Met een tweetal tv-uitzendingen werd recent nog maar weer eens het huisvestingsprobleem voor arbeidsmigranten aan de kaak gesteld, waarvan afgelopen donderdag specifiek in Westland. Het deed bij Marc Govers van BlueBlox de wenkbrauwen fronsen. Zelf zit hij als leverancier van modulaire huisvesting aan tafel bij lokale overheden en kent hij de problemen. Al is hij over de 'problemen' eigenlijk heel duidelijk:
"Zeg niet: 'Het kan niet, maar zeg: Het kan wél onder deze voorwaarden. Wat er nu gebeurt, is dat er onmogelijke eisen gelden, waardoor er per saldo niets gebeurt en de overheid zelf de mistanden faciliteert, waarmee ik bedoel dat nu vrijwel iedere gemeente eigenlijk zegt: ‘Niet hier', omdat de arbeidsmigrant niet kan stemmen en de omwonenden wel."
Zelf willen wonen
Marc gaat hieronder uit eigen ervaring in op de problematiek en de cijfers. BlueBlox is het bedrijf van Marc waarmee hij voorziet in modulaire huisvesting. "Dit kan in vele vormen en kwaliteiten zijn en het kan gaan om bouwketen maar ook om scholen of kantoren of met betrekking tot dit item: huisvesting voor arbeidsmigranten. In dat laatste segment behoren wij met onze oplossing tot het hogere segment."
Dat heeft consequenties voor de prijs, maar Marc hangt de filosofie aan dat 'je er zelf in moet willen wonen'.
Huisvestingsbehoefte verschilt per groep
Belangrijk is volgens Marc dan wel om te weten dat er een aantal soorten arbeidsmigranten zijn, in te delen in verblijfsduur, namelijk short stay, mid stay en long stay. "Iedere subgroep heeft zijn eigen wensen en eisen. De long stay arbeidsmigrant vestigt zich in Nederland en zal zich vaak in de reguliere woningmarkt begeven.
De short stay arbeidsmigrant is hier tot maximaal 6-9 maanden (één seizoen). De mid stay arbeidsmigrant zit daartussen of heeft een overlap. Gemiddeld gaat het hier om twee seizoenen tot twee jaar in Nederland.
De meeste arbeidsmigranten, volgens Marc zo'n negentig procent van het totaal, behoren tot de categorie short stay of mid stay. Zij hebben een andere huisvestingsbehoefte dan de long stay groep is zijn ervaring. "De eerste twee groepen willen graag zo min mogelijk aan huisvesting uitgeven zodat ze zoveel mogelijk kunnen sparen voor na hun terugkeer in hun thuisland. Deze populatie is gemiddeld tussen de 25-40 jaar oud."
Huisvesting bij de kas
Aantallen
In de tv-uitzending van Nieuwsuur van afgelopen donderdag zag Marc dat de focus lag op Westland en de 'ruzie' met Den Haag over wie alle arbeidsmigranten moet gaan huisvesten. Volgens Marc had er breder gekeken moeten worden. "Ook de A12 corridor hoort erbij. Die ligt in de gemeenten Lansingerland, Zuidplas en Zoetermeer. De 55.000 arbeidsmigranten die volgens de verantwoordelijk wethouder van de gemeente Den Haag binnen de gemeentegrenzen wonen, werken vrijwel geen van allen in de gemeente Den Haag."
Marc zet graag de een paar getallen op een rij:
- 650.000 arbeidsmigranten in Nederland (onderzoek door Het PON in opdracht van de provincie Noord Brabant)
- 132.000 arbeidsmigranten in Zuid-Holland (onderzoek van het bureau Tympaan in opdracht van de provincie Zuid-Holland) OF misschien iets minder (114.736) zo blijkt uit recent onderzoek in opdracht van de gemeente Westland zelf
- 55.000 arbeidsmigranten (Wethouder Balster Den Haag)
Als ‘vuistregel’ kun je volgens Marc nemen dat er ca. 6 arbeidsmigranten per hectare glas werkzaam zijn. Soms meer, soms minder afhankelijk van het gewas.
De gemeente Westland heeft 2.400 ha areaal = 14.400 arbeidsmigranten. Oostland (gemeente Lansingerland/ Pijnacker & Zuidplas) heeft een areaal van 1.200 ha = 7.200 arbeidsmigranten.
Daar heeft Westland nog een veiling en vele om- en verpakbedrijven en nog tal van andere bedrijven met een arbeidsbehoefte die door arbeidsmigranten wordt ingevuld. Afhankelijk van het seizoen kom Marc met het bovenstaande uit op 20.000-22.000 arbeidsmigranten.
Het Oostland heeft naast de glastuinbouw ook nog de eerder genoemde A12 corridor waar alleen bij Zalando volgens Marc al 1.500 mensen gaan werken waarvan naar verwachting (lager geschoold werk) 1.200 arbeidsmigranten. Daarnaast komen daar nog Hellofresh, Picnic, Dirk van den Broek, Hoogvliet, Jumbo, etc, etc. bij weet Marc, allemaal met distributiecentra. "Ik wil maar aangeven dat de cijfers waar men vanuit gaat al behoorlijk ‘ge-down scaled’ zijn om het ‘probleem’ kleiner te laten lijken."
Lokale overheden
Marc zit zelf bij een negentiental gemeenten in heel West-Nederland aan tafel. "Daar kom ik steeds dezelfde problematiek bij dit vraagstuk tegen, namelijk het zogenaamde NIMBY-effect. Not In My BackYard! Het liefst wil men dat de arbeidsmigrant om 17u terug naar Polen rijdt en de volgende ochtend om 7u weer terug.
Allemaal willen we graag online kunnen bestellen en morgen geleverd krijgen en allemaal willen we een paprika, tomaat en komkommer die ‘dagvers’ is. De Nederlandse bevolking is niet meer bereid om dit laagbetaald werk te doen maar we willen de hardwerkende arbeidsmigrant, maar ook weer niet in onze straat."
De eenpersoonskamer
Emile Roemer boog zich recent over het huisvestingsvraagstuk en gaat de Tweede Kamer eenpersoonskamers adviseren, weet Marc. Roemer is voorzitter van het ‘Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten’. "'Een belangrijke taak en daar staan wij uiteraard volledig achter. Het advies moet echter wel 'uit kunnen’ voor 25% van het bruto salaris van de arbeidsmigrant. Dat is wat hij of zij maximaal mag besteden (CAO) aan huisvesting. Hierin zit ook het gas, water, licht, wifi en gebruik meubilair, vuil ophalen, reparaties en beheer."
Als ieder arbeidsmigrant een eenpersoonskamer krijgt gaat dit niet lukken, is Marc overtuigd. "Een werkgever wil dit voor zijn eigen personeel nog wel doen maar een commerciële partij al zeker niet. Die kan zich dat ook niet veroorloven. Daarnaast bestaat de arbeidsmigrantenpopulatie ook nog eens voor 40% uit stelletjes. Moeten die dan apart gaan slapen? Dat zullen ze leuk vinden…"
Wat men hier doet volgens Marc is wat men zelf zou willen en niet wat de arbeidsmigrant wil. "Ja, uiteraard wil de alleenstaande hij of zij een eigen kamer maar dan wel voor hetzelfde geld. Hier kan ik uit eigen ervaring putten. Ik heb in 1995 in China als arbeidsmigrant gewerkt en daar op de zestiende verdieping van een appartement complex gewoond. Daar sliep ik met een collega op één kamer. Het appartement was gelukkig door mijn werkgever geregeld. Dat was mij zelf namelijk nooit gelukt."
Afhankelijkheid
Komen we gelijk bij een belangrijk punt volgens Marc: huisvesting door de werkgever. Afhankelijkheid voor een slaapplaats. "Tsja, je zou maar uit Polen hierheen komen en een kamer moeten gaan zoeken. Dat lukt onze eigen bevolking niet eens. Daarnaast: Als je niet meer voor die werkgever werkt die je van huisvesting voorziet, wat moet je dan nog in Nederland? Uiteraard is goede regulering hier belangrijk en moeten we uitbuiting voorkomen maar dezelfde afhankelijkheid moeten we ook niet willen bij de Nederlandse medewerkers."
Waarmee Marc nog maar eens wil aangeven dat het probleem verkeerd wordt aangevlogen. "Maak geen onmogelijke eisen waardoor er per saldo niets gebeurt en je als overheid zelf de mistanden faciliteert. Daarmee bedoel ik: nu vrijwel iedere gemeente eigenlijk zegt: ‘Niet in onze gemeente’, kaatst iedereen telkens de bal terug en is de arbeidsmigrant de klos. Zij kunnen echter niet stemmen en de omwonenden wel, dus dan weet je wel waarvoor de politiek kiest als puntje bij paaltje komt."
Voor meer informatie:
BlueBlox
0164 – 741 644
marc@blueblox.nl
www.blueblox.nl