Stel je voor dat je het hele jaar door groente teelt in de ruigste woestijnachtige landschappen van Australië. Sundrop Farms Port Augusta doet het, tomaten telen met niet veel meer dan zonlicht en zeewater.
Halverwege een tienjarig contract voor de levering van 15.000 ton trostomaten per jaar aan Coles Australia, heeft het project van Sundrop Farms enkele waardevolle lessen opgeleverd over de duurzame voedselproductie in een woestijnklimaat.
Terwijl de 20 hectare aan kassen gebruik maakt van de eerste Nederlandse en Deense technologie die zee en zonlicht combineert voor de productie van elektriciteit, zoet water en warmte, hebben ze sinds de volledige productie in 2016 begon te maken met de eeuwenoude uitdaging om het juiste personeel te vinden en om te gaan met klimatologische extremen.
De zonnetoren van Sundrop Farms stijgt uit boven het halfdroge klimaat in Port Augusta, een mijn- en transportstadje dat Perth, Darwin en Adelaide met elkaar verbindt door middel van de Spencergolf in Zuid-Australië.
Andrew Lynch, de chief financial officer van Sundrop Farms, vertelt dat het woestijnlandschap met een jaarlijkse regenval van minder dan 250mm betekent dat er geen tuinbouw in de buurt is, maar toch is de ruige omgeving wat Port Augusta de perfecte plek voor de kwekerij maakte.
“Voor dit project hadden we grote hoeveelheden zonlicht en toegang tot zeewater nodig zonder een hoge luchtvochtigheid, en Port Augusta heeft die belangrijke onderdelen in overvloed, samen met toegang tot de Spencergolf, zodat we zeewater konden ontzilten," vertelt Andrew Lynch. "Maar het ontbreken van een tuinbouwsector om geschoolde arbeidskrachten te leveren, en de extreme hitte die het klimaat met zich meebrengt, brengen grote uitdagingen met zich mee."
Zeewater ontzouten met zonne-energie
Sundrop Farms exploiteert een systeem waar op substraat wordt geteeld met behulp van zeewater dat wordt opgepompt uit een inham van de Spencergolf, vijf kilometer verderop, en dat wordt ontzout met behulp van geconcentreerde zonne-energie.
Een 127 meter hoge zonnetoren met een ontvanger bovenop absorbeert het zonlicht dat gereflecteerd wordt van een veld van 12,5 ha waar 24.000 gemotoriseerde spiegels op staan. Elke spiegel is 2 m2 groot en volgt de zon terwijl deze draait.
In de zonnetoren zit een stoomketel die het zeewater verwarmt om de klimatologische omstandigheden in de kassen te regelen. De stoomketel voedt ook een stoomgenerator om elektriciteit te produceren voor de teeltlocatie, terwijl overtollige warmte wordt gebruikt om zeewater te ontzilten om de gewassen te irrigeren.
Anticyclisch
De trostomaten zijn geworteld in rijen met substraat en hebben 10 weken nodig om te rijpen, waarbij de kans op plagen en ziekten verwaarloosbaar is door het ideale teeltklimaat van vier kassen, die elk vijf hectare groot zijn, vervolgt Andrew.
"Een van onze grootste voordelen is de anticyclische productie die anders is dan bij de traditionele landbouw, waarbij je je opbrengst voor het jaar optimaliseert. Het Sundrop-systeem maakt het mogelijk voor ons om gedurende de hele wintermaanden tomaten te telen wanneer de traditionele productie laag is, en we produceren momenteel 25-30 procent van de Australische trostomaten."
Zomer uitdaging
Terwijl verdampingskoeling met zeewater de temperatuur in de kassen tot 10 graden kan doen dalen, bleek de zomer van 2019-2020 een uitdaging.
"Van december tot februari hadden we overdag periodes van gemiddeld 45 graden Celsius en 's nachts zweefden de temperaturen nog steeds in de hoge 20, lage 30 graden. Zelfs met onze beste technologie is 30 graden nog steeds een beetje te warm voor de tomatenteelt", zegt hij.
"Maar we hadden alle middelen - het was een kwestie van het koelsysteem zo goed mogelijk gebruiken, wat niet automatisch betekent voluit, en de luchtvochtigheidsgraad en de manier waarop de luchtstroom circuleert moeten begrijpen, zodat we geen dode hoeken in de kas krijgen. Gelukkig is de extreme hitte maar kortstondig. In de winter en in het voorjaar is het lichtniveau fantastisch en ligt de temperatuur in de lage tot midden 20 graden."
Genoeg handjes
Het vinden van ervaren telers in wat een belangrijk mijnbouwgebied is, is ook enkele seizoenen een uitdaging geweest. Sundrop Farms heeft tot 250 medewerkers in dienst op het hoogtepunt van de zomer, een combinatie van de lokale bevolking uit Port Augusta of de mijnbouwsteden Whyalla en Port Pirie, op 40 minuten rijden, en arbeiders die vanuit Oost-Timor en Vanuatu naar Australië komen in het kader van Australië's Seasonal Worker Program.
De komst van de coronapandemie heeft het tekort aan arbeidskrachten onder de aandacht gebracht, vertelt Andrew, maar het is nog geen punt van zorg. "Gelukkig heeft de federale regering de visa voor onze seizoensarbeiders, die niet naar huis kunnen gaan en hier langer zullen zijn dan oorspronkelijk voorzien, uitgebreid omdat wij zeer afhankelijk zijn van Seasonal Workers Program op tijdens onze drukste periodes," zegt hij.
"Wij hebben positieve signalen van de overheid in het noorden ontvangen, waar ze dat arbeiders toe hebben gelaten voor het plukken van mango's en Zuid-Australië laat studenten uit het buitenland toe in de staat, dus er is geen enkele reden dat ze niet meer arbeiders toe kunnen laten voor de voedselproductie. Het is té belangrijk."
De medewerkers ter plaatse zijn verplicht om zich te houden aan de hygiëne- en afstandsprotocollen, en daarom kunnen de vrachtwagens van Sundrop Farms nog steeds uitrijden om tomaten te vervoeren naar supermarkten in het hele land.
Investeerder aanboord
Zou dit systeem met succes kunnen worden aangepast aan andere delen van Australië waar de omstandigheden net zo droog en kaal zijn? Sundrop Farms kostte 200 miljoen dollar om te bouwen, en vorig jaar werd het tomatenbedrijf gekocht door de wereldwijde investeringsmaatschappij Morrison & Co voor een niet nader genoemd bedrag.
Het bedrijf heeft een totale portfolio van €8,5 miljard aan activa, variërend van andere hernieuwbare energieprojecten tot data-infrastructuur, en zegt dat het 'kapitaal en vertrouwen' brengt in Sundrop, in plaats van veranderingen in de bedrijfsvoering.
Andrew zegt dat de technologie zeker te kopiëren is, maar dat de twee primaire inputs van grote hoeveelheden licht en toegang tot zeewater moeten worden gecombineerd met de derde en meest uitdagende input - de mensen.
"Als je naar een kaart van Australië kijkt en kijkt naar het beschikbare zonlicht, het gebrek aan luchtvochtigheid en de toegang tot de oceaan, dan heeft het noordwesten van West-Australië de juiste omstandigheden hiervoor. Maar dat deel van het land is uiterst afgelegen, wat het zeer uitdagend maakt als je gaat produceren in grote markten," zei hij. "Port Augusta voldoet gelukkig aan alle voorwaarden."
Voor meer informatie:
Sundrop Farms Pty Ltd
2 Ebenezer Place, Niveau 1
Adelaide
Zuid-Australië 5000
Australië
+61 8 8100 5200
australia@sundropfarms.com
www.sundropfarms.com