Bladplukken in de tomatenteelt gaat razendsnel en er wordt nauwkeurig gewerkt. Toch is ook dit proces te robotiseren. Priva brengt volgend jaar bladsnijrobot Tomation op de markt. De ontwikkeling daarvan heeft vijftien jaar gekost. "Bladeren zijn onregelmatig gepositioneerd. Er is weinig kleuronderscheid", vertelt Ronald Zeelen van Priva. "En toen er begonnen werd met het project was er nog nauwelijks vision-technologie. Dat heeft uiteindelijk tot een doorbraak gezorgd." De robot kan hiermee de bladeren niet alleen nauwkeuriger, maar ook veel sneller detecteren. Die snelheid is van groot belang bij de ontwikkeling van de robot. "Het moet economisch rendabel zijn en daarom moet er ook snelheid gemaakt worden", verklaart Zeelen. De robot nu haalt niet de snelheid van een geoefende arbeider, maar dat wordt gecompenseerd doordat de robot 24/7 ingezet kan worden.
Belangrijk aan de machine is bovendien het vlak afsnijden van het blad - tegen infecties - het niet beschadigen van trossen en het optimaliseren van het percentage afgesneden bladeren. "100% van de bladeren weghalen is technisch gezien misschien mogelijk, maar niet op een afzienbare termijn", vertelt Zeelen. Ook 90% van de bladeren is door clustervorming een uitdaging. "Als je een cluster bladeren mist, dan zijn dat er al snel negen – dan zit je zo aan 10%. We zoeken de balans tussen snelheid en kwaliteit." Vorig jaar zomer is dit tot een goed einde gekomen en bleek ook uit proeven bij de betrokken telers dat het apparaat geschikt is voor marktintroductie. Nu wordt het prototype uitgewerkt tot een nulserie, geproduceerd door VDL. "Die willen we in het najaar van 2016 bij twee of drie kwekerijen uit het aangesloten consortium inzetten. En in 2017 kan de machine dan de nationale en internationale markt op."
Gesteund door telers
Dat de machine er na vijftien jaar alsnog komt, is volgens Zeelen eigenlijk nog best een verrassing. Meerdere malen heeft de toekomst van het apparaat op losse schroeven gestaan. Toen een technische partner werd overgenomen en de nieuwe eigenaar besloot om geen projecten in de glastuinbouw te doen. Of toen vanuit Priva, die het project overnam, eigenlijk geconstateerd werd dat het niet haalbaar was zonder partners. Toch is het project doorgezet – en dat niet alleen. Collectief besloten kwekerijen in het project te willen blijven participeren. "We zijn hier samen aan begonnen", bleek de strekking. Daarnaast is ook de kennisontwikkeling van belang. "Als je kijkt naar de ontwikkelingskosten, gaan we hier voorlopig geen geld aan verdienen", constateert ook Zeelen. "Maar je leert enorm veel van het werken op productniveau en de ontwikkelingen in de markt." Dat ziet hij ook als een van de belangrijkste lessen van het project. "Van een werkende machine naar een werkbare machine is een van de moeilijkste fases. Je kunt iets ontwikkelen, maar om het geschikt te maken voor de markt is een ander verhaal."
Voor meer informatie:
Ronald Zeelen
Priva
Zijlweg 3
Postbus 18
2678 ZG De Lier
T +31 (0)174 533 567
M +31 (0)651318226
F +31 (0)174 522 700
www.priva.nl
ronald.zeelen@priva.nl