De toelating van biocontrol en biociden verloopt volgens de Europese Commissie te traag. Op 16 december lanceerde de Europese Commissie wetsvoorstellen voor een snellere toelating van biocontrol. Onlangs werd al bekend dat de plannen eraan zaten te komen. Daarnaast wil Brussel het gebruik van biociden (desinfectiemiddelen) aanjagen, stipt Glastuinbouw Nederland aan in een reactie op de plannen. Dat laatste is gelet op alles wat er de laatste tijd over biociden in de glastuinbouw te doen is extra actueel.
"Europese telers hebben fors minder groene en innovatieve gewasbeschermingsmiddelen tot hun beschikking dan hun buitenlandse concurrenten", zegt voorzitter Adri Bom-Lemstra van Glastuinbouw Nederland. "Daardoor wordt het voor hen steeds lastiger om met telers van buiten de EU te concurreren. Met de nieuwe wetsvoorstellen wil de Commissie dat terecht corrigeren. Eindelijk durft Brussel vrij baan te maken voor wat je een groene revolutie in de tuinbouw kunt noemen."
Glastuinbouw Nederland zet zich al jaren in voor versnelde toelating van biocontrol. Die inspanningen leveren nu succes op, constateert de brancheorganisatie tevreden, want de voorstellen van de Commissie sluiten nauw aan bij de aanbevelingen van de sector. Eerder weerklonken deze al in het Europees Parlement en de Raad van Landbouwministers.
"Historisch moment"
International Biocontrol Manufacturers' Association organiseerde woensdagochtend een persconferentie voor wat men een 'historisch moment' noemt. Kritiekpunten zijn er nog wel, onder meer op hoe breed het begrip biocontrol wordt uitgelegd. Ook merkt IBMA-president Karel Bolckmans op dat men nog een concrete termijn mist in de plannen waar het over snellere toelatingsprocedures gaat. Hij pleit voor 3-4 jaar, zoals dat buiten Europa gebruikelijk is (buiten de Europese Unie variëren de toelatingsprocedures voor biocontrol van 1 tot maximaal 5 jaar, afhankelijk van welke regio).
Vice-president van de IBMA benadrukt verder dat er geen sprake is van deregulatie, maar van 'betere regels' waardoor het toelatingenproces soepeler zou moeten gaan verlopen voor de broodnodige middelen.
Helma Verberkt, directeur van Artemis, reageert ook: "Onze inzet wordt beloond. Dit voorstel is een belangrijke mijlpaal en erkenning voor biologische gewasbescherming. Het perspectief op snellere markttoegang, binnen de bestaande veiligheidskaders, komt hiermee dichterbij. Dat helpt boeren en telers om hun ambities voor verdere verduurzaming daadwerkelijk te realiseren."
Snellere toelating biocontrol
De Europese Commissie wil biocontrol in EU-wetgeving opnemen, legt Glastuinbouw Nederland in hun communicatie uit. Daardoor kan Brussel deze middelen als aparte categorie behandelen, de middelen voorrang geven op de toelating van reguliere gewasbeschermingsmiddelen en dus sneller een toelating regelen. Tot nu toe behandelde de EU groene en reguliere middelen op dezelfde manier.
Bom-Lemstra: "Deze versnelde toelating is broodnodig. De afgelopen jaren zijn veel gewasbeschermingsmiddelen weggevallen, waardoor rendabel telen in Europa steeds lastiger wordt. Biocontrol is een cruciale stap in het nieuwe systeemdenken rond plantgezondheid. Daarin ligt de focus op planten die weerbaar zijn tegen ziekten en plagen en op een ecologisch evenwicht in plaats van op 'repareren met middelen'."
Uitbreiding van de personeelscapaciteit bij de Europese toelatingsinstantie EFSA moet hier verder aan bijdragen. EFSA beoordeelt namelijk of de werkzame stoffen in biocontrol veilig zijn voor mens, dier en milieu. Pas na goedkeuring van de EFSA kunnen lidstaten beslissen of specifieke gewasbeschermingsmiddelen met die stoffen mogen worden gebruikt in de kas of op het veld. De Commissie stelt voor dat EFSA lidstaten helpt bij laatstgenoemde beoordeling als nationale toelatingsautoriteiten daarvoor te weinig capaciteit hebben.
"De Commissie kiest echt voor een Europese aanpak," constateert Bom-Lemstra. "Nieuw is dat deze EFSA-beoordeling meteen voor de hele EU en voor onbepaalde tijd van toepassing is. Ook geldt straks dat als één lidstaat een bepaald middel toestaat, dat ook door telers in andere EU-landen mag worden gebruikt. Zo wordt oneerlijke concurrentie tussen telers in Europa voorkomen."
Biociden uit het slop halen
De Europese Commissie is eveneens bezorgd over de trage toelating van biociden. Deze producten bestrijden bijvoorbeeld schadelijke bacteriën, schimmels en virussen en zorgen dat water, irrigatieleidingen, kassen en gereedschap schoon blijven. Sinds 2010 moeten biociden worden goedgekeurd, net als gewasbeschermingsmiddelen. Door een gebrek aan capaciteit bij nationale toelatingsautoriteiten heeft vijftien jaar later slechts de helft van de biociden deze procedure doorlopen, weet Glastuinbouw Nederland. Bom-Lemstra: "Een groot probleem. Basisproducten voor de hygiëne in onze kassen dreigen hierdoor weg te vallen. De sector wacht op beoordeling van werkbare hygiënetoepassingen."
Brussel maant EU-lidstaten daarom het toelatingsproces voor biociden te versnellen. De Commissie probeert te helpen door onderliggende werkzame stoffen voor onbepaalde tijd toe te laten. "Ondertussen zien we dat lidstaten biociden die sinds 2010 in het toelatingstraject zitten, dreigen te verbieden. Voor de hoogste hygiëne rondom de teelt van groente, fruit, bloemen en planten in Europa, moet Brussel zorgen voor een transitieperiode, zodat telers deze biociden mogen gebruiken totdat een definitief oordeel is geveld," bepleit Bom-Lemstra.
Europarlement en ministers aan zet
De plannen van de Commissie moeten nog voor behandeling naar het Europees Parlement en de Raad van EU-ministers. Glastuinbouw Nederland heeft intensief contact met beide EU-instellingen, zodat telers deze groene en innovatieve middelen snel in hun kassen kunnen gebruiken.
LTO Nederland reageert ook, met onder meer deze vlog.
Bron: Glastuinbouw Nederland
