De Nederlandse overheid heeft een nieuwe koers ingezet om meer grip te houden op digitalisering. De ministerraad heeft ingestemd met de Visie Digitale autonomie en soevereiniteit van de overheid, opgesteld op voorstel van staatssecretaris Van Marum van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De visie beschrijft hoe de overheid haar digitale afhankelijkheden kan verminderen en publieke waarden kan waarborgen.
Afhankelijk van leveranciers
Steeds meer cruciale overheidstaken, van belastingen tot gezondheidszorg, zijn digitaal en afhankelijk van een klein aantal (buitenlandse) leveranciers. Dit brengt risico's met zich mee, zoals uitval, cyberaanvallen en geopolitieke druk. Tegelijkertijd moeten burgers en bedrijven kunnen vertrouwen dat de digitale overheid altijd functioneert.
Staatsecretaris Van Marum: "Het gaat er niet om alles zelf doen, maar dat we zélf kunnen kiezen en controle houden. Daarbij moeten we realistisch zijn: volledige onafhankelijkheid bestaat niet, maar slimme keuzes maken wel. De overheid wil open zijn waar het kan, beschermen waar het moet. Burgers en bedrijven moeten erop kunnen vertrouwen dat de digitale overheid altijd blijft functioneren, ook in tijden van digitale dreiging of internationale spanningen."
De visie bevat praktische instrumenten om deze koers te realiseren, zoals:
- Aanscherping van cloudbeleid om overheidsdata veilig op te slaan onder Europees recht.
- Bundeling van IT-inkoop zodat de overheid betere voorwaarden kan afdwingen bij leveranciers.
- Stimulering van open standaarden en open source om afhankelijkheid van specifieke leveranciers te verminderen.
- Modernisering van verouderde systemen om risico's te verkleinen.
- Investering in digitaal vakmanschap om kennis en capaciteit te vergroten.
- Samenwerking binnen Europa aan veilige, betrouwbare alternatieven.
De visie sluit aan op de Nederlandse Digitaliseringsstrategie, waarin digitale weerbaarheid en autonomie van de overheid een prioriteit zijn, en bouwt voort op de Agenda Digitale Open Strategische Autonomie.
Negen EU-lidstaten
Op internationaal niveau sluit de visie aan bij het European Digital Infrastructure Consortium (EDIC) Digitale Gemeenschapsgoederen, een samenwerking tussen Nederland, Frankrijk, Duitsland en Italië. Het consortium, officieel gelanceerd in Den Haag en onder voorzitterschap van Nederland, telt inmiddels negen EU-lidstaten. Samen ontwikkelen en schalen zij Europese oplossingen en diensten op het gebied van kunstmatige intelligentie, cloud computing, cybersecurity, kantoorautomatisering en sociale netwerken.
Met deze visie kiest het kabinet voor een koers waarin open standaarden, technologische innovatie en samenwerking binnen Nederland en Europa hand in hand gaan. Zo wil de overheid digitale autonomie en soevereiniteit versterken en publieke waarden beschermen in een steeds meer digitale samenleving.
Bron: Rijksoverheid
