Tholen - Wie 140 jaar bestaat, maakt goede en slechte periodes mee. Dat geldt zeker voor de tuinbouw, een sector die gevoelig is voor marktontwikkelingen. Royal Brinkman weet dat als geen ander. Het Westlandse familiebedrijf vierde dit jaar een bijzonder jubileum, opnieuw in een uitdagende tijd voor de sector. "We liepen ook voorop in periodes dat het minder ging. Al 140 jaar bouwen we aan verbetering en verduurzaming van de tuinbouw wereldwijd."
Dat zegt Bas Brinkman, de vijfde generatie in het bedrijf. Begin december zitten we met hem en CEO Ton van Mil in de directiekamer. We bespreken de rijke geschiedenis en het jubileumjaar. Ook kijken we vooruit naar de toekomst van Royal Brinkman en van de sector. In 's-Gravenzande hebben ze in het verleden meermaals bewezen daar een goede kijk op te hebben.
Het eerste jubileum dat Ton meemaakte, was het 100-jarig bestaan. Hij herinnert het zich nog goed. "Dat was echt een knaller voor de glastuinbouw. Ik werkte pas net bij Brinkman en mocht erbij zijn. Ik zag daar Cor en Henk Brinkman, de derde generatie van het familiebedrijf, met Mies Bouwman. Dat weet ik nog precies."
Bas miste het jubileum in 1985. Hij werd in 1986 geboren, maar groeide wel op met de historie van het bedrijf. Voor het 140-jarig jubileum is die geschiedenis in een tijdlijn gezet, in de oude veilinghal op de hoofdlocatie aan de Woutersweg. Ton: "We zijn trots dat we al zo lang zo'n relevante positie hebben. Dat willen we ook uitdragen."
© Royal Brinkman
Ton van Mil en Bas Brinkman
Familiebedrijf
Dit jaar stonden Ton en Bas meermaals samen op een Berg Hortimotive-buisrailwagen tijdens bijeenkomsten. In Amsterdam spraken ze op de GreenTech een volgepakte stand vol partners toe. Het jubileum is op verschillende manieren gevierd. Dat het gevierd moest worden, stond vast. Wel besloot de directie om het niet te groot te doen. "Dat vonden we niet gepast", zegt Bas. "Het gaat in de tuinbouw nu niet makkelijk, zeker qua investeringen. Op deze manier vonden we het passend." Ton vult aan: "Dit past bij ons. Nuchter blijven en gewoon doen."
Tijdens de familiedag in 's-Gravenzande deed opnieuw een buisrailwagen dienst als podium voor een korte speech. Bas: "Ik geloof dat er 1000 tot 1200 medewerkers met hun familieleden waren. Het was echt een festivalsfeertje." Ton: "Hoe leuk is het om te laten zien waar je werkt? We dragen graag het familiegevoel uit. We zijn er trots op een familiebedrijf te zijn tussen alle corporates."
© Royal BrinkmanVoorloper en Vocom
Royal Brinkman heeft een lange historie. Op de website kun je die terugzien op een speciale pagina. Verschillende belangrijke momenten komen voorbij in de reis door de tijd. Een daarvan is voor Ton zonder twijfel de overstap van telen in de grond naar telen op substraat. "Daarin was Brinkman een voorloper."
Foto rechts: De eerste vestiging was in de Pepersteeg in 's-Gravenzande en staat nu bekend als de Havenstraat.
Voor die stap van telen uit de grond naar telen op substraat waren steenwolmatten nodig en een Vocom, een voedingscomputer voor water- en meststofdosering. "Steenwol en die installaties waren niet aan te slepen. Als teler Kees overstapte, wilde Arie dat ook. Het was echt een hype." Ton weet dat uit ervaring, want zijn broers waren tuinders. Ook zij stapten over op steenwol en kochten een Vocom.
De substraattransitie in de jaren tachtig is één van de momenten waarop Brinkman liet zien goed oog te hebben voor trends en nieuwe ontwikkelingen in de tuinbouw. In deze eeuw diende zich nog zo'n moment aan, met de opkomst van digitaal zakendoen. Brinkman speelde daar vroeg op in met een webshop, de eerste webshop voor de professionele teler.
Webshop
Veel mensen kennen het bedrijf als toeleverancier, maar Ton en Bas gebruiken die term liever niet. De focus is namelijk steeds meer op het toevoegen van waarde met het leveren van kennis komen te liggen. Vanuit het magazijn aan de Woutersweg gaan, zoals we later die middag zien, producten de hele wereld over, maar minstens even belangrijk is de kennis. Telers kochten dankzij de introductie van de webshop bij wijze van spreken niet langer alleen maar wat hun adviseur hun in het boekje aanwees, maar gingen zelf vanachter hun computer bestellingen doen, constateert Ton. "Dat is wel een flinke doorbraak geweest."
Momenteel staat een nieuwe ontwikkeling centraal: ICM, Integrated Crop Management. Ook hier wil Royal Brinkman voorloper zijn. Ton: "Wij denken dat dit een volgende versneller gaat zijn van tuinbouwontwikkeling. Het is een innovatie, een manier van denken om weerbaar te telen. Dat gaat veel verder dan het inzetten van biologische gewasbescherming. Het gaat om het telen van een weerbare plant." Bij de kennispartner ligt de focus er steeds meer op. "We zitten zo dicht op kwekers dat we trends en behoeftes snel herkennen. We verwachten dat ICM één van onze toekomstige succespijlers wordt."
Blijven investeren
Van oudsher zit het bedrijf dicht op de tuinder. Eerst simpelweg omdat het bedrijf zich midden tussen de Westlandse kassen bevond, maar ook toen de tuinbouw internationaal begon te groeien, groeide Brinkman mee. Tegenwoordig heeft het bedrijf wereldwijd vestigingen in 15 landen. Dat helpt om dicht op alle tuinbouwontwikkelingen te blijven.
Bas erkent dat groei ook uitdagingen geeft. "We willen een familiebedrijf zijn en blijven. We willen gezond blijven om te groeien. Onze oude slogan was 'voorop in tuinbouw'. Op een bepaald moment zijn we ingehaald door de tuinbouw zelf. Maar toch liepen we ook voorop in periodes dat het minder ging."
In 2002/2003 kende Royal Brinkman financieel een lastige periode. Dat was aanleiding om terug te gaan naar de basis. Daarna volgde opnieuw een moeilijke tijd, tussen 2009 en 2014. "De markt was lastig. Dat raakte ons, maar we bleven investeren en bouwden onze e-commercetak op. We schreven geen rode cijfers en konden blijven investeren. Dat kwam doordat we al eerder een periode doormaakten waarin de marges uiterst dun waren."
Crisis op crisis
Sinds het vorige jubileum in 2020 volgden de crises elkaar snel op. Eerst corona. In maart 2020 was er paniek in Nederland. Ton sprak een videoboodschap in. "Nu kan ik erom glimlachen, maar toen ging het erom dat je als directie het juiste leiderschap toonde, en mensen rustig kon houden. Wij hadden een belangrijke rol om de tuinbouw draaiende te houden."
Niet lang daarna kwam de energiecrisis. "Dat er kassen bewust leeg stonden, had ik nog nooit meegemaakt." Op de problemen in het Suezkanaal volgende een transportcrisis en daarnaast is het überhaupt al jaren geopolitiek onrustig. Ton: "De wentelingen in de wereld gaan steeds sneller. Daar hebben we aan deze directietafel dagelijks mee te maken."
© Royal Brinkman
Geopolitiek
Als wereldwijd opererend bedrijf kijkt Royal Brinkman al lang niet meer alleen naar Nederland. Ook over ontwikkelingen elders op de wereld wordt men geacht een standpunt in te nemen, recent nog na een publicatie in NRC, over handelen met Rusland. Voor het Westlandse familiebedrijf is het simpel: men houdt zich aan alle regels die er gelden, wil helpen bij productie van voedsel én blijft voor de eigen mensen zorgen. "Als een soort commitment, als familiebedrijf", aldus Ton, die benadrukt dat precies deze reactie het artikel in deze krant niet haalde.
De kwestie Rusland is slechts één van de vele kwesties die spelen, geeft hij aan. Aan de andere kant zorgen uitspraken van de Amerikaanse president Trump voor onrust. Dat maakt ondernemen wereldwijd niet makkelijker. Kansrijke afzetmarkten worden minder goed bereikbaar. Ton: "De helft van de wereld is waarschijnlijk ook groot genoeg, maar je hebt er wel mee te maken."
Sourcing
Toch ziet Bas ook kansen. Hij noemt China als voorbeeld. "We zagen letterlijke kopieën van onze buisrailwagens van Berg Hortimotive voorbijkomen op een gegeven moment. Dat kun je maar beter als compliment zien."
China is een serieuze concurrent geworden en produceert veel zelf. Royal Brinkman, dat lokaal in China aanwezig is, ziet ook kansen. Bas: "Doordat het land zoveel zelf ontwikkelt, is het wel weer een land waar we naar kijken voor sourcing. Producten uit China kunnen we dan weer over de hele wereld distribueren, daar waar dat dan weer een kans is." Ton: "Dat is een mooi stukje ondernemerschap."
De Chinese vestiging is veranderd van verkoop- naar inkooporganisatie. Bas: "In 1995 bouwden we in China nog een kas, met alles erop en erin. Toen deden we al zaken in die regio. Je ziet inmiddels wel dat wij steeds meer daar zijn gaan afnemen, in plaats van dat zij producten van ons afnemen."
Focus op teler met toekomst
Royal Brinkman richt zich van oudsher op teelt in kassen, kassen van glas of folie. De focus ligt op hightech, waar Nederland sterk in is. Ton: "Klanten vanaf een bepaald investeringsniveau kijken naar ons." Dat betekent niet dat nieuwe markten zoals India of Afrika geen aandacht krijgen. In Afrika heeft Royal Brinkman al veel klanten, vooral veredelingsbedrijven. Ook in het Midden-Oosten liggen kansen.
De vierde generatie Brinkman zag kansen in Zuid-Spanje. Er kwam een lokale vestiging en een belang in een producent van biologische gewasbescherming: Agrobío. "We focussen ons ook daar op midtech en hightech", zegt Ton. "We hebben geleerd om focus aan te brengen. Het is essentieel dat we ons niet leegdrukken op het lagere segment. Als we dat zouden doen, gaan we niet succesvol worden in technologie en innovaties."
Royal Brinkman heeft een groot assortiment, en bedient een breed scala aan landen, zelfs met de focus die er is. Ton: "Wat niet meer gaat, is alle telers hetzelfde serviceniveau bieden. We hebben focus aangebracht om met name de steeds grotere telers het optimale bedieningsconcept te kunnen bieden, met een mooi woord. Tegelijkertijd blijven we ook kleinere telers goed bedienen."
Bas benadrukt dat het niet om kiezen tussen grote of kleine telers gaat, maar vooral om focussen op telers met toekomst. "Wij kijken naar wie er over 10 of 20 jaar nog is. Dat kan net zo goed een kleine teler zijn. Als familiebedrijf doen we al heel lang zaken met verschillende generaties. Ons doel is om ervoor te zorgen dat we telers een generatie verder helpen."
© Royal Brinkman
Broeibakken werden voorzien van 'eenruiters'. Onder dit platte glas werden o.a. bloemkool, sla en zelfs ook komkommers geteeld in de tuinbouw in de beginjaren van Brinkman.
Nieuwe strategie
Met het oog op die ambitie is de strategie van Royal Brinkman de afgelopen 3-4 jaar aangepast. Ton: "We zitten midden in die transitie. We kijken nu hoe we onze organisatie erop moeten inrichten." Het wereldwijd opererende bedrijf werkt nu met vier divisies: ICM, (groot)handel, techniek en internationaal. "Zo gaan we met focus naar telers. Het heeft impact op de organisatie, maar vergroot onze marktkracht."
Bas: "Vroeger zeiden we: Brinkman is handel en techniek. Nu bewegen we naar handel, Horti Essentials noemen we dat, techniek en ICM. Juist om te zorgen dat we op al die vlakken heel veel toegevoegde waarde hebben. Alleen handelsbedrijf zijn, is niet genoeg. Dat was al zo, en dat wordt nog belangrijker." Ton: "Daarom houden we niet van het woord toeleverancier. We gaan voor toegevoegde waarde, en daarmee zijn we al jaren aan het bouwen. We gaan met een andere focus naar de teler klant toe. Die zitten niet te wachten op de vraag: heb je nog wat nodig? Dat sta je binnen 10 seconden weer buiten." Bas vult lachend aan: "En je hoeft niet meer terug te komen."
Niet te ver vooruitkijken
Hoe anders was dat vroeger nog. Vroeger gingen medewerkers tuintje op, tuintje af met die vraag. Ter ere van het jubileum kon iedereen weer even terug naar die tijd, tijdens de tijdreis aan de hand van historische beelden, soms zelfs tot leven gewekt met hulp van AI.
Tot slot van het gesprek maken we met Ton en Bas nog een tijdreis, maar dan naar de toekomst. Hoe ver kijkt het bedrijf vooruit? Dat blijkt lastig. Ton: "Je kunt nog maar 1 tot 3 jaar vooruitkijken. Er verandert te veel tegelijkertijd. Binnen dat kader moet je ondernemen. Wat zeker is, is dat we in alle vier divisies potentie zien. Als organisatie moet je zo flexibel en lean zijn om steeds te kunnen schakelen op wat de markt op dat moment vraagt en wil hebben. Dat is denk ik de essentie om succesvol te worden."
Bas: "De focus die telers vragen, is ook waar wij op sturen. Ook een teler weet nu niet hoe het er over vijf jaar uitziet." Ton en Bas zijn positief over recente berichten dat Den Haag de tuinbouw ziet als toekomstbestendig. Ook als internationaal opererend bedrijf blijft Nederland cruciaal. Ton: "De helft van wat we doen, doen we hier. Wat hier politiek gebeurt, heeft direct invloed op ons." Bas vult lachend aan: "En daar zijn we dagdagelijks mee bezig, nog altijd met veel plezier trouwens."
© Royal Brinkman
Bas Brinkman, de 5e generatie Brinkman in het familiebedrijf dat in 2025 140 jaar bestaat
Voor meer informatie:
Royal Brinkman
Tel: +31 (0)174 446 100
[email protected]
www.royalbrinkman.nl
