Tholen - Geen nieuws is ook nieuws, en zeker in de kwestie Jongerius. Eind november hield iedereen rekening met een faillissement nadat de algemeen directeur voor even het zwijgen doorbrak. Het aangekondigde faillissement kwam er sindsdien (nog) niet.
Nu wordt 9 december als mogelijke datum voor uitspraak van een faillissement genoemd in de markt. Ook wordt nog altijd rekening gehouden met een (kleine) doorstart, al zetten de partijen die je erover spreekt daar direct ook grote vraagtekens bij. Als mensen al willen praten, want dat valt ook steeds meer op. Zelfs in de top van de bio-sector is de onduidelijkheid blijkbaar nog te groot.
Rookgordijn
Het resultaat van de eerdere uitspraak van Gert-Jan Lekkerkerker bij RTV Utrecht was dat het even iets rustiger werd. In aanloop naar de executieveiling begonnen steeds meer media over de kwestie te schrijven. Is er met de uitspraak dat er een faillissement aan zat te komen met succes een rookgordijn opgetrokken? En levert dat straks dan ook wat op, waar de hele biosector wat aan heeft?
Wie het weet mag het zeggen. De partijen die over de kwestie in de media aan het woord komen, zeggen ruim een maand na het bericht over het plotseling stoppen van Plantenkwekerij Jongerius nog altijd niet veel wijzer te zijn geworden over wat er gaat gebeuren. Wel bijzonder, omdat er ook aanhoudend geruchten zijn dat er nog altijd aan een doorstart wordt gewerkt. Wie zit daar dan achter?
Op zoek naar een doorstarter
Bij de geruchten over een doorstart wordt verschillende kanten op gewezen. Voor een doorstart is serieus geld nodig, en dus komen de namen van de grotere spelers uit de sector voorbij. Onder meer naar veredelingsbedrijven wordt gekeken.
Navraag bij veredelingsbedrijven op de dag van de executieveiling levert in eerste instantie slechts van één partij direct reactie op. We worden teruggebeld en krijgen de bevestiging dat dit bedrijf niet bij een eventuele doorstart betrokken is.
In de dagen daarna druppelen er nog enkele reacties binnen. Geen van alle partijen die reageert, zegt bij een doorstart betrokken te zijn. Op de vraag of men schuldeiser is, krijgen we lang niet altijd reactie.
Een van de veredelingsbedrijven laat weten 'formeel' geen informatie over een faillissement of executieveiling te hebben gehad. Schuldeiser zegt men niet te zijn. Naar later blijkt omdat men tijdig in de gaten zou hebben gehad dat het in Houten niet de goede kant op ging.
Elders worden de namen van afzetpartijen uit de bio-sector genoemd. Te spreken krijgen we hier vooralsnog niemand. Het blijft vooral Jan Groen namens Bionext die het woord voert. Maar ook hij zegt telkens weer niet verder te komen zonder medewerking van wie juridisch verantwoordelijk is.
Doorschakelen zonder definitieve duidelijkheid
Eigenaar Nico Jongerius is sinds het nieuws van 31 oktober niet bereikbaar. "Het enige dat ik verneem, is dat de eigenaar zegt dat er geen probleem is en dat er een oplossing komt", geeft Jan Groen namens Bionext deze week bij RTV Utrecht aan. Hij vindt het onbegrijpelijk. "Je praat niet alleen over een sectorbelang, maar ook over een bedrijf en medewerkers die niet weten waar ze aan toe zijn."
Bijzonder is dat medewerkers in de weken na 31 oktober nog gewoon actief bleven. Zo kwam bij De Lepelaar de vrachtwagen met plantjes 'gewoon' nog voorrijden op 18 november en spraken ook wij die week een teler die zijn vertrouwde chauffeur langs zag komen om kisten op te halen.
Ondertussen lopen steeds meer klanten van de plantenkwekerij weg. Grote telers brachten de opkweek van hun warme groenteplanten elders onder en ook voor onder meer de complexe biologische opkweek van knolselderij is een oplossing gevonden, dankzij inspanningen van GrowOrganiX. Veredelingsbedrijf De Bolster schiet dan weer kleinere telers te hulp die overwegen zelf hun planten op te gaan kweken. Ze krijgen hulp bij de rassenkeuze of bij het vinden van een alternatief opkweekbedrijf vanuit het CSA Netwerk.
Echt aan een duurzame oplossing voor de toekomst van de bio-opkweek werken blijft echter lastig zolang er uit Houten geen duidelijkheid komt. Toch durven sommige partijen het wel aan. Zo wordt in Friesland aan collectieve opkweek gewerkt, vertelt Joël van den Broek van Yn'e Sinne Farm uit het Friese Irnsum tegen Ekoland. Er wordt al langer aan een eigen opkweekbedrijf gewerkt dat moet uitgroeien tot een coöperatie van telers. De recente ontwikkelingen versnellen dat proces. Joël zegt zelfs bij een doorstart van Jongerius het plan door te zetten.
Faillissement
Een faillissement, hoe pijnlijk ook, kan de aanzet zijn voor een algehele versnelling van de bio-opkweekkwestie. "Een curator kan toch vaak wel in contact komen met een eventuele doorstartkandidaat en kijken wat de mogelijkheden zijn", zegt Dennis Steffens, advocaat insolventierecht en curator, bij RTV Utrecht.
Maar ook bij een faillissement is medewerking van de eigenaar wel handig om vaart te kunnen maken. De kassen worden nu niet gebruikt, en ook de specialistische machines niet. Van bepaalde van die machines maken collega-bedrijven die nu het werk van Jongerius noodgedwongen overnemen graag gebruik. De levertijd van dergelijke nieuwe machines is soms vele maanden. Die tijd is er niet, en dus frustreert ook hier het zwijgen van Jongerius de biosector.
Een andere vraag die open blijft staan is wie dan nu toch faillissement aan zou gaan vragen. Ook hier doen al langer geruchten de ronde, en wordt inmiddels ook naar verschillende partijen gewezen. Volgende week meer duidelijkheid? Voor de biosector is te hopen van wel.
