Tholen - De bezoekers aan Future Trends & Innovations kregen dinsdagmiddag een tijdreis voorgeschoteld. Met hulp van enkele (inmiddels) grijze hoofdrolspelers ging de zaal vol kastechniekpartijen voor even terug tot de jaren '70. Met presentatie van innovatieprogramma Dutch HortiPower en de key note van spreker Ruud Koornstra werd daarna ook nadrukkelijk naar de toekomst gekeken, naar 2030.
Future Trends & Innovations is een jaarlijks terugkerend evenement, georganiseerd door AVAG, Hortivation, TNO en GreenTech. Hortivation bestaat dit jaar 10 jaar. Ook daar werd in de tijdreis op de bijeenkomst die in het teken stond van ketensamenwerking bij stilgestaan.
© Annet Breure | GroentenNieuws.nl
Hans 't Hart, Willem Snoeker, Dave Fennema en Theo Sanders zaten in het panel voor een stukje historie
Stormschade
Maar eerst was het Willem Snoeker die herinneringen bovenhaalde aan heel veel kapotte kassen na stormen in de jaren 1972 en 1973. Achteraf bleek dat de aanzet voor een discussie over kwaliteitsnormen voor de hele Nederlandse kassenbouwsector. Er kwam een NEN-norm, die weer de basis bleek voor een Europese norm en het resultaat was dat de Nederlandse kassenbouw het voortouw nam in het opschroeven van de kwaliteitsstandaard van de sector.
Andere ijkpunten in de geschiedenis vormen de start van CASTA/Kassenbouw. Hans 't Hart van TNO liet een van de vroege promoplaatjes zien waarop zijn nog heel jonge dochter al kassen aan het engineeren was. Iedereen werkt met de software, was toen de prikkelende boodschap, die later werkelijkheid werd.
© Annet Breure | GroentenNieuws.nlRon Arensman en Martin Steentjes stonden vanuit het panel stil bij 2024 en 2030
Strategie
In 2015 volgde oprichting van Hortivation. Dit jaar wordt een jubileum gevierd. Theo Sanders stond erbij stil. De Nederlandse kassenbouwsector besloot, met al hele hoge kwaliteitsstandaarden, elkaar niet meer op kwaliteit te gaan beconcurreren, maar juist die hoge kwaliteitsstandaard als uitgangspunt te nemen voor internationalisering. De strijd met onder meer de opkomende Chinese kassenbouwsector werd aangegaan. Er werd voortaan ook over strategie gepraat, in plaats van alleen over techniek.
Na een tussenstop bij de ontwikkeling van Hortivation Design Software, uitgelegd door Martin Steentjes, mocht Ron Arensman als voorzitter van Hortivation een nieuw plan presenteren. Dat deed hij met de nodige kwinkslagen, en grapjes. Zo zagen we Ron trots de hand van Trump schudden. "Goed om te zien dat de wereld de tuinbouw omarmt", grapte hij erbij.
© Annet Breure | GroentenNieuws.nl
Innovaties sneller de markt op
Maar daarna werd het serieus, met ook een serieus bedrag op het scherm. Er is een innovatieprogramma opgetuigd, met de naam Dutch HortiPower. Voor de jaren 2026-2030 hebben de hierboven al genoemde partijen samen met de WUR en de Club van 100 van de WUR een aanvraag ingediend voor in totaal 27,5 miljoen euro.
Het programma volgt op aangepast industriebeleid in Nederland. Het topsectorenbeleid stopt en daarvoor in de plaats komt industriebeleid, waarbij Nederland gaat focussen 'de meest kansrijke markten voor Nederland.' De tuinbouwtechnieksector hoort daar volgens iedereen die dinsdag bij elkaar was bij.
Den Haag moet de aanvraag nog goedkeuren, maar ondertussen keek Ron met de zaal alvast vooruit naar wat men wil realiseren. De rode draad: innovaties moeten de markt op. Daar schort het vandaag de dag nog weleens aan. Ron sprak de ambitie uit vanuit het innovatieprogramma met 3 prototypes te komen van volledig geautomatiseerde kassen en ook van energie-neutrale kassen wil men werk maken, zodat telers er ook echt mee aan de slag kunnen.
© Annet Breure | GroentenNieuws.nl
Durf
Na de presentatie van Ron, waarin hij bedrijven opriep (financieel) mee te doen en ook bereid te zijn in het algemeen belang data en IP-rechten te delen, was het aan keynotespreker Ruud Koornstra om de zaal toe te spreken. Dat deed hij ook hij met de nodige grapjes, maar ook met een serieuze boodschap. Die boodschap in het kort: wacht niet op Den Haag, Washington, Beijing of Moskou, maar neem zelf het voortouw, blijf benadrukken dat je de beste bent en zorg met acties dat je dat ook blijft.
Tegen de tijd dat Ruud was aanbeland bij zijn verhaal over de introductie van de LED-lamp in de kas, was de tijd om. Jammer, want juist hier kwam er een concreet voorbeeld van hoe innovatie de praktijk haalde. Waar velen nog dachten dat het niet kon, stootte de techniek toch door tot in de kas. Credits gaf Ruud aan onder meer Rob Baan, en ook andere ondernemers die de stap durfden te zetten. Die durf, samen met kennis, ondernemerschap en geld (allemaal in Nederland aanwezig), maakt volgens Ruud dat de mensen tegenover hem in de zaal actief zijn in een sector met toekomst. "Meer dan ooit is dit van belang, dus zet hem op."
© Annet Breure | GroentenNieuws.nlRuud Koornstra had nog wel langer willen presenteren, maar de rest van het programma kwam eraan.
Hoe kijken telers Harvest House naar innovatie?
Het tweede deel van het programma bestond uit parallelsessies. Populair was de sessie over het introduceren van een innovaties vanuit de bril van de teler. Eric Dortmans en Lienemijn Verploeg zijn daar namens Harvest House dagelijks mee bezig. Ze lieten zien waar telers tegenaan lopen bij introductie van innovatie in de kas. Een van de uitdagingen: innovaties zijn vaak nog niet geschikt voor gebruik op grote schaal, terwijl de teler dat wel wil. Bovendien zijn als puntje bij paaltje komt dikwijls nog aanpassingen aan een kas nodig.
Of Harvest House dan niet een stukje van het areaal van haar telers, ruim 1200 hectare, in kan zetten als 'innovatiekas' was de vraag uit de zaal? Niet zo makkelijk als het lijkt, volgens Eric en Lienemijn, want bij Harvest House zijn het uiteindelijk telers die 'in the lead' zijn, en niet iedereen staat te springen om een kas vol met net niet praktijkrijpe innovaties.
En toch zijn telers die wel hun nek uit steken om innovaties te testen hard nodig. Een mooi voorbeeld is Lans met de zakrobot. In de presentaties van Harvest House kwam het voorbeeld ook voorbij. Het kost tijd, en doorzettingsvermogen, maar levert de tomatenteler inmiddels wel een arbeidsbesparing op.
Recent deelde de teler zijn ervaringen met collega's. In die kennisdeling wil Harvest House ook een rol wil spelen om innovatie te versnellen, zo bleek in antwoord op een andere vraag uit de zaal. Wat doen jullie wat een individuele teler niet ook zelf kan doen, wilde iemand weten. "Wij brengen telers bij elkaar." En zo komt de sector verder, net zoals de organisatie van Future Trends & Innovations de kassenbouwsector bij elkaar bracht dinsdag op de middag met als thema ketensamenwerking.
© Thijmen Tiersma | GroentenNieuws.nl
Harvest House constateert vaak een verschil in perceptie tussen techniekpartij en teler bij introductie van innovaties
© Annet Breure | GroentenNieuws.nl
