De Nederlandse industrie zou haar elektriciteitskosten met wel dertig procent maandelijks kunnen verlagen door gebruik te maken van thermische energieopslag. Dat blijkt uit een nieuwe analyse van het Duitse scale-up Kraftblock en cleantech-adviesbureau DWR eco.
Beide partijen realiseren zich dat de meeste Nederlandse kassen op relatief lage temperaturen draaien en daarom geen hoogtemperatuur-warmteopslag nodig hebben. "Toch biedt thermische opslag de sector wél een belangrijke invalshoek voor de bredere discussie over warmteflexibiliteit en decarbonisatie in de voedselproductie.'
De technologie, die hernieuwbare stroom opslaat als warmte tot wel 1.300 graden Celsius, kan ingezet worden voor industriële processen. Volgens de onderzoekers biedt thermische energieopslag niet alleen lagere kosten, maar ook meer stabiliteit voor het overbelaste Nederlandse stroomnet.
© Kraftblock
Warmte als flexibele batterij
Thermische opslag maakt het mogelijk om duurzame elektriciteit om te zetten in warmte en die op te slaan bij temperaturen tot 1.300°C. De opgeslagen warmte kan later flexibel worden ingezet in industriële processen. Hierdoor kunnen bedrijven hun energieverbruik verschuiven naar momenten waarop stroom goedkoop of zelfs negatief geprijsd is – en dure piekmomenten vermijden.
"Door de huidige prijsvolatiliteit in Nederland kan thermische opslag een belangrijk instrument zijn voor kostenbesparing en verduurzaming," zegt Martin Schichtel, CEO en medeoprichter van Kraftblock. "Industrieën kunnen hun energie slimmer inkopen, zonder afhankelijk te zijn van fossiele bronnen."
Vooral sectoren zoals voeding en chemie, die veel proceswarmte nodig hebben, kunnen profiteren, volgens zowel Kraftblock en DWR eco.
Dubbele winst: minder uitstoot, minder netcongestie
De Nederlandse industrie verbruikt een groot deel van alle energie in het land en leunt nog sterk op gas. Tegelijkertijd groeit de druk op het elektriciteitsnet. Volgens schattingen kost netcongestie Nederland jaarlijks tussen de 10 en 40 miljard euro.
Thermische energieopslag kan beide problemen tegelijk aanpakken, stellen de beide partijen achter de techniek: het helpt bedrijven hun processen te verduurzamen én vermindert de piekbelasting op het net. In tegenstelling tot batterijen, die vooral geschikt zijn voor kortdurende flexibiliteit, biedt thermische opslag een langdurige en grootschalige oplossing – essentieel voor een energiesysteem met veel fluctuerende hernieuwbare elektriciteit.
Hoewel Nederland niet direct in het hoofdonderzoek was opgenomen, wijst een aanvullende analyse van de Nederlandse elektriciteitsmarkt uit dat dezelfde dynamieken (sterke prijsfluctuaties, netcongestie en groeiende flexibiliteitsbehoefte) ook hier spelen.
"De technologie biedt economische en systeemvoordelen," zegt medeoprichter Susanne König. "Het is niet alleen een technologische innovatie, maar een noodzakelijke stap richting een flexibel en veerkrachtig energiesysteem."
Praktijkvoorbeeld bij PepsiCo
Dat thermische opslag geen toekomstmuziek is, blijkt uit een groot project in Broek op Langedijk. Kraftblock bouwt daar samen met Eneco en PepsiCo een van Europa's grootste thermische opslagsystemen. De installatie vervangt een 25 MW gasboiler en levert groene proceswarmte tussen 250 en 300°C voor de productie van Lay's-chips.
Alleen al in de eerste fase bespaart het systeem jaarlijks circa 8.500 ton CO₂. Het fungeert als een flexibel warmtereservoir dat piekmomenten op het net helpt te vermijden en tegelijkertijd de fossiele energiebehoefte van de fabriek drastisch vermindert.
Het project wordt gerealiseerd in het kader van het Renewable Energy Solutions Programme van de German Energy Solutions Initiative, met steun van het Duitse Federale Ministerie voor Economische Zaken en Energie (BMWE).
© Kraftblock
Pepsi Co in Broek op Langedijk
Voor meer informatie:
Kraftblock
www.kraftblock.com
