De juridische onzekerheid rond de Italiaanse hennepsector heeft een nieuwe wending genomen. De Raad van State heeft het nationale verbod op hennepbloemen voorgelegd aan het Europese Hof van Justitie (HvJ-EU) om te laten toetsen of dit in lijn is met het EU-recht.
Deze stap volgt op een uitspraak uit 2023 van de Regionale Administratieve Rechtbank van Lazio (TAR), die delen van het ministerieel decreet – waarin het gebruik van hennepbloemen en -bladeren wordt beperkt – ongeldig verklaarde. Volgens de Raad van State verdient de kwestie nu een Europese beoordeling. De raad geeft daarbij aan dat de Italiaanse beperkingen mogelijk in strijd zijn met EU-beginselen zoals het vrije verkeer van goederen en proportionaliteit.
Het Europese Hof wordt gevraagd om duidelijkheid te verschaffen over de vraag of lidstaten de teelt, verwerking en verkoop van hennepbloemen en afgeleide producten van gecertificeerde rassen binnen de EU-THC-limieten mogen beperken.
© Azienda Agricola Vamperti
"De Raad van State heeft de inconsistenties blootgelegd die het hennepdebat al jaren teisteren," zegt advocaat Giacomo Bulleri, die de zaak volgt. "De uitspraak van het Hof zal waarschijnlijk in de hele EU gevolgen hebben en vormt een mijlpaal richting harmonisatie van de sector."
Bulleri voegt daaraan toe dat het oordeel waarschijnlijk zal leiden tot het opschorten van lopende handhavingsmaatregelen in Italië zolang het Europese Hof zich over de kwestie buigt. "De vraag gaat verder dan industriële hennep; het gaat om de verenigbaarheid van nationale verboden met het EU-recht. We verwachten dat veel lopende zaken worden stilgelegd en dat er eindelijk duidelijkheid komt dat hennep met verwaarloosbare THC-gehaltes geen drug is."
Ook Francesco Mirizzi, algemeen directeur van de European Industrial Hemp Association (EIHA), verwelkomt het nieuws, al zonder al te veel enthousiasme. "Ik ben niet verrast," zegt hij. "Na zes jaar bij de vereniging zeg ik al die tijd al dat industriële hennep niet onder internationale drugshandelverdragen valt. Natuurlijk ben ik blij, maar opnieuw moeten we wachten tot rechtbanken oplossen wat politici nalaten te regelen. De sector heeft de prijs betaald in juridische kosten, in beslag genomen producten en voortdurende onzekerheid. De uitspraak van het HvJ zal alle lidstaten raken, omdat deze interpretatie voor de hele EU geldt."
Mirizzi wijst er bovendien op dat binnen het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid nog steeds discussies plaatsvinden over de juridische status van hennep op EU-niveau. "De vraag is of beleidsmakers zullen handelen voordat het Hof dat doet. Te vaak gaan politieke overwegingen boven de waarheid en de belangen van ondernemers," zegt hij.
