"Opkweeklimaat bepaalt het succes van enten"

Een goede opkweek staat aan de basis van een goede teelt. "Jonge planten zijn in deze opkweekfase uiterst kwetsbaar. Zelfs minimale variaties in vochtigheid of temperatuur kunnen de wortelvorming verstoren, ziekte-uitbraken veroorzaken en de uniformiteit van de planten verminderen. Deze vroege stressoren blijven de planten vaak gedurende hun hele levenscyclus beïnvloeden, wat leidt tot lagere opbrengsten en kwaliteit", legt Justin van der Putten, regiodirecteur van DryGair, uit.

"De afgelopen jaren is enten een veelgebruikte techniek geworden om bodemgebonden ziektes te bestrijden en de vitaliteit van planten te verbeteren. Onderzoek bevestigt de effectiviteit tegen fusariumbederf, bacteriële verwelking en aaltjes. Toch heb ik, door nauw samen te werken met telers in Noord-Amerika en Europa, geleerd dat enten op zichzelf niet voldoende is. Het opkweekklimaat — met name de luchtvochtigheid — bepaalt vaak of het enten slaagt of mislukt."

© DryGair

De kwetsbaarheid van jonge planten
Justin licht toe dat zaailingen en geënte planten stabiele groeiomstandigheden nodig hebben voor optimale ontwikkeling. "Een te hoge luchtvochtigheid creëert een ideale omgeving voor wortelrot en Botrytis", verduidelijkt hij. "Ongelijke wortelgroei resulteert in niet-uniforme planten die hun verloren groei nooit volledig kunnen inhalen. Stress in de begintijd vermindert zowel de overlevingskansen als de toekomstige opbrengsten voor telers. Onderzoek bevestigt: vermeerdering is de meest kwetsbare fase, waarbij vochtigheid cruciaal is voor de plantgezondheid en overleving."

Enten: voordelen en grenzen
Enten is een belangrijke innovatie geweest. "Resistente onderstammen zoals Maxifort, Robusta, CRA 66 en Hawaii 7996 bieden bescherming tegen schadelijke ziekteverwekkers zoals Fusarium en verwelkingsziekte. Verder verbeteren ze de opname van voedingsstoffen en de tolerantie voor zoutgehalte, wateroverlast en temperatuurveranderingen."

Echter, resistentie betekent niet volledige immuniteit. "Zelfs geënte planten kunnen bezwijken als de omgevingsomstandigheden, met name de luchtvochtigheid, instabiel zijn. Onderzoeken laten zien dat de effectiviteit van resistente onderstammen sterk afhankelijk is van het bodemvocht, de temperatuur en de luchtvochtigheid. Dit onderstreept dat niet alleen de genetica, maar ook de omgeving van essentieel belang is voor het succes van het enten."

© DryGair

Veel veredelaars vertrouwen nog steeds op traditionele methoden om de luchtvochtigheid te reguleren, maar Justin benadrukt dat deze methoden niet voldoen. "Ventilatie verlaagt weliswaar de luchtvochtigheid, maar gaat ten koste van CO₂ en energie en brengt ongedierte met zich mee. Verwarming verhoogt de luchttemperatuur, maar doet weinig om de relatieve vochtigheid te verminderen, waardoor jonge planten onder stress komen."

Actieve ontvochtiging
"Actieve ontvochtiging zorgt voor directe, onafhankelijke controle van de relatieve vochtigheid, ongeacht externe weersinvloeden of verwarmingscycli", stelt Justin. "Tijdens de vermeerdering zorgt het voor hogere overlevingspercentages van enten dankzij stabiele condities en minder ziekte-uitbraken, met name Botrytis en bevochtiging."

Hij legt uit dat uniforme wortelontwikkeling en groei de kwaliteit van transplantaten verbeteren. "Tevens zorgt een lager energieverbruik door verminderde noodzaak voor ventilatie en verwarming." Het verminderen van de afhankelijkheid van chemische methoden resulteert in voordelen voor duurzaamheid. "Actieve ontvochtiging ontsluit het volledige potentieel van enten door voor een stabiele, gezonde omgeving te zorgen."

© DryGair

Sterke fundamenten leggen
"Enten heeft de tuinbouw getransformeerd door telers te voorzien van middelen om bodemziekten te beheersen. Maar alleen enten is niet voldoende. Zonder stabiele vochtigheidscontrole tijdens de opkweek blijven jonge planten kwetsbaar", concludeert Justin. "Actieve ontvochtiging sluit dit gat. Het maakt de opkweek, de meest fragiele fase van productie, betrouwbaar, voorspelbaar en winstgevend. Achter elk sterk gewas staat een krachtige start. En achter elke goede start staat doordachte klimaatregeling."

Referenties
Rivero, R.M., Ruiz, J.M., & Romero, L. (2003). Role of grafting in horticultural plants under stress conditions. Journal of Food, Agriculture & Environment, 1(1), 70–74.
Lee, J.M. (2003). Advances in vegetable grafting. Chronica Horticulturae, 43(2), 13–19.
Colla, G., Rouphael, Y., Cardarelli, M., et al. (2010). Grafting to improve root system functioning under abiotic stress. Scientia Horticulturae, 127, 147–155.
Rivard, C.L. & Louws, F.J. (2008). Grafting to Manage Soilborne Diseases in Heirloom Tomato Production. HortScience, 43(7), 2104–2111.
Black, L.L., Oda, M., & others (2003). Grafting tomatoes for production in the hot-wet season. AVRDC Bulletin 03–551.