© Profile Growing Solutions Tholen - Sinds vorig jaar is Ferdi van Elswijk werkzaam bij het Amerikaanse bedrijf Profile Products. "Ik heb lange tijd telers geholpen om van chemische producten over te stappen op biologische gewasbescherming. Maar er zijn nog veel uitdagingen in de sector, en nog veel meer stappen in duurzaamheid te maken. De overstap naar organische substraten is er daar een van."
De HydraFiber Coir matten van het bedrijf bestaan uit een mengsel van kokos met het gepatenteerde houtvezel HydraFiber. "Het is een duurzamer substraat en stelt telers in staat om ook op vele andere manieren duurzamer te telen: op het gebied van watergebruik, biologische bestrijding en plantgezondheid. We zien ook dat het zich anders gedraagt in de praktijk — zowel in wortelontwikkeling als in plantengroei. Dat maakt het een aparte categorie binnen de substraten."
© Profile Growing Solutions
Van de berg naar de kas
Het Amerikaanse Profile Products verwerkt hout tot producten waarmee erosie tegengegaan wordt, bijvoorbeeld op berghellingen, bouwplaatsen en rivieroevers. Tien jaar geleden ontwikkelden ze de houtvezel HydraFiber, gemaakt van 100% hernieuwbare houtbronnen. De substraatbedrijven uit de tuinbouw begonnen het product in te zetten als vervanging van perliet, omdat het een manier is om meer zuurstof in het substraat te brengen, met betere wortelvorming en wateropname als doel. Dat resulteert in een droger substraatoppervlak, en dus minder druk van algen en muggen. "En dat alles met een recycleerbaar product."
In aanvulling hierop is een mat voor de substraatteelt ontwikkeld, die bestaat uit 60% kokosvezel en 40% houtvezel. Deze gepatenteerde combinatie, de HydraFiber Coir mat, ligt inmiddels in diverse gewassen als groenten en zachtfruit. Met name in de Noord-Amerikaanse thuismarkt, maar inmiddels ook op 12 Nederlandse kwekerijen.
© Profile Growing SolutionsHet verschil tussen HydraFiber+Kokos (links) en kokos (rechts)
© Profile Growing SolutionsDe productie van de HydraFiber Coir slabs vindt plaats in India, waar lokale kokos wordt gecombineerd met geïmporteerde Amerikaanse houtvezel. "We persen een container houtvezel tot veertien keer zijn oorspronkelijke volume, waardoor we wereldwijd efficiënt kunnen verschepen."
Wortelbeeld
"Telers zien een ander wortelbeeld," zegt Ferdi. "De mix van kokos en houtvezel behoudt het wateropnemend vermogen, maar biedt meer ruimte en dus meer zuurstof in de wortelzone. Er is geen belemmering en dat leidt tot een enorme vertakking van wortelharen. Waar wortels voorheen vanuit het perspotje snel naar de bodem van de mat groeiden en daar een kluwen vormden, ontwikkelen ze zich nu veel gelijkmatiger. De wortels groeien waar ze willen, zonder belemmering. Dat zorgt voor veel meer vertakkingen."
Dat heeft effect op de gehele teelt. "Ik hoorde uit een test al dat de tomaten uit de HydraFiber-rij het lekkerst smaakten," vertelt Ferdi. "We zien bijna zonder uitzondering dat de Brix-waarde van de tomaten een halve tot een hele punt hoger ligt dan bij standaardmatten. Kokos scoort al hoger, en HydraFiber tilt dat nog verder omhoog." Waarom dat is, is nog niet helemaal duidelijk. "Het lijkt erop dat de dikkere wortels vooral waterwortels zijn, om water te zoeken, terwijl de wortelharen zorgen voor meer ionenuitwisseling — en juist die micro-elementen beïnvloeden de smaak."
© Profile Growing Solutions
Een hogere Brix-waarde is op zich geen doel, maar het biedt wel mogelijkheden om de teelt verder te optimaliseren. "Met de juiste gietstrategie, iets hogere EC en meer generatieve sturing kun je Brix nog verder verhogen. Maar als je in smaakrassen een Brix van 11 haalt in plaats van 10, kun je ook voor hogere productie gaan zonder in te leveren op smaak." Dat laatste is een belangrijk onderwerp – zeker omdat de smaak van tomaten onder druk van ToBRFV resistentie onder druk staat.
Samen met telers en met diverse sensoren worden de mogelijkheden verder onderzocht. "De leercurve is exponentieel. We weten al veel, maar er valt nog veel af te stemmen. Die co-creatie met telers is voor ons enorm waardevol."
Plantweerbaarheid
Dat telers overstappen naar organische substraten heeft diverse oorzaken, waaronder duurzaamheid en plantweerbaarheid. "Het gaat niet alleen om een duurzamer substraat, maar ook om de mogelijkheid om weerbaarder te telen," vertelt Ferdi. "Telers willen en moeten overstappen op andere producten nu steeds meer gewasbeschermingsmiddelen worden ingetrokken."
"Een sterkere plant is weerbaarder tegen ziekten en bacteriën, maar het opent ook andere deuren", vervolgt hij. Op een organisch substraat worden allerlei biologische middelen plotseling effectiever. We zien bijvoorbeeld dat we Trianum en Asperello beter kunnen inzetten, iets wat met anorganische substraten moeilijker was. Ook bacteriën zoals Bacillus subtilis en andere nuttige schimmels," somt hij op. "Deze toepassingen maken duurzamere teelt mogelijk."
© Profile Growing Solutions
Irrigatie
Ook in de irrigatie ziet hij mogelijkheden tot verduurzaming. De HydraFiber Coir-mix heeft een aanvangs-EC die ongeveer de helft is van conventionele kokos. "De eerste drain van kokos ziet er vaak uit als koffiedik en kan niet met UV worden gesteriliseerd. Houtvezel produceert kleurloos drainwater en neemt zelfs een deel van de fijne kokosdeeltjes op. De eerste drain is dus lichter van kleur — als lichte thee, om in het thema te blijven. Daardoor kan het water wél met UV, ultrafiltratie of ozon worden behandeld en worden gerecycleerd."
Dit is mede te danken aan de verfijning van de houtvezels: daarmee wordt het hout minder gevoelig voor afbraak door de bacteriën. "Bij dit proces wordt veel nitraat uit het water gebruikt, en dat moet je corrigeren in je bemesting. Dat hoeft door de verfijning niet – al het nitraat blijft beschikbaar voor het gewas."
Het zijn misschien details, maar voor Ferdi, en voor de hedendaagse tuinbouw, gaat het om het totaalplaatje, zowel technisch als economisch. "Substraat beïnvloedt zoveel in je teelt. Het gaat niet alleen om de kosten vooraf, maar om het hele verhaal."
Voor meer informatie:
Ferdi van Elswijk
Profile Growing Solutions
[email protected]
https://profilegrowing.com/
