De Spaanse tomatensector luidt de noodklok over het handelsakkoord tussen de Europese Commissie en Marokko. Het Tomatencomité van brancheorganisatie Fepex, waarin telers en exporteurs uit Andalusië, Murcia, de Valenciaanse regio en de Canarische Eilanden zijn vertegenwoordigd, heeft afgelopen week besloten actie te ondernemen richting het Europees Parlement. Ze willen voorkomen dat het akkoord — waarbij ook de Westelijke Sahara profiteert van EU-handelsvoordelen — wordt goedgekeurd in het parlement.
Volgens Fepex is het akkoord in alle haast en zonder voldoende transparantie gesloten. Toch is het sinds 3 oktober al voorlopig van kracht. De organisatie vreest dat de concurrentie uit Marokko en de Westelijke Sahara hierdoor flink zal toenemen. "De uitbreiding van de kasteelt in de Westelijke Sahara wordt in de komende jaren geraamd op 3.800 hectare, van 1.200 naar 5.000 hectare. Bovendien zouden deze investeringen deels worden gefinancierd met Europees geld."
Fepex benadrukt dat het gewijzigde akkoord niet voldoet aan de voorwaarden die het Europees Hof van Justitie in oktober 2024 heeft gesteld. Die uitspraak maakte het handelsakkoord van 2019 ongeldig. Volgens het hof moet er sprake zijn van transparantie over de herkomst van de producten en aantoonbare economische baten voor het Sahrawi-volk. Dat ontbreekt nu volledig, stelt de sector.
Fepex wijst erop dat vooral grote Marokkaanse telers die zich in de Westelijke Sahara hebben gevestigd profiteren van deze regeling. Zij concurreren rechtstreeks met Spaanse telers op de Europese markt. Inmiddels heeft Marokko Spanje al verdrongen als grootste tomatenleverancier in de EU.
Daarom zal Fepex zich rechtstreeks richten tot het Europees Parlement, de Commissie Internationale Handel en de Commissie Landbouw en Plattelandsontwikkeling. Het doel: hen overtuigen om bezwaar te maken en tegen het aangepaste akkoord te stemmen.
Het Tomatencomité van Fepex staat onder leiding van Juan Jesús Lara en bestaat uit vertegenwoordigers van de belangrijkste tomatenregio's van Spanje: Coexphal (Almería), Proexport (Murcia), Fexphal (Alicante), Faeca Granada en Fedex (Canarische Eilanden).
Voor meer informatie: www.fepex.es
