Er komt een nieuwe Nota Ruimte aan - het plan waarin het Rijk vastlegt hoe we in Nederland de ruimte willen gebruiken richting 2050 (en zelfs met een doorkijk naar 2100). Andries Middag staat er namens Greenports Nederland bij stil.
Tot en met 15 december 2025 kunnen organisaties of individuen reageren op de ontwerpversie. Greenports Nederland bereidt momenteel een reactie voor. Andries legt in een column op de eigen Greenports-website uit waarom het onderwerp voor de tuinbouw zo belangrijk is, en waar er kansen liggen.
De vorige Nota Ruimte stamt uit 2004. De Greenports-directeur constateert dat er sinds 2004 drie Greenports bij zijn gekomen. Het zijn er inmiddels acht. Het stemt hem positief dat ze ook alle acht genoemd worden in de nieuwe Nota Ruimte.
"Ook de belangrijkste thema's voor de tuinbouw worden goed benoemd: intensivering, innovatie en koppelingen tussen tuinbouw en andere sectoren. Bijvoorbeeld om gebruik te maken van reststromen en beschikbare bronnen (van (rest)warmte, water en CO₂). Ook inzet van kunstmatige intelligentie, datagestuurde teelt en robotisering worden terecht genoemd als cruciale elementen om aan de internationale top te blijven."
Nieuwe ruimte voor tuinbouw nodig
Waar Greenports Nederland nog wel meer duidelijkheid wenst, is onder meer de voorzichtige manier waarop gesproken wordt over nieuwe ruimte voor tuinbouw: "Als groei in de bestaande clustergebieden niet mogelijk blijkt, gaan we de mogelijkheid naar nieuwe clusters verkennen", citeert hij uit de Nota Ruimte.
"We kunnen namelijk nu al op onze vingers natellen dat we, zowel aansluitend op de bestaande clustergebieden als op nieuw te ontwikkelen locaties, nieuwe ruimte voor tuinbouw nodig hebben. Dit betreft zowel ruimte voor primaire productie als ruimte voor overige activiteiten in ons brede cluster: veredeling, logistiek, handel, technologie, aanverwante bedrijvigheid en de specifieke kennisinstellingen. Je kunt nu eenmaal niet oneindig blijven clusteren en concentreren. Op een gegeven moment is de ruimte in zo'n cluster op. En het is ook eerlijk om te zeggen dat sommige locaties, soms nu al, maar zeker in de toekomst, niet meer geschikt zijn voor moderne tuinbouw. Nieuwe locaties bieden dan schuif- en speelruimte en die hebben we hard nodig."
Er zijn al ideeën over mogelijk nieuwe gebieden, weet de Greenports-directeur. "Zo wees het College van rijksadviseurs (Cra) eerder plekken aan in hun rapport 'Ruimte voor agroproductie in gebouwen'. Zij benoemden toen Westland, Oostland, Erica, Klazienaveen en Groningen als (nieuwe) locaties met veel synergie met andere functies als industrie, stedelijke gebieden en infrastructuur. Dit baseerden zij op een eerder onderzoek, met de welluidende titel 'De kracht van de kas'."
Greenports Nederland ziet synergieën en verbinding. Ook werkt men zelf aan voorstellen voor nieuwe kansrijke locaties. "Deze zullen we de komende tijd op een goede manier in beeld brengen bij en via onze partners, om ervoor te zorgen dat de definitieve Nota Ruimte de nodige richting en zekerheid biedt."
© Nota Ruimte
Bekijk hier de concept Nota Ruimte die momenteel er inzage ligt.
Glastuinbouw Nederland reageerde ook al op de Nota Ruimte. Glastuinbouw Nederland liet weten de Nota Ruimte 'te verwelkomen als steun in de rug voor de sector' en de ruimtelijke opgaves die zijn benoemd te erkennen De uitwerking hiervan op regio- en clusterniveau gaat de nodige uitdagingen geven. "Samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen blijft dan ook essentieel om recht te doen aan de Nota Ruimte, de verdere invulling van onze Visie Omgeving en het waarmaken van onze ambities", aldus Dominique van der Hoeven namens de brancheorganisatie.
Bron: Greenports Nederland
