Het maakt niet of het nu bladluis is of een biologische bestrijder. Consumenten vinden beestjes in sla vies. Toch zullen consumenten met luis moeten leren leven, zo lijkt het nu de slateeltsector luis niet meer goed uit de kroppen krijgt. Dat bleek onlangs op een ketenbijeenkomst waarin de kritieke situatie is besproken. De situatie haalt ook de krant, net als eerder een petitie die vanuit de sector werd opgestart de media haalde. Sindsdien is een oplossing voor probleem nog niet gevonden.
In het AD (€) waarschuwen telers en onderzoekers voor de luizenplaag in sla, waarvan ook consumenten de effecten gaan merken. "Het is een zwaar onderschat probleem", zegt teler Niels Zuurbier in de krant. En het probleem speelt niet alleen in Nederland. Sla is bovendien nog maar de eerste in een rij van gewassen waar de problemen zo uit de hand lopen. Volgens deskundigen belooft ook de bescherming van spruiten, bloemkool en broccoli een enorme uitdaging te worden.
In de krant is Johan Kos, projectleider bij onderzoeksorganisatie Vertify, kritisch op het beleid. Tien jaar geleden bestond het luizenprobleem amper. Tot ruim vijf jaar geleden mocht zaadcoaten nog. Dat was genoeg om de plant zijn hele leven te beschermen tegen vraat.
„We gebruikten toen omgerekend slechts 50 gram insecticide per hectare groente", vertelt Johan in het AD. Maar die neonicotinoïden raakten in opspraak - vanwege risico's voor bijen - en gingen per 2018 in de ban. "Sindsdien is het middelengebruik in de groenteteelt weer gestegen naar kilo's per hectare om de sla toch schoon te houden." Dat is slechter voor het milieu, stipt hij aan. Bovendien verbieden beleidsmakers uit Brussel nu ook het gebruik van andere gewasbeschermingsmiddelen.
Consument opvoeden
Studenten uit Venlo proberen wat aan de consumentenperceptie dat luis vies is te doen. Het Duitse bedrijf Bauer Funken reikte de Fontys-studenten hun actuele onderzoeksopdracht aan.
Telers willen biologisch produceren, maar ze merken ook dat mensen graag een steriel kropje sla willen waar geen diertjes of andere gekke dingen in zitten, legt docent-onderzoeker Henk van der Meulen uit. "En dat maakt het lastig, want dat staat haaks op elkaar."
Ook in met toegelaten middelen bespoten kroppen sla is luis momenteel een probleem. Dat maakt het onderzoek van de studenten uit Venlo extra actueel.
Bladluizen komen al eeuwenlang voor in sla, vervolgen de studenten, en dat hoort ook zo te zijn. "Wij vinden het niet zo erg als het om een krop sla gaat. Die kun je immers gewoon wassen", zeggen ze. "Ons doel is om klanten van Bauer Funken hier ook bewust van te maken. We willen de walging wegnemen die klanten ervaren als ze bladluizen in hun product aantreffen, maar tegelijkertijd willen we ook telers helpen om hun natuurlijke, chemievrije producten te promoten. Zeker in een tijdperk waarin de trend van natuurlijke voeding steeds groter wordt."
© Fontys
Of het lukt de consument op te voeden, is de vraag. Bij supermarktketens hebben ze er weinig fiducie in, zo bleek op de ketenbijeenkomst in Zwaagdijk onlangs. Supermarkten krijgen klachten als consumenten luis in sla vinden, of ze horen dat sla door de vondst van luis niet meer 'vegan' is, zoals wel op de verpakking staat… De sector blijft streven naar een 0-tolerantie voor luis. Enerzijds omdat de consument, waartoe ook iedereen in de zaal met kennis van de problemen behoort, luis in een zakje sla niet accepteert. Anderzijds blijft de 0-tolerantie op luis in sla staan, omdat wet- en regelgeving sla met luis in het schap simpelweg niet toelaat.
De Gelderlander, een van de AD-regiotitels, haakt ook in op het luizennieuws met de stelling: Liever een luis dan gif in mijn sla. Stemmen op de stelling kan op de website van de krant.
Bron: Fontys / AD (€) / De Gelderlander