Pincodediefstal is in de Rotterdamse haven sinds de invoering van de Vertrouwensketen voor containerlading uit Zuid-Amerika vrijwel volledig verdwenen. Dat zegt Jan Janse, districtschef van de Zeehavenpolitie Rotterdam. "Vanaf het moment van invoering van de Vertrouwensketen was dit van de een op de andere dag van de baan", aldus Janse.
© Donvictorio | Dreamstime
Volgens hem is de keten een perfect voorbeeld van een goede samenwerking tussen overheden en bedrijven. "Voor mij is publiek-private samenwerking het gezamenlijk als partijen een opdracht aannemen, samen daarin investeren en zo nodig met zweet op het voorhoofd samen daaraan werken. Met uiteindelijk aantoonbaar resultaat voor de veiligheid van de haven en in de verdere logistieke keten."
Opsporing als dienstverlening
Het idee achter de Vertrouwensketen komt van de Zeehavenpolitie. Janse: "Je kunt heel veel boeven willen vangen, maar beter is te zorgen dat misbruik niet kan gebeuren. Kort gezegd is dat sinds tien jaar onze filosofie. Het vangen van boeven heeft voor ons primair als doel om te leren hoe het misbruik plaatsvindt. Bedrijven kunnen wij vervolgens informeren over gaten in hun beveiliging en hoe die te dichten. Iemand noemde het ooit opsporing 'as a service'. Niet opsporen om boeven voor de rechter te krijgen, maar opsporen om inzichtelijk te maken wat er mis is in de keten."
In het verleden werden de pincodes van containers gestolen, zodat criminelen bij de inhoud van die containers konden komen. Meestal was het doel om meegesmokkelde drugs op die manier weer uit de containers te halen. Volgens Janse ging het meestal om cocaïne. "In het begin hebben wij daar veel onderzoek naar gedaan. Alle betrokken partijen hebben wij vervolgens geïnformeerd, met de begeleidende boodschap dat het nu aan hen was dit lek te dichten. In de logistieke keten hadden veel te veel mensen toegang tot de pincodes. Het gebruik ervan was op geen enkele manier beschermd."
In intensieve gesprekken met het bedrijfsleven is duidelijk gemaakt dat werkprocessen moesten veranderen. Janse: "Uiteindelijk is dit buitengewoon serieus opgepakt. Al pratende is door partijen een aparte logistieke operatie ontwikkeld, wat de Vertrouwensketen is gaan heten. Een van onze rollen als Zeehavenpolitie was om richting bedrijven steeds weer duidelijk te maken dat uit oogpunt van bescherming van medewerkers niet meedoen geen optie was."
Overlast sterk afgenomen
Met de invoering van de Vertrouwensketen zijn meerdere veelgebruikte methoden vrijwel onmogelijk gemaakt, zegt Janse. Het gaat dan met name om methoden als 'rip-on, rip-off', waarbij sporttassen vol drugs buiten medeweten van de vervoerder om stiekem in de containers worden geplaatst en na aankomst er weer worden uitgehaald, maar ook 'Trojaanse paarden', waarbij uithalers zich in een lege container opsluiten om zich zo onopgemerkt het haventerrein op te laten rijden.
Nu de Vertrouwensketen meer grip biedt op wie er wel en wie niet bij de containers kan, zijn dit soort methoden veel moeilijker om uit te voeren voor drugssmokkelaars. "Het fenomeen uithaler is in Rotterdam niet helemaal weg, maar wel veel minder. De overlast voor de terminals is sterk afgenomen. Voor onszelf komt hierdoor capaciteit vrij die wij nu voor andere zaken kunnen inzetten", aldus Janse.
Nieuwe focus op shortsea
Nu de deepsea-lading veel veiliger wordt verwerkt, richt de Vertrouwensketen zich op shortsea-vervoer. Janse: "Criminelen zoeken altijd de zwakste schakel. Het is daarom goed dat de Vertrouwensketen nu ook kijkt hoe de shortsea aan boord is te krijgen. Als je als shortsea-bedrijf niet weerbaar bent, kan het je zomaar overkomen."
Hij benadrukt daarbij wel het belang van snel handelen: "Uiteindelijk heeft het realiseren van de Vertrouwensketen vijf jaar geduurd. Als je ziet hoe snel criminelen handelen, moeten wij met elkaar veel sneller in staat zijn om tot maatregelen te komen. Als we dat niet leren, blijven wij achter de feiten aan lopen."
Bron: Vertrouwensketen
