De Balten en Scandinaviërs schalen hun tuinbouwlobby op. In het licht van toenemende geopolitieke spanningen en een historisch lage veenoogst dit jaar wijzen Letland en Finland tuinbouw als strategische sector aan. Zo bleek tijdens het jaarlijkse Baltic Peat Producers' Forum (BPPF) in Rīga in september, waarvan Jesse Schevel, lobbyist bij Glastuinbouw Nederland, verslag doet.
De keuze van de landen betekent dat deze landen de tuinbouwproductie beter willen borgen om voorbereid te zijn op crises. Voldoende beschikbaarheid van teeltmateriaal, waaronder veen, gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen, is hiervoor noodzakelijk. Met de Letse ministers Armands Krauze van Landbouw en Kaspar Melnis van Klimaat en Energie en staatssecretaris Jurģis Miezainis riep EU-lobbyist Jesse Schevel ook de rest van Europa op de sector kritiek te verklaren.
Ieder jaar wordt het BPPF in één van de Baltische staten georganiseerd. Na constructieve debatten afgelopen twee jaar in Estland en Litouwen werd Schevel opnieuw gevraagd om samen met de regering van Letland en 350 vertegenwoordigers uit 24 andere landen uit te wisselen over het belang van veen voor de tuinbouw en daarmee voor Europa's soevereiniteit.
Historisch lage veenproductie
Met grote zorgen kwam het BPPF dit jaar bijeen. Door regenval kende 2025 een historisch lage veenproductie. De Vereniging Potgrond- en Substraatfabrikanten Nederland (VPN) ziet dat de winning in het Balticum – de belangrijkste leverancier van veen in Europa – op 40 tot 55 procent blijft steken. Met name de oogst van witveen lijkt 55 tot 70 procent lager uit te vallen. Ook alternatieven kampen met problemen. De aanvoer van kokos – de tweede grondstof voor potgrond qua volume in Europa – lijkt eveneens lager te zijn door aanhoudende regen in Azië. Andere alternatieve grondstoffen zijn op korte termijn nog relatief beperkt beschikbaar in kwantiteit en kwaliteit.
Tegelijkertijd neemt de vraag vanuit Afrika en Azië naar substraten toe. De concurrentie om deze grondstoffen groeit sterk door een stijgende wereldvraag naar groente, fruit, bloemen, planten en bomen. Niet alleen dit jaar, maar steeds vaker in de toekomst zal dit voor Europese telers hogere kosten en onzekerheid rond leveringszekerheid betekenen zonder voldoende strategische verankering in Europees beleid.
Sector van strategisch belang
Schevel maande de EU daarom het Letse en Finse voorbeeld te volgen door de tuinbouw én zijn toeleveringsketen van strategisch belang te verklaren. Juist door verduurzaming in lijn met het convenant in Nederland hand in hand te laten gaan met veenproductie kan de leveringszekerheid van veen aan ons continent langjarig worden geborgd.
Bron: Glastuinbouw Nederland
