Tholen - Oogsten, AGF'ers weten er alles van. Het is voor telers hét moment waar een seizoen lang naartoe wordt gewerkt. Het woord wordt evenwel ook in andere sectoren gebezigd, de bedrijfswagenbranche bijvoorbeeld. "Wij oogsten de remenergie van de truck-trailercombinatie, die tussen de 40 en de 50 ton weegt, en vervolgens wenden we die teruggewonnen energie aan bij een aandrijving op de trailer om de truck te ondersteunen," vertelt Martin van Willigen van Econogy.
Het levert energiezuinigere vrachtwagens op, ook voor de AGF-branche. Bij dieseltrucks is het brandstofverbruik, en dus de CO₂-uitstoot, lager, en bij elektrische trucks wordt de actieradius groter. Het systeem heet yDrive en bestaat uit een accubak – het Rechargeable Energy Storage System (RESS) – die onder de trailer hangt. "In de Formule 1 is het oogsten van remenergie om het accelereren te ondersteunen al jaren gebruikelijk. Vier jaar geleden vond ik het tijd om die techniek naar het zware wegtransport te brengen," aldus Martin.
Niet voor lange afstanden, wel voor distributie
Het yDrive-systeem werkt op remenergie. Juist daarom is het minder geschikt voor langeafstandstrajecten over de snelweg, waar nauwelijks geremd wordt. "Onze focus ligt op stads- en regionale distributie. Daar is veel stop-en-go verkeer, en dus veel remenergie beschikbaar om te oogsten. Om de actieradius op langere afstanden te verlengen, zou je kunnen denken aan een grotere accu op de trailer. Alleen, met de huidige technologie klopt het rekensommetje nog niet."
Van circuit naar openbare weg
Op dit moment is er een werkend prototype, maar dat mag alleen op een testcircuit rijden. "Volgend jaar zetten we tien trailers met yDrive 2.0 op de Nederlandse weg. Dat is een doorontwikkelde versie van het prototype, met een betere kostprijs. We willen natuurlijk dat het ook commercieel haalbaar wordt."
De stap naar de openbare weg is niet eenvoudig. "Een aangedreven trailer bestaat eigenlijk niet in de wet- en regelgeving. We hebben door veel hoepels moeten springen om goedkeuring te krijgen." Econogy werkt nu samen met verschillende partijen, zoals het RDW, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en Europese instanties, om tegen 2027 een Europese toelating te realiseren.
Innovatie gedreven door regelgeving
De ontwikkeling van yDrive wordt niet alleen afgeremd door wetgeving, maar ook gestimuleerd. "In 2030 moeten trailerfabrikanten ervoor zorgen dat trucks 10% minder CO2 uitstoten. Als fabrikanten deze doelstellingen niet halen, moet er een boete betaald worden van € 4.250 per gCO2/tkm. Met aerodynamica en gestuurde assen alleen kom je er niet. Dan moet je dus overstappen op elektrische aandrijving."
yDrive kan eenvoudig geïntegreerd worden in bestaande trailers. "De aandrijfas kan op de eerste, tweede of derde as geplaatst worden, al is de middelste in veel gevallen het meest praktisch, omdat daar de minste dwarskrachten voorkomen. De accubak is ook flexibel te monteren, bijvoorbeeld in de plaats van een palletkist, achter de achterste as of zelfs in de lengterichting tussen de chassisbalken. Als de markt zo ver is, kunnen we snel schalen en kan iedereen het systeem moeiteloos installeren."
Slim energiebeheer
Het accupakket van yDrive heeft een capaciteit van 61 kWh, relatief klein voor een elektrisch systeem. Maar dat is logisch, want de energie komt vooral van het remmen. "Als een vrachtwagen van 85 km/u tot stilstand komt, kan er tot wel 5 kWh geoogst worden. Daarnaast kan de accu bijgeladen worden door middel van een on-board charger, bijvoorbeeld bij het depot via een krachtstroomaansluiting, die overal voorhanden is, maar ook via de welbekende CSS2-stekker." Ook denkt Econogy na over andere energiebronnen. "We praten met bedrijven die zonnepanelen op trailers bouwen. Dat zou een mooie aanvulling zijn."
De motor op de as heeft een vermogen van 250 kW. "Die grote motor hebben we vooral nodig om in korte tijd veel remenergie te kunnen opvangen, niet zozeer om aan te drijven. Het is net een trechter: als je veel water in één keer wilt opvangen, heb je een grote opening nodig."
Ook stroom voor koeling en laadkleppen
yDrive 2.0 zal niet alleen helpen bij de aandrijving van de truck, maar ook stroom leveren aan nevenverbruikers. "Denk aan een koelmotor, elektrische pompinstallaties, laadkleppen of stuursystemen. Bij het prototype kan dat nog niet, maar volgend jaar wel."
De techniek werkt met een slim energiemanagementsysteem, dat samen met TNO, de Nederlandse organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek, ontwikkeld is. Het bepaalt wanneer de energie het best ingezet wordt. "We onderscheiden twee modi voor het aandrijven van de truck: boost mode, voor ondersteuning bij het optrekken, en assist mode, waarbij de trailer als het ware gewichtloos wordt." De communicatie tussen truck en trailer speelt hierbij een cruciale rol. "Wij luisteren naar wat de truck doet en stemmen daar onze algoritmes op af. Uiteindelijk gaan we ook 'terugpraten' naar de truck, zodat er een perfect samenspel ontstaat. Dit is voorzien in de Europese toelating in 2027."
40% brandstofbesparing mogelijk
Volgens de eerste simulaties, in samenwerking met onder andere TNO, en praktijktests op het circuit, is een brandstofbesparing tot 40% mogelijk. "Dat was onze theoretische aanname, en die lijkt te kloppen. Nu is het afwachten hoe de chauffeurs ermee omgaan in reële omstandigheden. De rijstijl is daarbij bepalend, met het 'nieuwe nieuwe rijden' als leidraad."
De terugverdientijd ligt bij de voorserie van tien stuks rond de zeven jaar, afhankelijk van de toepassing, het aantal kilometers en de rijstijl. "We willen uiteindelijk naar minder dan vier jaar, door het rendement te verhogen en de productiekosten te verlagen."
ySteer: sturen voor duurzaamheid
Naast yDrive ontwikkelde Econogy ook ySteer, een slimme stuurtechnologie voor trailers. Deze is beschikbaar in een mechanische gestuurde variant en een elektro-hydraulische variant. "Die maakt trailers wendbaarder, vermindert bandenslijtage, verlaagt het brandstofverbruik en voorkomt schade aan de weg en carrosserie. De impact is aanzienlijk. Met ySteer kun je tot 5% brandstof en 65% banden besparen. En toch wordt de technologie nog te weinig toegepast. Slechts 15% van het Europese trailerpark heeft een gestuurde as, terwijl 40% geschikt zou zijn. Door de resterende 25% uit te rusten met ySteer, kunnen we jaarlijks meer dan een miljoen banden besparen."
Dit artikel verscheen eerder in editie 9, 39e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Econogy
De Ee 3
8253 RB Dronten
Tel: +31 321 35 10 00
[email protected]
https://econogy.eu
