“Onze teelt staat er beter op dan ooit”

Tholen - Vijf jaar geleden was de teelt van puntpaprika's helemaal nieuw voor Marcel Rohrborn van het Oostenrijkse Frutura. Eerder had hij alleen twee jaar blokpaprika's geteeld. Inmiddels heeft hij de teelt van puntpaprika's steeds beter onder de knie. Daarbij maakt hij dankbaar gebruik van ProJoules, het modelmatige teeltplanningsplatform waarvan hij een van de eerste gebruikers was. Marcel: "Licht heeft veel meer invloed in de teelt dan wij eerst dachten."

Begin september verwacht Marcel nog zo'n tien weken door te kunnen gaan met de teelt van puntpaprika's. De warme, hete zomer in de regio Steiermarken zit er zo goed als op. In de Oostenrijkse regio zijn ze aan zon wel gewend. Hoge stralingsniveaus, die in de tweede helft van de lente al snel boven de 2500 joule per dag uitkomen, zijn er eerder regel dan uitzondering. De telers zien dat in hun metingen.

© ProJoules
Marcel Rohrbon in zijn kas met puntpaprika's

Licht meten in de kas
Op de kas met vijf hectare puntpaprika's in Bad Blumau staat een Kipp Solar-meter die het zonlicht buiten de kas meet. Licht meten in de kas, dat deden ze bij Frutura nog niet toen met de teelt van puntpaprika's begonnen werd. In de zomer van 2023 is daar wel mee gestart. Daarvoor zijn PAR-meters aangeschaft, voor zowel buiten de kas als binnenin de kas. De reden? In de puntpaprikateelt traden problemen op met neusrot. De oorzaak werd gezocht in een overdosis licht.

In ProJoules kunnen telers zo'n overschot aan licht goed zien, weergegeven in Joules. Het platform, waarmee telers hun teelt kunnen plannen, geeft weer hoeveel licht er buiten de kas is, en hoeveel Joules het gewas nodig heeft. Is er meer licht in Joules dan de plant nodig heeft, dan is dat eenvoudig te herkennen aan een 'rode wolk'.

Woensdag 10 september, tijdens een webinar dat ProJoules organiseerde en waarin Marcel zijn ervaringen deelde met het systeem, vertelde ProJoules-oprichter Wim van Wingerden meer over het platform, aan de hand van de succesvolle casus Frutura. Telers die met ProJoules zijn gaan werken, doen nieuwe inzichten op, onder meer over het gebruik van coatings en de inzet van schermen.

Inzet van coatings
Bij Frutura werkt Marcel in de teelt van puntpaprika's tegenwoordig met twee soorten coatings. De afgelopen twee seizoen paste hij rond week 14 ReduFuse IR toe op het kasdek, en volgde in week 18 ReduSol. Ondanks de inzet van die coatings, en van schermdoeken waar nodig, trad er in 2024 toch weer neusrot op. Door hevige regenval was de coating deels van het kasdek verdwenen, en daardoor kon er toch nog te veel licht in de kas komen.

Dit seizoen kozen Marcel en zijn team ervoor om na de reguliere toepassing van ReduFuse IR (rond week 14) en ReduSol (rond week 18) nog een laagje ReduSol, in juni op het kasdek aan te brengen gedurende de teelt. Dat heeft dit jaar problemen met neusrot tot een minimum beperkt, constateert de teler tevreden begin september. "Er treedt altijd wel wat neusrot op, maar het is dit jaar echt minimaal. Onze oogst en onze kwaliteit zijn het beste in vijf jaar tijd."

Licht is universele uitdaging
In Oostenrijk telen ze diverse soorten vruchtgroenten, waaronder ook aubergines. In die teelt is de ervaring dat het gewas makkelijker met hogere hoeveelheden licht om kan gaan, en ook in de teelt van komkommer en tomaat ziet Marcel dat, in mindere mate.

Wim herkent dat beeld. Hij spreekt, vanuit de ondersteuning van ProJoules-gebruikers, meerdere telers in Noord-Amerika, Canada en Mexico en meer lichtrijke gebieden. "Overal hebben telers dezelfde uitdaging, en dat is licht. Daarvoor geldt: meer licht is niet altijd beter."

Vooral in combinatie met hogere temperaturen in de kas kan een overschot aan licht plantstress en problemen geven. Het verschilt per gewas en per ras wat het maximale lichtniveau is dat de plant aankan.

Beperk de rode wolk
Frutura teelt de rode Palermo-puntpaprika en het zeer generatieve gele ras Yosemite, waarbij duidelijk een effect werd gezien van het op het juiste moment toepassen van coating op het kasdek. Het ras groeide, ook bij etmaaltemperaturen tot 25 graden Celsius, deze zomer goed door. ProJoules helpt telers rekening te houden met de maximale hoeveel licht in Joules dat een ras aankan, en biedt vooraf ingevulde rasprofielen. Doordat de telers deze rasprofielen kunnen dupliceren, kunnen ze al hun eigen kennis en ervaringen gebruiken om de bedrijfseigen rasprofielen verder te optimaliseren.

Van aubergine is bekend dat dit gewas beter tegen grotere hoeveelheden licht kan, omdat het gewas ook hogere temperaturen verdraagt, maar ook hier zit een grens aan. Die grens is in ProJoules duidelijk te zien, met behulp van lichtmetingen. Marcel erkent woensdag niet meer zonder PAR-meter te kunnen, zeker nu hij de resultaten ziet van het werken met de nieuwste inzichten uit die metingen, uit ProJoules en met extra coatings op het kasdek.

© ProJoulesWim ziet dat stilaan steeds meer telers met PAR-meters gaan werken. Ook groeit het aantal gebruikers van ProJoules. Hierdoor leren steeds meer telers de 'rode wolk' kennen. Voor de nieuwkomers, maar ook de meer ervaren gebruikers, heeft de oprichter van het teeltplanningsplatform alvast één tip: plan niet de hele rode wolk weg, maar houd iets over. Op die manier kan er tijdens de teelt, op basis van inzichten, altijd nog extra gecoat of geschermd worden. ProJoules helpt telers hiervoor het optimale moment bepalen.