Meer schermen in sla geeft 25% energiebesparing, maar ook productieverlies

In de afgelopen winterproef van 2024-2025 op het Proefstation voor de Groenteteelt stond de vraag centraal hoe telers met bestaande schermen energie kunnen besparen zonder aanzienlijke kwaliteits- of productieverliezen in de hydroteelt van kropsla. Binnen het project Opti-Energie werd onderzocht hoe een intensievere schermstrategie, met twee schermen kon resulteren in een significante energiebesparing. Ben Vanvoorden deelt de resultaten op Enerpedia.

25% energiebesparing mogelijk door meer schermen
De aangepaste schermsturing werkte op basis van de buitentemperatuur, waarbij het energiescherm al dicht ging bij een buitentemperatuur van 8°C (vs. 6°C in de referentie) en het assimilatiescherm bij 10°C (vs. 8°C in de referentie). Door de aangepaste schermstrategie werd het energiedoek 15% meer gesloten en het assimilatiescherm of belichtingsdoek zelfs 45% meer. Het gebruik van een dubbel scherm zorgt voor extra isolatie en dus extra energiebesparing. Deze schermstrategie leidde tot een totale energiebesparing van 25%. De grootste energiewinst werd behaald wanneer de buitentemperaturen rond het vriespunt lagen.

Minder rand door lagere buistemperatuur
De schermstrategie had slechts een beperkte invloed op het klimaat in de serre. In de energiezuinige afdeling lag de kastemperatuur gemiddelde 0,3°C hoger, de relatieve luchtvochtigheid bleef vergelijkbaar en het absolute vochtgehalte lag gemiddeld 0,2 g/kg hoger. De buistemperatuur daalde sneller in de energiezuinige afdeling door een betere opwarming en warmtebehoud door schermisolatie. De energiezuinige schermstrategie leidde tot aanzienlijk minder randvorming, en dit vooral dankzij de lagere buistemperatuur tijdens de nacht. Minder stralingswarmte van de buizen verminderde zo het risico op rand aanzienlijk.

Verminderde productie door meer schermen
Ondanks de 25% energiebesparing, waren er wel implicaties op de productie. Het gekuist kropgewicht was in de energiezuinige afdeling gemiddeld 7% lager. Dit gewichtsverlies is te verklaren door het afschermen van natuurlijk zonlicht door het energiescherm. De beslissing ligt uiteindelijk bij de teler of de energiebesparing opweegt tegen de lagere productie. De energie-efficiëntie ligt in ieder geval hoger bij de aangepaste schermsturing.

Bron: Enerpedia