Gaat het protest van 10 september in Frankrijk de AGF-keten verstoren?

Wat begon als een kleinschalige oproep in het voorjaar op een besloten Telegram-kanaal, is inmiddels uitgegroeid tot een landelijke mobilisatiegolf onder de noemer "Alles platleggen". Het initiatief kwam van een Noord-Frans burgercollectief genaamd Les Essentiels, dat aanvankelijk pleitte voor een soort 'zelfopgelegde lockdown': niet werken, niet kopen, thuisblijven – met als doel het land volledig stil te leggen.

In de loop van de zomer groeide de beweging flink, vooral op sociale media zoals Facebook, X, TikTok en andere platforms. Ook de insteek werd breder: van een symbolisch stilleggen naar oproepen voor een algemene staking, bezettingen en blokkades van strategische plekken.

Net als destijds bij de Gele Hesjes is dit een zogenaamd horizontale beweging: geen vakbond of politieke partij aan het hoofd, maar een losse groep burgers die via sociale netwerken mobiliseert. Toch bleven de traditionele spelers niet lang afzijdig. Linkse partijen als LFI, PS, EELV en de Communistische Partij sloten zich aan, evenals vakbonden zoals CGT (met name in de handel en dienstverlening), Solidaires en Confédération Paysanne.

De FNSEA, de grootste telersorganisatie van Frankrijk, koos voor een andere route. Tijdens haar najaarsconferentie liet ze weten niet mee te doen aan deze actiedag, maar kondigde wel aan dat de landbouwsector later dit najaar met eigen acties komt.

De Franse minister van Binnenlandse Zaken, Bruno Retailleau, heeft de prefecten opdracht gegeven om blokkades van vitale infrastructuur – denk aan treinstations, havens, vliegvelden, elektrische centrales, drukke wegen, oliedepots en distributiecentra zoals de groothandelsmarkt Rungis – zo snel mogelijk op te heffen als ze plaatsvinden. Volgens inlichtingenbronnen zal de protestdag zich minder uiten in klassieke demonstraties en meer in gerichte blokkades en bezettingen.

Ook supermarkten en grootkeukens staan op scherp. Vakbond CGT roept op tot acties bij ketens als Carrefour, Sodexo en Flunch. Hoeveel mensen precies zullen meedoen is nog onduidelijk, maar plaatselijke verstoringen zijn goed mogelijk en kunnen snel doorsijpelen naar de voedselketen.

Een actiedag vol vraagtekens
Het lastige aan deze beweging is dat ze lastig te voorspellen valt. Alles wordt lokaal georganiseerd via sociale media en versleutelde apps zoals Telegram en Signal. Er zijn interactieve kaarten in omloop waarop mensen hun eigen acties kunnen melden, van blokkades tot tolpoort-acties en gratis doorgang bij péages. Maar er is geen centrale coördinatie, waardoor niemand precies weet hoe de dag van 10 september zal verlopen.