Tholen - De handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie heeft na maanden onderhandelen geleid tot een akkoord. Daarbij is een importtarief van 15 procent overeengekomen voor Europese landbouwproducten, in plaats van de 30 procent waar aanvankelijk mee werd gedreigd.
© Marian Vejcik | Dreamstime.com | Dreamstime
Volgens sectoranalist Jelmer Schreurs van ABN AMRO zal de impact op Nederlandse groente- en fruittelers en -handelaren relatief beperkt blijven. "Voor de Nederlandse AGF-sector valt de schade mee", zegt Schreurs. "De grootste klappen vallen in productgroepen zoals vis, zuivel en vlees. Voor groenten en fruit verwachten wij een exportdaling naar de VS van zo'n 31 procent, wat neerkomt op 93 miljoen euro. Op de totale Nederlandse landbouwexport is dat een beperkt aandeel."
Prijsdruk door extra Amerikaans aanbod
Hoewel de directe gevolgen voor Nederlandse groente- en fruitexporteurs gering lijken, waarschuwt Schreurs wel voor een indirect effect. Door het akkoord worden namelijk ook Europese importquota verruimd voor onder meer gedroogde vruchten, aardappelen en sommige groenteproducten. Hierdoor kan meer Amerikaanse waar de Europese markt betreden, wat zorgt voor extra concurrentie en prijsdruk. "In Nederland gaat het bij gedroogde vruchten om een relatief klein segment – denk aan dadels of abrikozen, producten die vooral uit andere landen komen. Voor verse AGF is het effect nog beperkter. De volumes die uit de VS onze kant op komen, zijn klein in verhouding tot het totale Europese aanbod", legt Schreurs uit.
Weinig verandering voor telers
Voor Nederlandse telers en handelaren blijft de prijsvorming vooral bepaald door vraag en aanbod binnen Europa zelf. "De prijzen voor groenten en fruit in Nederland worden veel sterker beïnvloed door factoren zoals weersomstandigheden, oogstopbrengsten en Europese consumptiepatronen", aldus Schreurs. "De handelsdeal met de VS speelt daarin maar een bescheiden rol."
Importheffingen op soja en maïs van tafel
Voor Nederlandse veeboeren is het vooral belangrijk dat Europese tegenmaatregelen van tafel zijn gegaan. Dat betekent dat importheffingen op producten als soja en maïs, essentieel voor de veevoerindustrie, niet doorgaan. Daarmee blijven kostenstijgingen en inflatiedruk beperkt.
Duurzaamheidsregels als wisselgeld
Een opvallend aspect van de deal is dat Europese waarden rond duurzaamheid en voedselveiligheid deels zijn ingezet als onderhandelingsmateriaal. Zo onderzoekt de Europese Commissie versoepelingen in regelgeving rond onder andere voedselcertificering en anti-ontbossingswetgeving. Critici vrezen dat dit kan leiden tot een afzwakking van Europese standaarden. Schreurs benadrukt dat dit risico reëel is, maar lastig te kwantificeren. "Europa stond altijd bekend om haar harde lijn op duurzaamheid. Nu lijkt er meer bereidheid om concessies te doen, al zegt Brussel zelf dat dit niet het geval is. Voor Nederlandse telers kan dit op termijn tot een ongelijk speelveld leiden als de nationale wetgeving niet wordt afgezwakt."
Stabiliteit van de deal onzeker
Toch is de toekomst van het akkoord niet vanzelfsprekend. Binnen het Europees Parlement klinkt verzet, terwijl ook aan Amerikaanse zijde onzekerheid heerst over de juridische houdbaarheid van de importheffingen. "Het blijft koffiedik kijken", zegt Schreurs. "De politieke dynamiek kán de afspraken nog doen kantelen."
Relatief ongeschonden
Voor de Nederlandse AGF-sector betekent dit voorlopig vooral: de blik op Europa houden. De volumes richting de VS zijn klein, de concurrentie van Amerikaanse import beperkt. Daarmee lijken groente- en fruittelers voorlopig relatief ongeschonden uit de handelsoorlog te komen.
Lees hier het volledige rapport (pdf)
Voor meer informatie:
Jelmer Schreurs
ABN AMRO
06-26006218
[email protected]
https://www.abnamro.com/
