In de precisietuinbouw zijn aardbeientelers niet langer tevreden met alleen een hoge opbrengst. Zoetheid is dé maatstaf voor kwaliteit geworden, en bepaalt klantenbinding, prijsniveau en productonderscheiding. Steeds vaker luidt de vraag niet meer "Kan ik hier aardbeien telen?" maar "Kan ik ze zoeter telen dan wie dan ook?"
Carter Xie, medeoprichter van Grow4Max en specialist in LED-belichting en teelt op water, benadrukt dat het suikergehalte in aardbeien niet langer enkel afhankelijk is van genetica en goed weer. Het is tegenwoordig het resultaat van bewuste, datagestuurde teeltstrategieën.
"De zoetheid van aardbeien is een samenspel van licht, temperatuur, voeding en timing. Elk aspect kun je sturen, mits je weet waarop je moet letten."
© Grow4Max
Wat is mogelijk binnen CEA?
Buiten geteelde aardbeien halen meestal een Brix-waarde tussen 6 en 10, afhankelijk van ras en omstandigheden. In hightechomgevingen liggen de waarden structureel hoger: 12 tot 14, met rassen als Albion en San Andreas die zelfs 16 of meer bereiken. Er zijn zelfs nicheprojecten die pieken boven de 25 Brix hebben gerapporteerd – uitzonderlijke resultaten, mogelijk gemaakt door zeer specifieke combinaties van genetica en omgeving.
Dit grote verschil tussen buitenteelt en gecontroleerde systemen laat zien hoe sterk omgevingsfactoren de productie, verplaatsing en opslag van suikers beïnvloeden.
© Grow4Max
Het genetische plafond van zoetheid
Volgens Carter begint alles met de keuze van het ras. "Niet alle aardbeien hebben hetzelfde genetische maximum voor zoetheid," legt hij uit. "Sommige zijn veredeld voor houdbaarheid of opbrengst, maar de beste rassen voor gecontroleerde omgevingen zijn die waarbij smaak centraal staat, en die hun energie efficiënt in de vruchten in plaats van in de bladeren investeren."
Vooral dagneutrale rassen zijn populair in kassen, omdat ze continue productiecycli ondersteunen en tegelijkertijd een goede balans houden tussen blad- en vruchtgroei. Die balans is essentieel: te veel bladgroen concurreert met de vruchten om koolhydraten.
© Grow4Max
De rol van voedingsstoffen
Ook voeding is bepalend voor de zoetheid. Koolstof, afkomstig uit CO₂ via fotosynthese, vormt de basis voor suikeropbouw. Maar zonder de juiste voedingsbalans kan koolstof niet effectief worden omgezet of getransporteerd. Stikstof is hierbij een tweesnijdend zwaard: onmisbaar, maar in overmaat leidt het tot overmatig bladgroen en minder suiker in de vruchten. Carter adviseert stikstof op een gematigd niveau te houden, zodat enzymactiviteit behouden blijft zonder dat de vegetatieve groei de overhand krijgt.
Kalium speelt een directe rol bij het transport van suikers van de bladeren naar de vruchten. "Kalium is de postbode van de plant. Je kunt nog zoveel suiker produceren, maar zonder transport komt het niet in de vrucht terecht."
Daarnaast zijn micronutriënten zoals boor en zink onmisbaar. Ze ondersteunen de celstructuur en de hormonale signalen die nodig zijn voor een goede vruchtontwikkeling. Wie deze subtiele factoren negeert, haalt vaak de zoetheidsdoelen niet, zelfs onder verder optimale omstandigheden.
© Grow4Max
Temperatuur als instrument voor suikermanagement
Temperatuur is meer dan simpelweg "te warm" of "te koud." Ze speelt een genuanceerde rol in de suikerhuishouding. Ideale dagtemperaturen zijn: 18–22°C → stimuleren fotosynthese en suikerproductie; nacht: 12–15°C → remt ademhaling en beperkt suikerverlies; verschil dag/nacht: 5–8°C → werkt als signaal en bevordert netto suikeraccumulatie.
"Temperatuurmanagement draait niet om plantcomfort, maar om het behouden van suiker," aldus Carter.
© Grow4Max
Precisie-LED-strategieën
Waar vroeger voeding en klimaat centraal stonden, vormt belichting nu de nieuwe grens in suikeroptimalisatie. Moderne LED-systemen sturen niet alleen groei, maar bepalen ook hoe suikers worden gevormd, verdeeld en opgeslagen.
Rood licht (660 nm): essentieel voor fotosynthese en glucoseproductie; blauw licht: reguleert huidmondjes en verhoogt enzymactiviteit; ideale verhouding rood:blauw: 7:3 of 8:2 → optimale omstandigheden voor een hoge Brix.
© Grow4Max
Meer dan alleen lichturen
De fotoperiode is minstens zo belangrijk. Dagneutrale aardbeien doen het goed bij 12–14 uur licht per dag, met een geleidelijke overgang tussen licht en donker om stress te voorkomen.
"Alleen al het toevoegen van een zonsopgang en zonsondergang van 30 minuten in het lichtschema leverde grote verbeteringen op," vertelt Carter.
Ook de intensiteit is cruciaal: te veel licht (>600 μmol/m²/s): fotoinhibitie, waarbij planten suikers verbranden om schade te herstellen; te weinig licht: beperkte fotosynthese en suikerproductie; ideaal bereik: 300–450 μmol/m²/s, afhankelijk van het groeistadium.
© Grow4Max
De vaak vergeten versterkers
Een interessant onderdeel van het spectrum is verrood licht (700–800 nm). Dit stimuleert floëemontwikkeling en auxine, waardoor energie meer naar de vruchten gaat.
"Het toevoegen van 5–10% verrood verhoogde de Brix-waarden in onze proeven met 1–2 graden," zegt Carter. "Maar overdrijf je, dan rekt de plant te veel uit en gaat de vruchtkwaliteit omlaag."
De meest geavanceerde lichtrecepten combineren rood, blauw, verrood en zelfs UV-A, dat naast suikers ook anthocyanen stimuleert – verantwoordelijk voor de kleur en vaak ook de smaak.
Voor Carter is zoetheid een resultaat op systeemniveau. Geen enkele factor maakt een aardbei zoet: het is de combinatie van genetica, licht, voeding, temperatuur en timing die het verschil maakt. "Zoetheid is geen toeval, maar het bewuste resultaat van ontwerp. Wie wil uitblinken in kwaliteit, moet suiker zien als doel, niet als bonus."
Voor meer informatie:
Carter Xie, medeoprichter 
Grow4Max
+86 132 6578 6006
www.grow4max.com
