Tholen - "Wij willen 25 procent beter zijn dan de norm," illustreert Commercieel Manager Jack van den Broek van Hercuton - onderdeel van bouwonderneming JAJO - de focus van het bedrijf op duurzaamheid.
"Dat kom je in alle aspecten van onze bedrijfsvoering tegen. Zo proberen we op de bouwplaatsen zoveel mogelijk afval te reduceren en zijn we hard op weg om al onze auto's te elektrificeren, om maar een paar voorbeelden te noemen. Maar ook kleinere initiatieven worden omarmd: op de deuren van onze bouwketen hebben we drangers geplaatst om ervoor te zorgen dat ze niet onbedoeld open blijven staan. Het is een kleine stap die echt procenten winst oplevert."
En ook de grote stappen zijn niet onopgemerkt: "We gebruiken nu al alleen maar HVO-diesel, en verdiepen ons in de mogelijkheden van elektrische kranen voor onze bouwplaatsen, maar vanwege de netcongestie is dat zo eenvoudig nog niet."
De docks van Greenpack
Waar Hercuton het aspect duurzaamheid al heel lang standaard meeneemt in alle ontwikkelingen binnen het bedrijf, ziet Jack inmiddels dat de problemen waar de bouw mee te maken heeft – onder meer netcongestie en stikstof – ook klanten bewegen tot een meer duurzame aanpak van bouwen. "Daarnaast stellen retaileisen aan productie, opslag en regelgeving (zoals de MPG-scores of CSRD), onze klanten, ook vaak in de AGF-sector, voor de uitdaging om duurzamer te bouwen."
Greenpack
Hergebruik
Jack stelt vast dat er op veel verschillende manieren invulling aan dit thema gegeven kan worden. "Het makkelijkst scoren is door het plaatsen van zonnepanelen om minder energie te gebruiken." Maar ook circulariteit – het hergebruiken van grondstoffen – komt in beeld. "Er zijn veel materialen waarin dat kan."
Staal is een voorbeeld, maar ook PIR schuim sandwichpanelen kunnen opnieuw gebruikt worden. "De stalen dekbladen worden eraf gehaald en het PIR wordt weer helemaal teruggebracht naar de essentie. Daarna wordt het verpulverd tot heel fijn stof, dat weer opnieuw gebruikt kan worden. En zelfs het gas waarmee het product op de panelen wordt gespoten, kan weer vloeibaar worden gemaakt."
Hercuton bouwde het pand van AFL
Ook hout is een materiaal wat in aanmerking komt voor hergebruik. "Het is duurzaam en circulair, want je kunt een gebouw in feite uit elkaar halen en opnieuw in elkaar zetten en het hout slaat in de groei CO2 op en houdt dit vast als het wordt verwerkt tot bijvoorbeeld een houten kolom."
Waar Jack vanuit die gedachte ziet dat bouwen in hout de voorkeur heeft, moet hij ook vaststellen dat houtbouw niet altijd haalbaar is. "Het is op dit moment ook een utopie om bijvoorbeeld een koelcel te bouwen van bijvoorbeeld 20.000 m², zeker in hoogbouw. Dan krijg je zulke gigantische houten kolommen, wat een project onbetaalbaar maakt."
Circulair beton
Vandaar dat het motto is: 'hout waar het kan, beton of staal waar het moet'. En voor projecten in de AGF-sector, waar vaak koeling bij komt kijken, valt de keuze dan vanwege het accumulerend vermogen van het materiaal, overwegend op beton, geeft Jack aan. "Koelen is energetisch gezien nog altijd duurder dan verwarmen. Vandaar dat je probeert de koude zo lang mogelijk binnen te houden en de warmte buiten." Daarvoor is beton nog steeds de beste keuze, al stelt Jack vast dat het materiaal een forse impact heeft op de CO2-uitstoot.
Die impact is de reden dat Hercuton kijkt naar manieren om dat te verminderen. Zo geeft Jack aan dat er circulair beton is. "Beton uit bestaande panden kan helemaal uit elkaar gehaald worden en volledig worden hergebruikt. Het enige probleem daar is dat we daarvoor veel donorgebouwen nodig hebben." Maar die blijken schaars. "Veel bestaande gebouwen worden in plaats van gesloopt, ontmanteld om grondstoffen te oogsten. Daardoor zijn er te weinig donorgebouwen om te voldoen aan de vraag naar circulair beton."
Ook het Redstar-pand werd gebouwd door Hercuton
Alternatieven voor het stroomnet
Een ander heikel punt bij het bouwen is de netcongestie. "Soms is een aansluiting op het elektriciteitsnet niet mogelijk en dat kan betekenen dat een industrieterrein 'on hold' gaat en bedrijfshallen niet gebouwd kunnen worden. Ondanks dat, zijn er vaak wel mogelijkheden als we kijken naar alternatieven."
Jack ziet dat zonnepanelen steeds vaker voor een oplossing zorgen: "Om zoveel mogelijk self-supporting te zijn, wordt gewerkt met zonnepanelen in combinatie met batterijopslag." Hij stelt vast dat dit soms zelfs kan zonder te zijn gebonden aan het net. "We kennen bouwprojecten waar meerdere bedrijven de koppen bij elkaar gestoken hebben en hebben laten bekijken wat ze gezamenlijk aan energie nodig hebben. Nu wekken ze dat zelf op en verdelen ze dat naar behoefte over de deelnemers."
Quality Queen
Maar aan al deze mogelijkheden en het presteren boven de norm, hangt wel een prijskaartje. Tegelijkertijd leveren de genomen maatregelen vaak ook weer (energie)winst op. Hoe maak je daarin keuzes? Het is de reden dat Hercuton een 'duurzaamheidsconfigurator' ontwikkeld heeft, waarin de MPG-scores zijn verwerkt, om inzicht te geven in de kosten en resultaten van de keuzes die een bedrijf maakt. "Wat gebeurt er bijvoorbeeld als je een gebouw zwaarder gaat isoleren? Dan heb je minder energie nodig, maar je gebruikt wel weer meer materiaal. En gebruik je maagdelijke of circulaire? De configurator kan helpen bij het maken van deze afwegingen," besluit Jack.
Dit artikel verscheen eerder in editie 6, 39e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
JAJO
Julianaplein 10
5211 BC 's-Hertogenbosch
Tel 0884947000
[email protected]
www.jajo.com
