Tholen - Begin dit jaar trad voormalig commissaris van de koning in Zuid-Holland Jaap Smit aan als het nieuwe gezicht van de agrologistieke sector in het Westland. Hij nam het voorzitterschap van Agrologistiek Cluster Westland over van voormalig minister Karla Peijs die sinds de oprichting het gezicht van het bedrijvencluster was. "Als bestuurder was ik al onder de indruk van de innovaties die in het Westland plaatsvinden. Bovendien kan ik de Westlandse nuchterheid erg waarderen. Toen ik werd benaderd voor deze klus, was ik dan ook meteen enthousiast."
Jaap Smit
Het cluster omvat de Westlandse bedrijventerreinen ABC Westland in Poeldijk, bedrijvencentrum Coldenhove, businesspark Honderdland en Transportcentrum Westland in Maasdijk, Handelscentrum Westerlee en Poortcamp in De Lier. Deze zes Verenigingen van Eigenaren (VvE) besloten tien jaar terug de krachten te bundelen door samen te gaan werken op de thema's bereikbaarheid, duurzaamheid, innovatie en ruimte voor ontwikkeling. "We moeten er als cluster voor zorgen dat de belangen van deze zes grote bedrijventerreinen goed bediend worden. In deze nieuwe rol zal ik een motivator en aanjager zijn. Ik breng kennis van de omgeving mee, affiniteit met de sector, ingangen bij bestuurders en een groot netwerk."
Jaap Smit
Westlandse ondernemerskracht
Jaap Smit was van 1 januari 2014 tot 1 september 2024 commissaris van de Koning in Zuid-Holland. Toen hij de pensioengerichte leeftijd bereikte, besloot hij een aantal klussen verder op te pakken, waar dit voorzitterschap er één van is. Tijdens de Fruit Logistica in Berlijn eerder dit jaar trapte hij zijn taak officieel af. "Daar heb ik kennisgemaakt met een heel aantal ondernemers, de sfeer geproefd en gezien wat er allemaal te koop is. Dat was een mooie kennismaking. Nu ben ik bezig met een bredere kennismaking om de bedrijven beter te leren kennen." Met veel Westlanders had Smit al eerder contact. Zo ging hij verschillende keren op handelsmissie naar China, waar hij regelmatig Westlanders in zijn gevolg had om te kijken of er ingangen waren voor deze ondernemers. "Toen raakte ik al onder de indruk van de Westlandse ondernemerskracht, daar mogen we best een beetje trots op zijn. Het is hier toch de Brainport van de agrifoodsector die hier gevestigd is en nog altijd een toonaangevend cluster. Ik vind het zeer interessant om daarbij betrokken te zijn."
Zuidijk
"In mijn tijd als commissaris van de Koning stonden de aan- en afvoerwegen naar het Westland al veelvuldig op de agenda, zoals de aansluiting met de A20 met de zogeheten hondenbotrotonde. Dat zijn zaken die soms te lang sudderen. Dat zal te maken hebben met prioriteiten, maar ook met geld. Maar dat zijn typisch van die zaken die je door de krachten te bundelen wat steviger kunt neerzetten in de richting van de overheid en andere stakeholders," vertelt Smit. "Daar hopen we binnen niet al te lange tijd voortgang te kunnen boeken. Het is zaak om hier een goede lobby voor uit te blijven voeren. Het Westland is een mondiale draaischijf, waar enorm veel mobiliteit plaatsvindt. Als dat niet goed functioneert, hebben we een probleem. Daarom moeten we de nieuwste ontwikkelingen goed in de gaten houden, denk aan meer digitalisering voor efficiëntere ketens en aan alternatieve transportmethoden. Al deze voorbeelden hebben we recentelijk, op initiatief van Provincie Zuid-Holland, laten landen in Verspact Westland. Concreet geeft dit alleen maar winnaars; als vrachtwagens buiten de spits zullen rijden en met slimmere routeplanning werken, geeft dit minder wachttijden en is de doorstroom van verse producten efficiënter. Het wordt rustiger op de weg, de consument heeft sneller zijn verse product en de bedrijven werken efficiënter en besparen kosten. Dit kan een succesverhaal worden en ik draag hieraan graag een steentje bij."
Kaartje
Verstandig met ruimte omgaan
Op de vraag hoeveel groeimogelijkheden er nog zijn op de bestaande bedrijventerreinen, antwoordt Smit: "Niet veel meer. We willen de bedrijventerreinen laten groeien, maar er moeten ook mensen kunnen werken die behoefte hebben aan een huis. Zuid-Holland is de meest dichtbevolkte provincie van ons land, dus we moeten woekeren met de ruimte en de balans tussen wonen en ondernemen. Het Westland ligt ingeklemd in een heel drukbevolkt gebied, dus we zullen echt verstandig met die ruimte moeten omgaan. Als je een woonwijk gaat bouwen, die heel dicht aansluit bij een bedrijventerrein, dan kun je immers voorzien dat er allerlei klachten komen. Daarom is er een goede afstemming vereist en moet je soms het plaatje breder maken om ervoor te zorgen dat die balans op een goede manier wordt bewaakt."
"Daarvoor is het belangrijk dat je goed contact hebt met de gemeentes en dat zij bij het maken van een bestemmingsplan ook met een helikopterview kunnen kijken naar het gebied, waarbij ze ervoor zorgen dat het aangenaam wonen én ondernemen kan zijn.
Daarover heb ik bijvoorbeeld onlangs nog uitgebreid gepraat met de Westlandse burgemeester Bauke Arends, die ik goed ken, omdat ik hem zelf als commissaris van de Koning heb geïnstalleerd. Belangrijk is dat je met elkaar een totaalvisie ontwikkelt, want onze bedrijventerreinen zorgen voor veel aan- en afvoer en dan is een goede infrastructuur, maar ook voldoende beschikbaarheid van stroom de levensader. Vanwege de enorme bedrijvigheid zal daar fors in geïnvesteerd moeten worden. Dat vereist wel dat je verder moet kijken dan de eigen dorpsgrens en je moet vooruit durven kijken. Daarin zit in mijn ogen wel een beetje het probleem van de politiek, die in onze tijd te veel op de korte termijn gericht is, waardoor we een langetermijnvisie missen."
Theoloog, consultant, commissaris
De carrière van de voorzitter van het Agrologistiek Cluster Westland laat een veelzijdig beeld zien. Smit begon zijn carrière opvallend genoeg als predikant. "Ik ben opgeleid als theoloog in Leiden en ben op mijn 27e dorpsdominee geworden in twee kleine dorpen in Gelderland. Daar heb ik, zoals dat in die terminologie heet, vier jaar gestaan. Vervolgens heb ik vier jaar gelegen, niet omdat ik moe of ziek was, maar toen was ik legerpredikant in Duitsland in de tijd van de Koude Oorlog, waar ik vier jaar heb gelegen als militair. Daarna ben ik op 35-jarige leeftijd predikant geworden in Heemstede, maar toen heb ik na twee jaar toch toegegeven aan mijn terugkerende gevoel van onrust om andere dingen te gaan doen. Zo ben ik het bedrijfsleven ingegaan en ben ik voor KPMG gaan werken als consultant. Daar heb ik veel geleerd over de mens in de organisatie. Uiteindelijk wilde ik graag zelf aan het stuur van een mooie organisatie staan en toen ben ik algemeen directeur geworden van Slachtofferhulp Nederland. Dat ben ik zeven jaar geweest, waarbij ik ook de organisatie Europees heb uitgebouwd. Vervolgens ben ik gevraagd of ik belangstelling had voor het voorzitterschap van de vakbond CNV. Ook dat was een interessante tijd met onder meer het Sociaal Akkoord dat we in 2013 sloten. Toen heb ik de hele pensioendiscussie, die nu nog steeds plaatsvindt, van dichtbij meegemaakt. Na vier jaar heb ik toen gesolliciteerd naar de functie van commissaris van de Koning. Veel mensen denken dat daarover in achterkamertjes wordt besloten, maar ik heb gewoon gesolliciteerd en ben het geworden. Dat is een mooie letterlijke kroon geweest op mijn loopbaan."
"Als je dit hoort, denk je misschien dat deze man niet goed wist wat hij wilde, maar het is eerder een verhaal van iemand die heel goed wist wat hij wilde en uiteindelijk gewoon een hele mooie reis heeft mogen maken. Ik kijk met genoegen op mijn loopbaan terug en ben blij dat ik nu nog een aantal interessante dingen kan doen, waar dit voorzitterschap van Agrologistiek Cluster Westland er één van is," vertelt Smit. "En deze gevarieerde loopbaan biedt zeker voordelen bij deze taak. Als dominee en consultant heb ik in elk geval leren praten en een verhaal te houden. Ik ben ook niet van God losgeraakt en leid nog altijd een keer of zeven, acht per jaar een dienst. Ik ben een verlicht theoloog, tegen het vrijzinnige aan, maar ik houd ervan om goede verhalen te vertellen en ben ervan overtuigd dat die verhalen ook nog zeggingskracht hebben in onze tijd."
De koopman en de dominee zijn dé twee archetypen van de Nederlandse samenleving, waarin de vaak botsende belangen van enerzijds het streven naar winst en welvaart en anderzijds het opkomen voor de moraal samenkomen. Bij Jaap Smit lijken beide prima samen te gaan. "Ik heb ook in een zakelijke omgeving mijn sporen moeten verdienen en daar voel ik me prima thuis. Dat past ook perfect in de Westlandse nuchterheid en mentaliteit van aanpakken. Als er hier iets speelt, dan wordt er tamelijk snel wat geregeld. Zonder poespas, maar wel met een insteek om dingen voor elkaar te krijgen. Daar voel ik me wel in thuis, ja!"
Dit artikel verscheen eerder in editie 6, 39e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Bureau MZ Organisatie en Secretarieel Management
Brederolaan 34
2692 DA 's-Gravenzande
www.aglwestland.nl
[email protected]
