Mauritius, het kleine eilandstaatje in de Indische Oceaan, staat vooral bekend als tropisch paradijs. Maar achter de idyllische stranden schuilt een complex en voortdurend veranderend agrarisch landschap. Bedrijven als Agrex - gespecialiseerd in tuinbouw en onderdeel van de ENL Group, een van de grootste beursgenoteerde conglomeraten van Mauritius - richten zich op dit domein om de voedselzekerheid van het land te versterken.
Alban Doger de Speville, algemeen directeur van Agrex, deelt zijn inzichten over het moderniseren van de tuinbouw op dit veelbelovende, maar risicovolle eiland.
© Arlette Sijmonsma | GroentenNieuws.nl
Alban Doger de Speville van Agrex Limited (in het midden) is Mauritiaans dealer van Riococo en bezoekt Shan Halamba en het Riococo-team tijdens Greentech Amsterdam 2025
De oorsprong van Agrex
"Ons bedrijf bestaat inmiddels 12 jaar en maakt deel uit van ENL, een groot en gediversifieerd conglomeraat dat al 200 jaar actief is in Mauritius en zijn wortels heeft in de suikerrietsector," vertelt Alban. Hoewel suikerriet nog steeds een belangrijke rol speelt, is diversificatie noodzakelijk. Agrex speelt daarop in door hoogwaardige tuinbouwapparatuur te importeren, groothandelsgewijs te verkopen en te distribueren op het eiland.
Een opvallende zet van het bedrijf was de ongebruikelijke manier waarop het de markt verkende: "Onze strategie? Google Earth. Ik bracht nachten door met het lokaliseren van kleine kassen en nam vervolgens contact op met de telers via een GPS-telefoon."
Dit voorbereidende werk gaf Agrex een belangrijk voordeel in een landbouwlandschap dat versnipperd, weinig gedocumenteerd en grotendeels informeel is.
De lappendeken van Mauritiaanse kassen
Op Mauritius zijn ongeveer 1.000 kastelers actief, verspreid over het eiland. Gemiddeld beschikt elk over zo'n 500 vierkante meter grond. Hoewel dit wijst op een actieve lokale landbouwsector, zijn de uitdagingen aanzienlijk: "De toeleveringsketen is sterk versnipperd. Je weet vaak niet eens wie er allemaal bij betrokken is. Het is vrij informeel."
Technologisch gezien bevinden de meeste kassen zich ergens tussen basis en gemiddeld niveau, afhankelijk van met welk werelddeel je vergelijkt: "Vergeleken met Nederland is het lowtech. Maar in vergelijking met Afrika of Azië kun je het midtech noemen."
Veelgebruikte constructies bestaan uit metalen structuren met insectengaas en diffuus folie van 200 micron. Automatisering ontbreekt echter vaak. Slechts een handvol bedrijven — vier of vijf, schat Alban — maakt gebruik van klimaatsystemen.
© Tinneke Hattingh | GroentenNieuws.nl
Alban Doger de Speville
Het cycloon-dilemma
Landbouw op Mauritius kun je niet los zien van het risico op cyclonen. "Als je een miljoen euro investeert in een kas en er komt het volgende jaar een cycloon langs, dan ben je alles kwijt. En er is geen verzekering."
Dit maakt ondernemers terughoudend in het doen van grote investeringen. Hoewel de interesse in moderne en automatische systemen de afgelopen drie jaar sterk is toegenomen, komen zulke investeringen vooral van grotere lokale bedrijven.
De recente verwoestingen op het naburige eiland Réunion, waar windsnelheden van 260 km/u werden gemeten, onderstrepen dit risico: "Zelfs goed gebouwde kassen gaven het op. Hier is het niet alleen de hitte, maar ook de wind die meespeelt."
Een klimaat van contrasten
De tuinbouw op Mauritius wordt niet alleen bedreigd door cyclonen, maar ook door grote seizoensschommelingen. "In de zomer lopen de temperaturen in de kas op tot 45°C, met 100% luchtvochtigheid. Bestuiving lukt dan niet, en de opbrengst daalt tot een tiende van die in de winter."
Dit leidt tot extreme prijsschommelingen: tomaten kunnen in de zomer €10 per kilo kosten, terwijl ze in de winter terugvallen naar €1,50.
De paradox? Hoewel de zomer hoge prijzen belooft, maken de hitte en plaagdruk effectieve teelt bijna onmogelijk: "Ja, automatisering — zoals ventilatie in het dek — zou helpen. Maar zulke Nederlandse systemen zijn duur. En dan is er weer dat cycloonrisico."
Plagen: een groeiende bedreiging
Naast het klimaat vormen plagen een constante uitdaging. "In Mauritius komen werkelijk alle plagen, bacteriën en schimmels voor die je maar kunt bedenken. Elk jaar komen er zo'n twee nieuwe plagen bij. Tegelijkertijd worden gewasbeschermingsmiddelen steeds verder aan banden gelegd."
Toerisme en internationale handel vergroten deze kwetsbaarheid: "Het klimaat is ideaal voor insecten. Het is een paradijs voor plagen."
Culturele en structurele barrières
Zou samenwerking tussen telers helpen om toegang te krijgen tot betere technologie? "Dat zit niet in de Mauritiaanse cultuur. Iedereen wil zijn eigen ding doen en deelt liever geen kennis."
Die onafhankelijkheid biedt flexibiliteit, maar staat samenwerking in de weg. Daardoor blijft grootschalige innovatie en gezamenlijke investering lastig.
De weg vooruit
Toch blijft Alban hoopvol. Indoor farming zou een mogelijke oplossing kunnen zijn: "Het is bestand tegen cyclonen en kan het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen verminderen." Maar ook dit is geen wondermiddel. Prijsschommelingen en hoge aanloopkosten blijven serieuze obstakels.
Een beleidsaanbeveling van Alban: "De overheid zou kassen kunnen verzekeren — niet subsidiëren, maar verzekeren tegen cyclonen. Dat zou alles veranderen."
Want: "Als je slim kunt investeren en die risico's de baas bent, dan ben jij degene die tomaten heeft in de zomer. En dan zijn ze goud waard."
Voor meer informatie:
Alban Doger de Speville
Agrex
+230 5423 7111
https://agrex.mu
