Tholen - Door de telefoon klinkt de zee op de achtergrond. "Ik zit in een bergdorpje in Zuid-Turkije, kijkend over de Egeïsche Zee," zegt Thijs Jasperse opgewekt. Sinds augustus vorig jaar is hij met pensioen, maar stilzitten? Zelfs op vakantie is hij in gesprek, reflecteert hij, analyseert hij – over de tuinbouw, de keten, de rol van de handel. Wie 45 jaar lang de sector heeft doorgelicht, geadviseerd en veranderd, die kijkt niet zomaar weg.
In april kreeg Thijs een koninklijke onderscheiding: Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Niet vanwege één grote actie, maar vanwege een leven lang betrokkenheid bij de glastuinbouw en het maatschappelijk domein. Neef Martijn Lampert noemde hem tijdens de uitreiking "de man die altijd aan staat". "Dat klopt. Ik ben altijd nieuwsgierig geweest. Naar mensen, processen, en vooral: hoe het beter kan."
Thijs Jasperse
Van Walcheren naar het Westland
Thijs Jasperse (1954) groeit op in een tuindersfamilie in Walcheren. Hij wil gaan studeren, maar de onverwachte dood van zijn broer maakte dat Thijs zijn vader opvolgde. "Ik werd tuinder en meteen geconfronteerd met hoe afhankelijk je bent als kleine teler. Kleine veiling, afhankelijk van enkele handelaren. Je levert in, en het wordt verhandeld zonder enige invloed van jou." Die ervaring werd bepalend voor zijn loopbaan. Na het beëindigen van het familiebedrijf dook Thijs de keten in. Via het Proefstation Naaldwijk, veiling CHZ naar The Greenery en Beekenkamp. "Ik wilde de hele keten snappen. Hoe werkt het? Wat is de rol van de handel, wat is de kracht van de teler?"
Macht en marketing
Vanaf de eeuwwisseling zag hij de handelshuizen aan macht winnen. "Ze konden grote marges pakken vanwege grote verdeeldheid onder de telers die vooral bezig waren met produceren en niet met de markt. Dat moest anders. De teler moet het heft in eigen handen nemen." Het werd zijn levensmissie: tuinders emanciperen. Niet langer afhankelijk van anonieme schakels, maar zelf in contact met retail, zelf marketing doen. "Marketing betekent letterlijk: de markt krijgen. Maar in de sector werd dat woord lange tijd amper gebruikt en zeker niet begrepen." Thijs volgde daarom een post-HBO marketingopleiding en zette binnen CHZ een eigen bemiddelingsbedrijf op. "Dat was toen revolutionair. Alles moest via de veilingklok. Maar wij gingen rechtstreeks met retailers praten."
Hij herinnert zich levendig hoe fel de discussies soms waren. "We organiseerden avonden met mensen van Albert Heijn – onder wie AGF-manager Pier Haagsma. Ik hield een pleidooi voor de kracht van de veilingklok, en Pier schoot meteen fel uit de hoek: 'Die klok is een tombola! Daar moeten we per direct vanaf!'" Thijs kon daar erg van genieten. Het werkte. "Tegenstellingen uitlichten helpt om de onderliggende kwesties beter te begrijpen."
De keten van de toekomst
Thijs ziet vandaag de dag sterke ondernemingen ontstaan. "We gaan van familiebedrijven naar bedrijven van families," zegt hij. "Dat is positief. Die kunnen de hele keten bedienen, van zaadje tot supermarkt. En nemen maatschappelijke verantwoordelijkheid serieus." Dat moet ook, benadrukt hij. "We stoten CO₂ uit, hebben arbeidsproblemen, problemen met water en gewasbescherming. De overheid twijfelt openlijk aan het bestaansrecht van de glastuinbouw. Willen we blijven bestaan, dan moeten we zelf de maatschappelijke problemen oplossen."
Vol energie
Thijs heeft bewust een stap teruggedaan, maar zit niet stil. Slaat bruggen tussen natuurbeheerders en boeren. Is voorzitter van de raad van toezicht van scholengemeenschap CSG de Waard, is mentor van een ondernemer in psychische nood en heeft een heleboel hobby's en interessegebieden.
En dan is er nog de overdracht van zijn levenswerk: consultancybureau Florpartners dat hij vanaf 2001 gevormd heeft. "We hebben het bewust 'ont-Thijst'. Een mix van bestaande en nieuwe medewerkers, onder wie mijn zoon Matthijs, hebben het overgenomen. Dat is bijzonder. Dat het werk doorgaat, en gedragen wordt door een nieuwe generatie."
Op 25 april werd hij onderscheiden. "Ik hou niet van persoonlijke aandacht, maar het is bijzonder om te merken dat je inzet wordt gezien." Die dag werden zaadjes uitgedeeld, zaden van de sequoia mammoetboom. "Die groeit traag, maar wordt indrukwekkend groot. Zoals verandering in de sector." Thijs ziet de toekomst van tuinders met vertrouwen tegemoet, mits er wordt doorgepakt. "We hebben goed opgeleide jongeren, bedrijven die willen en kunnen investeren, en veel maatschappelijke urgentie. Maar het moet wel gebeuren. Niet meer afwachten." En zijn rol? "Ik blijf nog wat sparren. Verbinden. Denken. Maar nee – ik ben met pensioen."
Dit artikel verscheen eerder in editie 4, 39e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Florpartners 
[email protected]
www.florpartners.nl
