Tholen - In de supermarktwereld is er één afdeling die direct door de consument wordt beoordeeld: de AGF-afdeling. Waar brood en vlees vaak op vertrouwen draaien – de consument merkt pas thuis of het brood vers is of de biefstuk mals – is dat bij AGF anders. "Als de AGF-afdeling er niet goed uitziet, ziet de consument dat meteen. Daarom bepaalt deze afdeling grotendeels het versimago van een supermarkt," zegt Sander Lammertsma, bedrijfsadviseur Vers/AGF bij PLUS Retail. "Daarnaast is het de gezondste afdeling van de supermarkt. Alle nadelige gevolgen van ongezond eten zijn welbekend. Supermarkten hebben een verantwoordelijkheid om de consument aan te moedigen naar een gezond eetpatroon te gaan."
Toch wordt het effect van een optimale AGF-afdeling vaak onderschat. Met name op de praktijk van de winkelvloer valt enorm veel winst te behalen. "Supermarkten die hierin investeren, behalen simpelweg betere resultaten. Een sterk versimago straalt af op de hele winkel en verhoogt de omzet."
Citrus
Presentatie- en productkwaliteit
Sander onderscheidt hierbij twee aspecten: presentatiekwaliteit en productkwaliteit. "Presentatiekwaliteit gaat over hoe de afdeling eruitziet," legt hij uit. "Het eerste waar de consument onbewust op reageert, is de sfeer van de afdeling. Is het een lekkere afdeling? Dat voelt de klant direct. Vervolgens komt de klant bij de producten, en dan moeten die producten goed zijn."
Bospeen
Een logische en aantrekkelijke presentatie verhoogt klantvriendelijkheid en service. "Denk vanuit de ogen van de consument. Waar verwacht de consument een product? Hoe presenteer je producten op een logische en aantrekkelijke manier? Dat begint bij een goede groepsindeling en binnen die groepen een aantrekkelijke presentatie op kleur," legt Sander uit. "Een presentatie op keuken, bijvoorbeeld Hollands, Italiaans of Aziatisch is niet meteen herkenbaar voor een consument. Beter werkt het om groenten in groepen te presenteren. Koude groenten bij elkaar, roerbakgroenten bij elkaar en smaakmakers zoals uien, pepers en gember op een logische plek." Dit stimuleert impulsverkoop. "Wie een krop sla koopt, neemt wellicht ook cherrytomaten of radijsjes mee als die ernaast liggen."
Productkennis speelt een grote rol. "Je moet weten welke producten bij welk seizoen horen, hoe je kwaliteit beoordeelt en hoe je producten correct behandelt. Peultjes en sugarsnaps in de koeling leggen, is bijvoorbeeld een fout. Ze horen bij de verse bonen en koelopslag verhoogt juist de derving."
Ook het minimaliseren van verpakkingen speelt mee. "Plasticvrije schappen worden steeds belangrijker. Maar het moet wel op een manier die geen afbreuk doet aan de houdbaarheid van de producten." Verlepte producten geven een negatieve indruk en kunnen consumenten afschrikken. Dat maakt dagelijkse controle nodig en een snelle omloopsnelheid van de producten. Kies het juiste assortiment en houdt op basis van verwachte afzetten rekening met de vakindeling en vakvulling. "Dit garandeert dan een verser product voor de consument en uiteindelijk minder derving voor de winkel, dus een beter rendement."
De uitdaging van het bestellen
Het bestellen van AGF-producten is complexer dan bij veel andere supermarktproducten, omdat seizoenen een belangrijke rol spelen. Producten zoals aardbeien en asperges zijn sterk afhankelijk van weersomstandigheden en marktschommelingen.
"Veel supermarkten behandelen AGF als een DKW-product, met een strak schappenplan en automatisch bestelsysteem. Maar AGF is anders en vereist specifieke kennis rondom versheid, presentatie en voorraadbeheer. Ik zie vaak dat dezelfde mensen die schappenplannen maken voor pindakaas en koffie, dat ook doen voor AGF. Dat werkt niet." Plus heeft ooit geprobeerd om AGF volledig voorverpakt aan te bieden om het beheer makkelijker te maken, maar dat bleek geen succes. "Versproducten vereisen een andere aanpak dan houdbare producten. Bovendien wordt plasticgebruik steeds meer beperkt door milieueisen."
Appels en peren
Steeds meer supermarkten maken gebruik van geavanceerde bestelsystemen die verkoopcijfers, seizoenspatronen en historische data analyseren. "Deze systemen helpen, maar menselijke input blijft nodig. Systemen kunnen bijvoorbeeld weersvoorspellingen of plotselinge klantvraag nog niet goed interpreteren." Een slim bestelproces houdt rekening met versheid, voorraadbeheer en klantbeleving. Klanten verwachten een breed en vers assortiment, vooral tijdens piekmomenten, zoals het weekend en feestdagen.
Actie
Een verkeerde inschatting leidt tot ofwel overvoorraad en derving, of tekorten waardoor klanten misgrijpen. "Bij een grote actie op blauwe bessen moet de winkel tijdig maar niet te veel extra voorraad inslaan om teleurstelling bij klanten te voorkomen. Te veel voorraad betekent meer verlies en extra werk, terwijl te weinig voorraad betekent dat klanten naar een andere winkel gaan."
Exotisch fruit
Kennis en waardering van AGF-medewerkers
Een specialistische AGF-medewerker kan op bovenstaande punten het verschil maken. Toch wordt deze functie nog te vaak als een algemene taak gezien. "De AGF-medewerker is vaak ook verantwoordelijk voor de flessenautomaat of het zuivelschap, terwijl juist specialistische kennis, hier essentieel is."
Een goed getrainde AGF-medewerker kan niet alleen kwaliteit en versheid waarborgen, maar ook klanten adviseren. "Welke appel is het lekkerst om te eten? Welke aardappel is het beste voor puree? Goed advies verbetert de klantbeleving.
Gekoelde groenten
Het vinden van gekwalificeerde medewerkers is een uitdaging. "Oudere medewerkers, vaak voormalige groenteboeren, gaan met pensioen en de nieuwe generatie heeft die kennis niet altijd." Supermarkten moeten investeren in training en begeleiding om de expertise te behouden, benadrukt Sander. "Het moet een afdeling zijn waar mensen met plezier werken en waar ze trots op kunnen zijn. Opleiden, begeleiden en coachen is dan ook een must, om te zorgen dat de kennis en het enthousiasme voor de AGF blijft. Ondernemers die hun medewerkers goed trainen en opleiden, investeren ook in trouwere medewerkers."
Investeren in AGF loont
Gezondheid en duurzaamheid worden steeds belangrijker, waardoor dit het perfecte moment is om in AGF te investeren. "Vroeger was de slager de spil van de supermarkt. Inmiddels is AGF, na kruidenierswaren, de grootste afdeling en kan het zelfs de best renderende zijn." Om daar te komen moet de mindset veranderen. Supermarkten moeten derving niet alleen als kostenpost zien, maar als kans. "Door slim in te spelen op seizoenen en lokale producten, kun je klanten beter bedienen. Zet bijvoorbeeld geen mandarijnen in juni in de folder, dat schept verwarring."
In praktijk ziet Sander verschillen van tussen de 10 en 20 % in AGF-omzetaandelen. Een sterke AGF-afdeling verhoogt het klantenaandeel, het aantal klanten per 100 klanten dat (al) in de winkel komt, van 34% naar 65%. "Een zwakke AGF-afdeling schaadt het versimago, terwijl een goede de omzet aanzienlijk verhoogt."
Slechte uitstraling
Verwen de consument
Tot slot wijst Sander erop dat commercieel denken de afdeling aantrekkelijker en winstgevender maakt. "In de zomer kun je elk weekend Hollandse aardbeien verkopen. Of kies voor de allerbeste kersen in plaats van de goedkoopste. Een onderbelicht product in de supermarkt is het Hollandse pruimenseizoen, met zoveel heerlijke soorten. Als je maar durft en de kennis hebt: pak er dan mee uit! Verwen de consument en uw rendement!"
Mindere AGF
Met de juiste aanpak, goed personeel en een sterke presentatie kunnen supermarkten hun AGF-afdeling transformeren tot een echte omzetmotor met een heel goed rendement, is Sander's overtuiging. "Het begint allemaal met het besef dat AGF de allerbelangrijkste én de gezondste afdeling is. En dan moet je daar ook naar handelen."
Dit artikel verscheen eerder in editie 2, 39e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Plus Retail 
[email protected]
https://www.plus.nl/organisatie/plus-retail