De import van tomaten uit Marokko is de reden geweest voor verschillende Franse telersorganisaties om opnieuw hun stem te laten horen op straat. Ze worden daarbij gesteund door de Spaanse tomatensector.
Het kan niet ontkend worden dat de hoeveelheid tomaten die de EU importeert uit derde landen de afgelopen tien jaar fors is toegenomen. Volgens cijfers van de Europese Commissie steeg de import van 424.274 ton in 2014/15 naar 821.918 ton in 2022/23. In diezelfde periode liet de import uit Marokko een stijging optekenen van 329.696 ton naar 539.307 ton. Vorig seizoen was Marokko goed voor een aandeel van 65,6% van het tomatenaanbod uit derde landen op de EU-markt.
In 2023/24, van oktober tot maart, importeerde de EU 551.015 ton tomaten uit derde landen, waarvan 373.421 ton uit Marokko. Wat waren de bestemmingslanden?
Frankrijk was met 293.113 ton en een aandeel van 78,5% de grootste afnemer van Marokkaanse tomaten. Slechts 2% van de tomaten die Frankrijk uit niet EU-landen importeerde was in die periode niet uit Marokko afkomstig.
Samen met het aanbod uit andere teeltgebieden lag de toevoer uit Marokko mede aan de basis van een aanzienlijke prijsdaling in Almeria in het winterseizoen.
"Sinds eind december/begin januari zijn de prijzen laag geweest en tot op heden zijn die niet meer opgeveerd. Gelukkig waren de prijzen erg goed aan het begin van het seizoen", zegt Julián Rodríguez, een teler uit Almeria en lid van CASI. "Het goede weer in meerdere teeltgebieden heeft geleid tot een overproductie."
"Als we echter kijken naar de exportcijfers van Marokko, zijn we verbaasd dat Europa geen controle heeft over wat er wordt verzonden. Bovendien tonen de cijfers aan dat het Verenigd Koninkrijk, met uitzondering van enkele klanten daar, praktisch alleen Marokkaanse tomaten koopt. Dat maakt de situatie nog ingewikkelder", geeft hij aan.
"Daarom kiezen we voor specialties om ons te onderscheiden op de markt, zoals de roze tomaat, die vooral in Polen veel wordt geconsumeerd. Dankzij het harde water in Almería behalen we voor dit soort tomaat een zeer goede kwaliteit en houdbaarheid, ideaal voor de export."
"In 2023/24 was de start van het seizoen vertraagd door de angst voor ToBRFV, maar voor het komende seizoen hebben we resistente rassen, dus we hopen minstens 20 dagen eerder van start te kunnen gaan met de aanplant, waardoor we een maand of 40 dagen eerder op de markt kunnen komen."
"Wanneer later in het seizoen de kwaliteit van Nederland of Polen begint af te nemen, zullen wij direct kunnen aansluiten met onze nieuwe oogst. Het is traditioneel een periode met veel vraag en goede prijzen. Marokko kan niet zo vroeg de markt betreden, omdat het er te warm is. Almería is in die zin echt een bevoorrecht gebied voor de tomatenteelt."
