Het bestuur van het NWO-domein Exacte en Natuurwetenschappen heeft 28 aanvragen in de Open Competitie ENW-XS ronde 24-1, gehonoreerd. De onderwerpen variëren van een zoektocht naar nieuwe antibiotica uit planten tot houtbijproducten in plaats van gewasbeschermingsmiddelen. Hieronder staan drie van de 28 aanvragen over medicijnen uit planten, giftvrije plantenbescherming en ziekteresistentie in landbouwgewassen.
Verborgen schatten opgraven voor nieuwe antibiotica LS-B
Er is dringend behoefte aan nieuwe antibiotica en medicijnen die antibioticaresistentie tegengaan. Dat onderzoekt S. (Sandra) Irmisch van de Universiteit Leiden. Er worden echter weinig nieuwe antibiotica ontdekt in micro-organismen. Planten produceren honderdduizenden unieke, structureel diverse kleine moleculen, waarvan sommige als medicijnen worden gebruikt. Hoewel planten bronnen zijn van enkele van de belangrijkste medicijnen tegen kanker en pijnstilling, is hun potentieel als bron van antibiotica nog niet goed onderzocht. Hier onderzoekt Sandra nieuwe antibiotica en stoffen die antibioticaresistentie tegengaan uit onderontwikkelde bronnen, met name ondergrondse bolachtige delen van planten. Dit zal nieuwe deuren openen in de zoektocht naar medicijnen uit planten die de menselijke gezondheid ten goede zullen komen.
Plantaardige Nanodragers voor giftvrije plantenbescherming
Gewoonlijk worden gewassen beschermd met behulp van schadelijke chemicaliën voor het milieu. In plaats van gewasbeschermingsmiddelen wil Dr. S.T. (Sara) Roldan Velasquez van de Universiteit Twente in dit project houtbijproducten gebruiken als kleine dragers ("Groene Beschermers"). Deze groene zilveren nanodeeltjes zullen de gewassen versterken en beschermen tegen ziekteverwekkers. Ze zullen optreden als nanogrote, milieuvriendelijke beschermers voor planten. Deze nanodragers, gemaakt van natuurlijke materialen, worden ontworpen om de zilveren nanodeeltjes vrij te geven wanneer planten ze nodig hebben, bijvoorbeeld wanneer ze worden aangevallen door schimmels. Ze zullen planten veilig houden en de vervuiling door chemicaliën en microplastics verminderen. Daarom biedt dit een circulaire win-winsituatie voor boeren en de planeet.
Nieuwe geoxideerde oligosacchariden als natuurlijke plantimmuniteit-opwekkers voor plantenbescherming
Om ziektes in landbouwgewassen te voorkomen worden gewasbeschermingsmiddelen gebruikt die niet-natuurlijke antibiotica-achtige stoffen en fungiciden bevatten. Dat onderzoekt Dr. P. (Peicheng) Sun van de Wageningen University & Research. Dit gebruik heeft geleid tot ziekteresistentie en ophoping van schadelijke stoffen in onze bodem en voedsel. Dit project onderzoekt of natuurlijke geoxideerde suikers gebruikt kunnen worden om de weerstand van planten te verhogen. Zulke geoxideerde suikers kunnen worden gevormd uit plantensuikers met behulp van de enzymen 'lytic polysaccharide monooxygenases'. Omdat in ziekteverwekkers deze enzymen een belangrijke rol spelen tijdens hun aanval op de plant, is de hypothese dat geoxideerde plantensuikers sleutelmoleculen zijn om het immuunsysteem van de plant te activeren.
Bron: NWO