De Spaanse tomatensector bevindt zich in een kwetsbare situatie door de aanzienlijke toename van de import de voorbije tien jaar, met name uit Marokko, en de gevolgen van ToBRFV-uitbraken in de voorbije seizoenen. Het heeft geleid tot minder tewerkstelling in de sector en rassenvernieuwing.
Sinds 2014 heeft de EU fors meer tomaten uit derde landen aangekocht, terwijl de Spaanse export naar andere EU-landen met 43% is afgenomen. De Marokkaanse export naar de EU is van 18.045 ton in 2014 opgeklommen naar 57.926 ton in 2023, zo blijkt uit gegevens van de Spaanse brancheorganisatie Fepex.
"Deze toename van de Marokkaanse import heeft de Spaanse tomatensector in een nadelige positie gebracht", stelt José María Pozancos, voorzitter van Fepex, die daarbij het EU-invoerprijzensysteem bekritiseert. Hij legt uit dat de concessies die aan Marokko zijn gedaan bij het berekenen van de standaardwaarde voor import, de effectiviteit ervan hebben ondermijnd. "De gevolgen van dit beleid zie je terug in de werkgelegenheidscijfers en in de rassenkeuze, want Spaanse teeltbedrijven moeten zich aanpassen aan de ongunstige concurrentieomgeving door de teelt te diversifiëren met meer winstgevende rassen en door meer robotisering toe te passen om de personeelsreductie te compenseren.
Op de Canarische Eilanden heeft de druk van de import ertoe geleid dat er momenteel slechts vijf bedrijven zijn die zich wijden aan de export van tomaten. Gustavo Rodríguez, woordvoerder van een lokale telersvereniging, stelt dat het moeilijk is om te concurreren met met landen waar de arbeidskosten lager zijn en de eisen op fytosanitair gebied minder strikt zijn. Naast Marokko komt Turkije naar voren als een concurrent. Het land exporteerde vorig jaar 87.871 ton tomaten naar de EU, acht keer meer dan de 10.511 ton in 2013, zo blijkt uit cijfers van Spaanse ministerie van Landbouw.
Bron: efeagro.com