Tholen - Aan de Gantellaan 8 in Honselersdijk hebben HortiTech, Harmoniz en Metazet een kas gevonden die ze samen om gaan laten bouwen tot R&D-kas. De verbouwing is inmiddels in volle gang. Afgelopen vrijdag vond de officiële start van het project met (bouw)partners plaats. “Wij zijn ons eigen adviesbureau”, lacht Pim van Adrichem van HortiTech. De officiële opening volgt in 2024. Op dat moment is de teelt van Lisianthus in de kas volledig ingeruild voor allerlei demonstratieteelten.
Handtekeningen zetten met de bouwpartners
HortiTech had al enige tijd de ambitie om een moderne, nieuwe R&D-kas op te starten. Samen met Harmoniz en Metazet liet men het oog vallen op de kas van Floralis Lisianthuskwekerij. Zij ronden de teelt tot het eind van het jaar af, maar geven ondertussen alvast alle ruimte voor het ombouwen van het bedrijf. “De telers zijn helemaal mee in ons plan.”
Goed geoutilleerd
Het gaat aan de Gantellaan 8 om een kas van 5,8 meter hoog, mét wkk, mét belichting, mét 400 zonnepanelen op de schuur én ook OCAP-aansluiting. “Het is een forse kwekerij voor wat wij gaan doen”, erkent Peet van Adrichem. Samen met zijn zoons Pim en Perry richtte hij HortiTech in 2019 op. Niet lang daarna kwam Ary de Jong erbij. “We nemen een risico, maar dat kan ook met de ervaring die wij hebben.”
De ombouw van een deel van de kas is al volop bezig
De drie partners kopen de kas samen en gaan activiteiten zoals veredeling en innovaties testen uitvoeren, onder toeziend oog van HortiTech. In het geval van Metazet betekent dat eigen innovaties testen en demonstreren in een praktische kasomgeving. Luke van Adrichem: “Wij willen onze producten zo nauw mogelijk laten aansluiten bij de behoefte van de teler. Dit doen we van oudsher altijd al door letterlijk en figuurlijk met de teler ‘op de pijp’ te zitten.”
Maar naast ‘op de pijp’ zitten is voor de tuinbouw van de toekomst meer nodig, weet de CEO van Metazet. “Als er een mogelijke teeltinnovatie wordt bedacht wil je dat ook onderbouwd hebben en niet zomaar experimenteren op meerdere hectares in een commerciële kwekerij. Een eigen kas waar op een kleinere schaal representatief geteeld kan worden, zorgt dat je sneller meer kan testen, extremere situaties kan nabootsen. Hierdoor wordt innovatie versneld en grondiger onderbouwd.”
“Bijzonder efficiënte investering voor alle drie”
De activiteiten van veredelingsbedrijf Harmoniz gaan als eerst van start. De grondwerken die tijdens de officiële bouwstart bezig zijn, vinden in het deel van de kas plaats waar straks als eerste tomaten van het veredelingsbedrijf groeien. Nu is dat nog zo op een gehuurde locatie in een commerciële tomatenteelt elders in Westland. Harmoniz was sinds 2021 actief op zoek naar een eigen R&D-locatie. In die tijd is ook het contact met HortiTech ontstaan. Het bedrijf wil al haar veredelingsactiviteiten voor moderne, hightech tomatenteelt op de locatie in Honselersdijk gaan integreren. Er komen selectiekassen, kruisingskassen en een opkweekruimte.
“We hebben geen 3 of 5 hectare nodig voor onze veredelingsdoelen maar wel een kas die voldoet aan de normen voor moderne glasgroenteteelt”, zegt Paul van Dijck, General Manager van Harmoniz Nederland. “De grootte van dit bedrijf, ruim 1,6 ha, de infrastructuur en de combinatie met de andere partners HortiTech en Metazet maakt het een bijzonder efficiënte investering voor alle drie. De ruimte wordt op de best mogelijke manier benut en we kunnen gebruik maken van elkaars kennis en netwerk wat een synergie-effect kan opleveren.”
Aansluiten bij telerspraktijk
HortiTech zelf zet in op het aanstaande zomerseizoen. Men wil vooral technische innovaties gaan testen met ‘langdurige onderzoekerspartners’, maar zal ook niet schromen eigen ideeën te testen. Hiervoor zijn er kascompartimenten in verschillende maten beschikbaar van 200 tot 600 vierkante meter. “Op die manier sluiten projecten beter aan bij de praktijk van telers”, weet Peet. “Ons doel is niet een project draaien met als resultaat de aanbeveling voor een nieuw project. We zetten in op direct praktisch inzetbare resultaten.”
De bedoeling is om via het principe van ‘u vraagt, wij draaien’ de mogelijkheid voor het doen eigen projecten te bieden. De bestaande belichting gaat er bij de ombouw uit. Compartimenten kunnen voor projecten technisch naar behoefte ingericht worden. Daarbij is in principe niets te gek. “In de oude demokwekerij (aan de Zwethlaan red.) hebben we ook weleens het glas uit het dek gehaald voor een proef met hazeglas”, herinnert Peet zich. Zoiets zou ook aan de Gantellaan kunnen. “Verder hebben we hier een goed grondje, dus ook grondgebonden teelten zijn mogelijk.”
Presentatie van de plannen door Perry van Adrichem
Meerdere verdienmodellen
Projecten in de kas zijn een belangrijke tak van de toekomstige R&D-kas, maar niet het enige doel. “We zetten in op meerdere verdienmodellen per vierkante meter”, geeft Pim aan. HortiTech is ook actief in het geven van trainingen én betrokken bij de ontwikkeling van democentra in het buitenland. “We krijgen uit het buitenland veel vragen over hoe je dat doet, een democentrum runnen. Zo’n democentrum kan gebieden naar een hoger niveau trekken als het op tuinbouw aankomt. Hier in Honselersdijk kunnen we dat straks gaan laten zien, en ook mensen opleiden, terwijl ze veilig fouten kunnen maken. Met een eigen R&D-kas kunnen we trainingen standaardiseren.”
Het is nadrukkelijk niet de bedoeling van HortiTech en de partners in het project om bestaande democentra in de weg te zitten. “Wij worden geen openbaar publiekscentrum waarin publiek in en uit loopt. Daar blijft het World Horti Center de aangewezen locatie voor. Op afspraak kunnen telers en techniekpartijen bij ons langskomen.”
Vraagbaak
Telers zullen ook bij proeven mee gaan lopen. Bovendien hoopt HortiTech dat de nieuwe kas uitgroeit tot vraagbaak voor mechaniseringsvraagstukken. “Er leven veel van dat soort vragen bij telers”, weet Peet. “Tussen robotica en handenarbeid zit ook nog een, eenvoudigere tussenstap: mechanisatie. Wij kunnen hier een positieve rol in spelen. We slaan een brug tussen het fundamenteel onderzoek en de commerciële praktijktoepassing."
Voor meer informatie:
Pim van Adrichem
HortiTech
pim@horti-tech.com
www.horti-tech.com
Luke van Adrichem
Metazet 
info@metazet.com
www.metazetformflex.nl
Paul van Dijck, VP Sales & Marketing
Harmoniz
paul@harmonizseed.com
www.harmonizseed.com