Tholen - Het Tomato Brown Rugose Fruit Virus (ToBRFV) zorgde de afgelopen jaren voor een schok in de wereldwijde tomatenteelt. Inmiddels kunnen de telers weer ademhalen. Zo lukte het Enza Zaden afgelopen seizoen om het complete assortiment resistent te maken en stonden er op meer dan 500 hectare in de Benelux en meer dan 1.000 hectare wereldwijd de HREZ-resistente rassen. Voor het komende seizoen hebben maar liefst 25 rassen de Hoge Resistentie van Enza Zaden.
Frank van Antwerpen
Voor het veredelingsbedrijf was dit reden om ketenpartijen donderdag 31 augustus uit te nodigen op de demokwekerij in Pijnacker, waar de nieuwste introducties voor 2024 werden gepresenteerd en de aanwezigen een presentatie kregen voorgeschoteld over de resistentiewerking van de High Resistance van Enza Zaden (HREZ), een groeiende collectie rassen met een hoge resistentie tegen ToBRFV. Zo'n zestig deelnemers, bestaande uit telers, handelspartijen, voorlichters en vertegenwoordigers van plantenkwekers maakten hier in een tweetal sessies gebruik van.
Een presentatieruimte vol
"Voor zeker 90% van het tomatenassortiment hebben we nu met de HREZ-resistente rassen een antwoord. Deze zijn of beter dan het referentieras, of leveren hooguit 5% in op zaken als productie en smaak", vertelt product manager tomaat Frank van Antwerpen. Dat de hoogresistente tomatenrassen in een behoefte voorzien, behoeft nauwelijks uitleg. "Voor volgend seizoen zien we opnieuw een stijgende lijn. Ik verwacht dat over drie jaar alle niet-resistente rassen verdwenen zijn."
Maarten van den Heuvel, Jeroen Rouppe van der Voort, Martijn van Stee en Peter Buijks van Enza Zaden
De HREZ-collectie omvat rassen in alle belangrijke tomatentypen, waaronder roma, vlees-, pruim-, cherry-, snack- en trostomaten. De rassen zijn ook aangepast aan verschillende teeltsystemen en -omstandigheden. "Telers die al jaren gebukt gaan onder de dreiging van ToBRFV krijgen de kans om terug te keren naar de reguliere plantdata en regelmatige oogstcycli, terwijl ze kunnen rekenen op een consistente kwaliteit en mogelijk hogere opbrengsten. Retailers kunnen op hun beurt een betere leveringsbetrouwbaarheid en een consistente productkwaliteit verwachten", aldus product manager tomaat Frank van Antwerpen.
Kris Smits van Enza Zaden en Hans van Gool van Den Berk Délice
Berjelle van Namen en Henk van Dam van Globe Plant
Zo introduceerde Enza Zaden in het vleestomatensegment de rassen EZ 3148 en EZ 3149. "Normaal zouden we voor één ras kiezen, maar de verschillen tussen deze nummers is miniem en we hadden alle zaden nodig, omdat telers in zowel Nederland, België als Frankrijk zo overtuigd waren van deze rassen", vertelt Frank. In tegenstelling tot het referentieras kent het ras minder open kontjes, is de vrucht 10-20 gram grover en biedt het ras veel productiepotentie. Voor met name de Oost-Europese en Noord-Amerikaanse markt introduceerde Enza Zaden het wat lichter gekleurde resistente ras EZ 2750.
Mike Lemmen, Frank van der Spek, Willem van der Knaap en Bart van den Bosch
Dirk Vreugdenhil (QPI) en Florian Prins (Harvest House)
Op het gebied van grove trostomaten zorgden de HREZ-rassen Perimos en Martinique afgelopen jaar al voor een snelle introductie met een paar honderd hectare. Voor het komende jaren zullen de nieuwe rassen EZ3013 en EZ 3014 deze rassen deels vervangen. "Deze kwaliteitstrostomaten die 'hufterproof' zijn, zijn onze grootste nieuwkomers. Dit zijn mooie rode rassen met een lichte glans en betere smaak. Het komende jaar staat de tomaat onder meer in Nederland, Frankrijk, Hongarije, Kazachstan en België, waar het een plek heeft gekregen in het Elite-segment."
Rick van Dasler en Mark van der Zalm van QPI
Kees van Zon, Sjaak Verploegen en Roy Peeters van Scherpenhuizen
In het snacktomatensegment is de EZ 2988 de primeur bij de resistenties. "Een kwalitatief goede snoeptomaat met een goede kleur en houdbaarheid", aldus de product manager. In het middeltrossegment introduceerde Enza Zaden vorig jaar de HREZ-resistente Ustica. Trots is Frank ook op de introductie van het Sunstream-type EZ 3418. "Toen ik dit ras begin van het jaar in onze demokas zag, was ik meteen enthousiast. Qua uiterlijk scoorde dit ras meteen het hoogste in de testen. Ik heb aangedrongen om zo snel mogelijk zaad van dit ras te veredelen en zeven maanden later is dat gelukt. De eerste telers gaan er all-in!"
Jeroen Rouppe van der Voort en Martijn van Stee - respectievelijk Research Manager en Crop Breeding Manager van Enza Zaden - maakten in hun presentatie de vergelijking met het resistentiegen Tm2² dat de oplossing bleek tegen het Tomatenmozaïekvirus en inmiddels al vijftig jaar standhoudt. "De HREZ-resistentie is gebaseerd op een zogeheten overgevoeligheidsreactie. Dit betekent dat, wanneer het virus wordt gedetecteerd, omringende cellen worden vernietigd. Dit mechanisme blokkeert actief de vermeerdering en verspreiding van het virus onder normale viruscondities. Dit is gelijk aan andere dominante plantresistentiegenen zoals Tm-2²."
Jeroen Rouppe van der Voort
"Het goede nieuws is dat HREZ de potentie heeft om ToBRFV te weerstaan. Dat gaat echter niet vanzelf. De strikte hygiënemaatregelen moeten strikt gehandhaafd worden. Ook adviseren wij de HREZ-rassen alleen per kascompartiment te gebruiken en naast de HREZ-rassen ook HREZ-onderstammen te gebruiken. Deze blokkeren namelijk actief de vermeerdering van het virus. Hierdoor blijven de symptomen achterwege", zo benadrukten de veredelaars.
Voor meer informatie:
Enza Zaden
+31 (0)228 350100
info@enzazaden.com
www.enzazaden.com