Stichting Natuur & Milieu constateert in een rapport dat gepubliceerd is op 25 augustus dat in veel oppervlaktewateren sprake is van normoverschrijding van de daarin aangetroffen gewasbeschermings-middelen. Metingen laten zien dat er tussen 2014 en 2021 onvoldoende afnamen van deze middelen waarneembaar is. LTO en de aangesloten sectororganisaties delen de constatering dat middelenresten in het oppervlakte water verder teruggedrongen moete worden. In meerdere agrarische sectoren en regio’s zijn emissies de voorbije jaren ook al fors afgenomen.
LTO en de aangesloten sectororganisaties vinden het niet terecht om dit te presenteren als een eenzijdige verantwoordelijkheid van boeren en tuinders. Die benadering draagt niet bij aan een oplossing voor dit complexe probleem. Om de emissie van gewasbeschermings-middelen naar het grond- en oppervlaktewater verder terug te dringen, is het noodzakelijk dat alle betrokken partijen samenwerken en hun verantwoordelijkheid nemen: de gehele keten.
Overheden, producenten en toeleveranciers hebben ook een grote verantwoordelijkheid. Zij hebben de sleutel tot verduurzaming in handen door meer groene middelen en weerbare plantenrassen te ontwikkelen. De ontwikkeling en toelating daarvan verloopt te traag, in Nederland en Europa. Vanuit LTO en aangesloten sectororganisaties blijven we investeren in bewust middelengebruik door boeren en tuinders – zoals we dat al jarenlang doen in bewustwordings-campagnes en praktijkproeven.
En ook de samenleving als geheel heeft een verantwoordelijkheid bij de verdere verduurzaming van de land- en tuinbouw. Illustratief is het feit dat de NOS juist vandaag een analyse publiceerde waaruit blijkt dat het aantal biologische bedrijven in Nederland in verschillende sectoren weer afneemt vanwege de achterblijvende consumentenvraag. Volgens gegevens van de NOS is maar liefst 13 procent van de biologische akkerbouw- en tuinbouwbedrijven gestopt vanwege onvoldoende afzetmogelijkheden.
LTO erkent de opdracht waar men voor staat om waterkwaliteitsdoelen te realiseren. Daarbij verdient het terugdringen van gewasbeschermingsmiddelen aandacht. Dit geldt minstens evenzeer voor het terugdringen van de emissies van chemische middelen uit de industrie en de emissie van medicijnresten in het rioolwater. In waterlichamen worden gemiddeld tot tien maal zoveel medicijnresten aangetroffen als gewasbeschermingsmiddelen, maar dat gegeven heeft Natuur & Milieu buiten beschouwing gelaten.
De meetpunten waarop Natuur & Milieu haar onderzoek heeft gebaseerd, liggen bovendien voor het grootste deel in of dichtbij stedelijk gebied en veel minder in agrarische buitengebieden. Wat nodig is om doelen te halen, is samenhangend beleid waarin alle betrokken partijen hun verantwoordelijkheid nemen. En het vraagt van natuur- en milieuorganisaties én overheden de bereidheid om naast de boer te gaan staan en daarbij de samenwerking te zoeken.
Bron: LTO Nederland