Marokkaanse tomaten worden steeds populairder in de Europese Unie. Vorig jaar streefde Marokko voor het eerst Spanje voorbij als grootste tomatenleverancier in de Europese Unie. Alleen Nederland exporteerde meer. Wat is de volgende stap voor Marokko?
Nederland en Spanje zijn van oudsher de grootste exporteurs van tomaten naar de EU, maar door de jaren heen geeft Marokko de kloof verkleind. Nederland bleef de grootste leverancier, maar volgens een rapport van de Spaanse nieuwsdienst Hortoinfo daalde de verkoop met 25,22% sinds 2013. Marokko verkocht 558,27 miljoen kilo, een stijging van 71,33% ten opzichte van 2013, terwijl Spanje 513,84 miljoen kilo verkocht, een daling van 28,42% sinds 2013. Ondanks de volumedaling steeg de waarde van de Spaanse tomatenverkoop met 15,57%.
Er zijn mogelijkheden voor verdere stijging. Vorig jaar kondigde de Moroccan Association of Fruit and Vegetable Exporting Producers (APEFEL) haar plannen aan om de export van tomaten te verdubbelen. Daarmee lijkt Marokko dit jaar goed op weg.
"De vraag naar Marokkaanse tomaten werd gestimuleerd door de energieprijzen in Europa en de arbeidskosten. Met een dagloon van 12 tot 14 euro is de kostprijs van het telen van tomaten in Marokko aanzienlijk lager dan in de meeste Europese landen. Het telen van tomaten in Europa werd te duur voor Europa zelf," zegt Pim van Adrichem van HortiTech in dit eerder in vakblad Primeur gepubliceerde artikel. Het bedrijf helpt met het opzetten van een tuinbouwdemonstratiecentrum in Agadir, om het niveau van de tuinbouwsector in het land te verhogen.
Demonstreren
Het Marokkaanse kassenareaal rond Agadir beslaat ongeveer 20.000 hectare, maar het niveau van de toegepaste technologie verschilt enorm: van een foliedoek dat de gewassen beschermt tot een hightech foliekas met uitgebreide technische faciliteiten.
"Er zijn een paar grote bedrijven die de export verzorgen, maar over het algemeen is het moeilijk voor individuele telers om hun tomaten naar de Europese Unie te exporteren en hebben ze een partner nodig om het tot een succes te maken. Steeds vaker werken Europese telersverenigingen samen met Marokkaanse telers om het hele jaar door een stabiele aanvoer te garanderen."
Pim legt uit dat het klimaat op dit moment een uitdaging vormt voor de telers, net als het woestijnzand, dat voor problemen kan zorgen met fijne zanddeeltjes op de trostomaten. "Maar de grootste uitdaging is natuurlijk het water, omdat het waterpeil jaar na jaar daalt."
De grote ontziltingsinstallatie, die vorig jaar werd geopend, is letterlijk slechts een druppel op een gloeiende plaat. Elke druppel vloeit terug in de aarde, omdat de meeste planten in de vollegrond worden geteeld. "De overstap maken naar het telen op substraat zou een geweldige eerste stap zijn," ziet Pim. "Ook omdat het zinvol zou zijn om te investeren in hun waterkwaliteit en meststoffen. € 0,50 betalen voor 1 m3 water lijkt misschien niet duur, maar het gaat letterlijk de gootsteen in. Recirculatie zou de kosten halveren."
In het nieuw gebouwde democentrum, het Complex Horticole Agadir, zullen demonstraties, onderwijs en onderzoek plaatsvinden. Op deze manier hoopt het team telers in de regio te inspireren om deze technieken toe te passen. En volgens Pim zijn telers bereid om deze opties te onderzoeken. "De huidige strategie om uit te breiden is om meer hectares aan te planten, omdat de grond goedkoop is en de overheid meer werkmogelijkheden ziet. Maar er zijn ook telers bereid om naar nieuwe technieken te kijken. Als je de mogelijkheden van het telen van hydrocultuur of recirculatiewater laat zien, zullen ze deze informatie niet alleen ter harte nemen, maar je ook bedanken en voor altijd onthouden."
Moderniseren
Laraisse Esserghini, directeur van APEFEL, is ervan overtuigd dat telers een kwalitatieve sprong moeten maken met hun productiemiddelen, in het bijzonder door kassen te moderniseren. "De meeste Marokkaanse producenten hebben momenteel een reeks Canarische kassen, en we zijn van plan om deze te vervangen door kassen met klimaatbeheersing. Het verbeteren van het wereldwijde marktbereik van Marokkaanse producenten is alleen mogelijk door de productiestructuren op een duurzame manier te verbeteren."
Hij zegt dat het een enorme investering is. "Maar we hebben de capaciteit om het te bereiken als we door de Marokkaanse regering worden gesteund om te investeren in efficiëntere kassen en als we door onze markten in Europa worden gerustgesteld via een eventuele overeenkomst met de Europese Unie."
Het zou kunnen verklaren waarom Marokko Spanje voorbijstreeft in de exportcijfers. "Spaanse telers hebben een sterke traditie in de teelt en hebben de neiging om vast te houden aan hun strategieën, terwijl er in Marokko een sterke honger is naar kennis."
Dit artikel is afkomstig uit de Greenhouse Special van ons magazine Primeur. Lees het volledige artikel hier.
Voor meer informatie:
Pim van Adrichem
HortiTech
[email protected]
www.horti-tech.com
