Als het gaat over het telen van tomaten, denkt men automatisch aan rijen tomatenplanten die in de kas omhoog groeien. Daarbij gaat het om tomaten met een zogenoemde ongedetermineerde groei. Deze zijn ideaal voor de verlenging van het groeiseizoen en een hoge opbrengst. Jarno Mooren van Signify deelt in dit artikel de nieuwste resultaten van proeven met tomaten die zijn gedaan in het GrowWise Research Center.
De resultaten hebben geholpen strategieën en methoden te ontwikkelen die de gewasproductiviteit en -kwaliteit maximaliseren. Ongedetermineerde tomatenrassen brengen echter een aantal uitdagingen met zich mee. Omdat ze zo hoog groeien, vereisen ze een gebruikelijk enkellaags hogedraad teeltsysteem met brede paden tussen de rijen. Dit om de voortdurende werkzaamheden op het gebied van gewasonderhoud en oogst te vergemakkelijken. In stedelijke gebieden, waar ruimte en arbeid schaarser zijn, kan dit een probleem opleveren.
Wat als er een meer efficiënte manier zou zijn om tomaten te telen?
Om de indoor-tomatenteelt winstgevender te maken, moest Signify twee grote obstakels overwinnen: (1) het vinden van een manier om de beperkte ruimte optimaal te benutten en (2) het drukken van de arbeidskosten. En Signify was niet de enige die deze uitdaging zagen en aanpakte. Certhon is gaan samenwerken met HW Seeds en heeft een nieuw systeem ontwikkeld: Gronos.
Zij gebruiken gedetermineerde rassen struiktomaten, die minder onderhoud vergen en in één keer worden geoogst. Looppaden komen te vervallen en maken plaats voor meer planten, omdat medewerkers zich niet hoeven te verplaatsen voor onderhoud en oogst. Uit dit onderzoek bleek dat zo’n aanpak goed werkt voor de buitenteelt van tomaten, maar hoe zit het met de indoorteelt?
Signify besloot een poging te wagen om deze lagere struiktomatenrassen met hoge dichtheid te telen in een meerlaags indoorsysteem, en ze allemaal tegelijk te oogsten aan het einde van de groeifase. De wereldleider op gebied van verlichting heeft verschillende proeven gedaan om deze strategie te testen en na te gaan of dit evenveel vruchten oplevert als de traditionele hogedraadteelt, maar dan met minder inspanning. De resultaten zijn veelbelovend.
Signify heeft niet alleen de teeltcyclus vereenvoudigd en de arbeidskosten verlaagd, maar ook vastgesteld dat Signify bijna 1,5 tot 2 keer meer tomaten per vierkante meter per jaar konden oogsten in vergelijking met de traditionele teelt in kassen. Dit betekent dat we meer tomaten kunnen produceren met minder moeite en minder middelen. Hiermee is het een veelbelovende strategie voor een duurzamere en winstgevendere indoorteelt. De markt vraagt om cherrytomaten die zowel kwalitatief hoogwaardig als lekker zijn. Het blijkt echter moeilijk om deze kenmerken bij laagblijvende rassen te bereiken.
Om de algehele kwaliteit te verbeteren, richt het huidige onderzoek zich op belangrijke factoren als vruchtstructuur, smaak en houdbaarheid. Bovendien werkt Signify naar een meer uniforme rijping van de vruchten toe, om een hogere efficiëntie door middel van een eenmalige geautomatiseerde oogst te bereiken. Helaas zijn de huidige laagblijvende tomatenrassen oorspronkelijk voor de hobbymarkt met het oog op de sier ontwikkeld, en dus niet voor een hoge kwaliteit en opbrengst bij tomatenproducenten. Gelukkig investeren nu steeds meer bedrijven in deze nieuwe manier om smaakvolle cherrytomaten te telen.
Met verder onderzoek hoopt de wereldleider tegemoet te kunnen komen aan de vraag vanuit de markt naar heerlijke premium cherrytomaten. Signify kan concluderen dat de productie van laagblijvende rassen struiktomaten in meerlaagse systemen met hoge dichtheid een oplossing is gebleken voor de verticale indoorteelt die de productiviteit maximaliseert en tegelijkertijd de arbeidskosten verlaagt. De focus op de verbetering van de vruchtkwaliteit en de uniforme rijping van cherrytomaten is essentieel om aan de vraag van de consument te kunnen voldoen. Het is interessant om te zien hoe deze nieuwe techniek zich zal ontwikkelen om dit doel dichterbij te brengen.
Jarno Mooren
Jarno Mooren is plantspecialist bij Signify. Hij werkt bij het GrowWise Research Center in Eindhoven. Zijn werk richt zich op het opstellen en uitvoeren van proeven die gericht zijn op de ontwikkeling van groeirecepten waarmee telers hun gewassen efficiënt kunnen laten groeien. Hij doet onderzoek naar licht, teeltsystemen, klimaat en voedingsstoffen voor uiteenlopende gewassen voor vertical farming.
