Het stroomnet in Noord-Holland is zo verstopt, dat meer dan duizend bedrijven en andere grote instellingen geen aansluiting meer kunnen krijgen. Dat stelt Edward Stigter, gedeputeerde Klimaat en Energie provincie Noord-Holland.
Edward Stigter, gedeputeerde Klimaat en Energie provincie Noord-Holland
Zij kunnen daardoor niet verhuizen, uitbreiden en verduurzamen, weet de gedeputeerde. "Zeker nu willen we met zijn allen dolgraag van het gas af, maar het alternatief is onbereikbaar. Met alle gevolgen van dien."
Stigter noemt de situatie in Noord-Holland 'dramatisch'. "En er zijn geen kant- en- klare oplossingen waarmee we op korte termijn uit de brand geholpen zijn. We staan voor ontzettend lastige keuzes: zowel nieuwe woonwijken bouwen als ziekenhuizen uitbreiden en bedrijven verduurzamen lukt op dit moment niet. Daar is simpelweg geen ruimte voor op het elektriciteitsnet. Bedrijven in het Noordzeekanaalgebied, samen verantwoordelijk voor bijna 70% van de CO2- reductie die we in Noord-Holland moeten halen volgens het Klimaatakkoord, hebben zoveel last van de file op het elektriciteitsnet dat ze het doel om in 2030 55%minder CO2 uit te stoten niet gaan halen."
Energie-infrastructuur is niet ‘sexy’, maar de koperdraadjes in energienetwerken zijn essentieel voor de totale energietransitie, stipt hij aan. "Samen met netbeheerders Liander en TenneT en de gemeenten in Noord-Holland pakken we onze verantwoordelijkheid. We zetten alles op alles om deze problemen aan te pakken. Als eerste lossen wede belangrijkste knelpunten in het elektriciteitsnetwerk zo snel mogelijk op door beter samen te werken en procedures beter te stroomlijnen. Dat klinkt misschien ambtelijk, maar dat is keihard nodig."
Tegelijk kijkt de provincie naar mogelijkheden om het net te ontlasten door bijvoorbeeld energie te besparen en proberen we slimme oplossingen uit om bijvoorbeeld stroom te delen. "En we werken aan een ontwerp voor nieuwe energienetwerken die ook in de toekomst de vraag en het aanbod van de verschillende soorten energie aankunnen."
De energietransitie heeft een enorme impact op de energienetwerken. Het elektriciteitsnet moet fors worden uitgebreid, het gasnetwerk moet worden voorbereid op het transport van waterstof en er zullen veel warmtenetten moeten worden aangelegd. Daarnaast moet er flink worden geïnvesteerd in opslag en flexibiliteit om het energiesysteem in balans te houden.
Dat daar behoefte aan is, is zonneklaar volgens Stigter. "Een subsidieregeling die wij afgelopen zomer uitschreven voor slimme oplossingen, was al binnen een week overtekend. We ontvingen voorstellen voor een collectieve oplossing op bedrijventerreinen voor de netcongestie, het aanleggen van een eigen energie systeem van zonnepanelen met een batterij voor de opslag van energie en voor het leveren van zelf opgewekte energie rechtstreeks aan bijvoorbeeld de buren, en nog veel meer creatieve ideeën om al dan niet los van het stroomnet door te kunnen blijven functioneren als onderneming."
Op 7 november besprak Stigter met alle betrokken wethouders in Noord-Holland Noord hoe ze samen de schouders hieronder kunnen zetten. "Er moeten duidelijke politieke keuzes worden gemaakt om ook in de toekomst voldoende energie te hebben om alle ambities in onze provincie mogelijk te maken. In Noord-Holland Noord hebben we daarom een afwegingskader gemaakt, zodat belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen voorrang krijgen op het energienetwerk, en gedragen keuzes voor noodzakelijke investeringen in het netwerk kunnen worden gemaakt."
Om tot zo’n afwegingskader te komen, zijn in de regio 4 knooppunten in kaart gebracht waar energievraag, -aanbod en -infrastructuur samenkomen. Hier zijn waarschijnlijk extra grote ‘stopcontacten’ nodig om woningbouw en bedrijvigheid mogelijk te maken. In het landelijk gebied moet zo slim mogelijk gebruik gemaakt worden van de beschikbare netcapaciteit om ook hier economische en ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk te maken.
"Als provincie, gemeenten en netbeheerders pakken we onze verantwoordelijkheid, maar we gaan nog niet ver genoeg. En dat kunnen we ook niet. We hebben ook het rijk nodig om wetgeving die in de weg zit voor het realiseren slimme oplossingen aan te passen. Daarnaast moeten we netbeheerders, provincie en gemeenten een duidelijkere rol geven in dit vraagstuk. Als Den Haag ons die ruimte geeft, zetten wij als overheden en netbeheerders in Noord-Holland graag alles op alles om ervoor te zorgen dat er ook in de toekomst voldoende energie beschikbaar is in onze provincie!"
Bron: Provincie Noord-Holland