De Nederlandse overheid ziet geothermie al belangrijkste bron van duurzame energie voor telers. In de provincie Limburg is juist die duurzame bron lastig toegankelijk (geworden) door aardbevingsperikelen, waardoor zelfs lopende geothermieprojecten stil zijn komen te liggen.
Diverse onderzoeken moeten de belangrijke warmtebron in de toekomst mogelijk toch weer interessant maken. Wel waarschuwt de kersverse minister van LNV, Adema, dat er geduld nodig is, onder meer omdat het om onderzoek gaat 'met een lange tijdshorizon'. Adema geeft in een Kamerbrief op 19 oktober uitleg over de situatie in Limburg op vragen die begin juli tijdens een commissiedebat over Visserij en Tuinbouw waren gesteld. In noordelijke delen van de provincie gaat het om circa 800 hectare glastuinbouw met hoofdzakelijk groenteteelt.
De minister erkent dat bij de vraag of een tuinder kan verduurzamen, de toegang tot een lokaal of regionaal beschikbare warmtebron vaak leidend is, vanwege de beperkte mogelijkheden om warmte te transporteren. Daarbij zijn forse investeringen nodig om duurzame warmtebronnen te kunnen benutten.
Binnen een totale verwachte warmtevraag van 44 petajoule door de glastuinbouwsector in 2040 zal geothermie naar verwachting de belangrijkste duurzame bron zijn.
Pilot ondiepe geothermie
Er wordt nog door staatssecretaris Vijlbrief van EZK gewerkt aan een
methodiek om seismische risico’s te bepalen en aan een schadeprotocol. Daarmee wordt het voor lokale partijen inzichtelijk wat de mogelijke risico’s zijn en dus of zij nog kunnen en willen investeren in geothermie.
Daarnaast wordt er een pilot voorbereid om te bezien of geothermie in ondiepere, minder profijtelijke, aardlagen mogelijk is. Ook ondiepe geothermie is mogelijk een passende optie voor de lokale glastuinbouwbedrijven.
Zowel nationaal als internationaal wordt momenteel onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden van geothermie in van nature actieve breuken en welke risico’s daaraan verbonden zijn. Daarbij wordt ook gekeken naar bestaande en mogelijk nieuwe data in dit soort actieve breuken van in Nederland uitgevoerde projecten. De minister geeft wel aan dat 'dit soort onderzoek een lange tijdshorizon heeft.'
Alternatieven voor geothermie
Zolang de genoemde onduidelijkheden over geothermie
bestaan en als eventueel de toegang tot geothermie in de toekomst niet mogelijk blijkt, zijn tuinders die hun bedrijf willen verduurzamen aangewezen op alternatieve duurzame warmtebronnen zoals aquathermie, zonthermie, groen gas of restwarmte uit bijvoorbeeld waterstofproductie. De ontwikkeling van verschillende alternatieve energiebronnen wordt op dit moment volgens de minister 'in een hoog
tempo opgepakt', door meerdere grote marktpartijen. Verduurzamingsopties zullen desondanks bedrijfs- en locatie-afhankelijk zijn, waarschuwt hij. De huidige transportschaarste op het elektriciteitsnet in Limburg vormt een extra uitdaging.