Gas is er genoeg, maar desondanks was de paniek op de energiemarkt deze week weer helemaal terug. Waar die paniek vandaan komt en wat er in Nederland en buurlanden aan maatregelen aankomt om ondernemers in de glastuinbouw te steunen, daarover in deze nieuwe crisisupdate meer.
We beginnen met de gasprijs. Die schoot woensdag weer omhoog na een periode van daling. Gisteren zette die prijsstijging (gelukkig) niet door en ook vanochtend lijkt dat het geval te zijn. De contractprijs voor april op de Title Transfer Facility, het Nederlandse gashandelsplatform, sloot donderdag af op 111,6 euro per megawattuur. Enkele euro's lager dan woensdag, toen de prijs op 117 euro uitkwam.
De contractprijs voor winter 2022 sloot gisteren nog net boven de 100 euro per megawattuur af op 100,8 euro. De Intraday daggasprijs schommelde vanochtend tussen de 100 en 110 euro.
Contractprijs gas winter 2022 op TTF t/m 24 maart. Klik hier voor vergroting en actuele prijzen
In een terugblik op de week constateert AgroEnergy dat sinds dinsdag de paniek terug is op de markt. Aan de 'wiebelige maar gestage daling' van de gasprijzen kwam een einde. De oorzaak: slecht nieuws uit Noorwegen over een verstoring in het gasveld daar, naderende kou in week 13, meer vraag naar LNG uit Japan vanwege een aardbeving daar en een uitspraak van de Russische president Poetin. Hij wil dat gasafnemers uit ‘onvriendelijke landen’ het Russische gas voortaan in roebels betalen in plaats van in andere valuta. Dit in een poging om de koers van de roebel te ondersteunen. Het zou per volgende week ingaan, maar of het haalbaar is, wordt betwijfeld. De NOS schrijft erover: 'Eigenlijk zegt Poetin dat de sancties eraf moeten'.
Hoe dan ook, de markt reageerde direct. Ondanks dat, zo stipt AgroEnergy aan, toch ook positieve berichten, waaronder het feit dat Gasunie vorige week in de Tweede Kamer bevestigde dat er ook bij volledige uitval van Russische gasaanvoer geen tekort zal zijn tot november.
Lees hier de hele update van AgroEnergy, waarbij men ook ingaat op de aangekondigde Europese maatregelen en het doel om in 2027 los van Russisch gas te zijn. Ambitieus, noemen de energiespecialisten het. Het vereist feitelijk een omschakeling van gas naar een andere energiesoort, bijvoorbeeld elektriciteit. Immers prijstechnisch en milieutechnisch is LNG een slechte structurele oplossing, al helemaal als het uit schaliegas gemaakt wordt.
Overheden aan zet
De Europese lidstaten buigen zich over de extra mogelijkheden die de Europese Commissie landen geeft op het gebied van staatssteun. Glastuinbouw Nederland wijst naar het kabinet in een bericht waarin de opties die er aangeboden worden vanuit Europa doorlopen worden. Het kabinet moet kiezen wat men ermee wil. Volgens Glastuinbouw Nederland zijn zij nu aan zet.
Tot 25 miljoen euro staatssteun, 'doekje voor het bloeden'
De Vereniging voor Energie, Milieu en Water, kenniscentrum en de belangenbehartiger voor de zakelijke energie- en watergebruikers in Nederland, reageert ook op het nieuws vanuit Brussel. Hans Grünfeld, Algemeen Directeur VEMW: “Het is positief dat het voor de Nederlandse overheid mogelijk wordt gemaakt om bedrijven te ondersteunen met de hoge energieprijzen. Het huidige kader van de Europese Commissie kan veel bedrijven, die de kosten niet kunnen doorberekenen, helpen om deze tweede grote crisis dit decennium te overleven. De vraag is of het genoeg zal zijn. Het voorstel van de Commissie staat toe om bedrijven te compenseren vanaf twee maal de gemiddelde energie inkoop kosten van afgelopen jaar, welke gemiddeld al hoog was. Daarnaast zal het voor grote energiegebruikers niet altijd voldoende zijn vanwege de limiet van 25 miljoen euro per bedrijf. Dit zorgt er voor dat niet alle bedrijven met deze kaders concurrerend kunnen zijn.” Lees hier het hele bericht van de VEMW.
In Vlaanderen via VILT geluiden van gelijke strekking vanuit Boerenbond. Pieter Van Oost, adviseur plantaardige productie bij Boerenbond, legt uit welke wensen de belangenbehartiger bij de overheid heeft neergelegd. Het gaat om regelingen die liquiditeitsproblemen moeten voorkomen bij telers en ook zou Boerenbond graag zien dat het mogelijk is te heronderhandelen over energiecontracten. Bovendien vraagt de adviseur om coulance bij dreigende faillissementen: “Gasleveranciers moeten voor een eventueel faillissement met bedrijven in gesprek. Als bedrijven vroeger goede betalers waren, zou hier best rekening mee gehouden worden en zeker de gaskraan niet meteen dichtgedraaid moeten worden als er niet betaald kan worden. Een faillissement is voor niemand goed.” Lees hier het hele bericht bij VILT.
In Duitsland en Frankrijk, buurlanden van Nederland en België, worden ook maatregelen genomen. De Duitse regering heeft een pakket maatregelen aangekondigd om de Duitsers te compenseren voor de hoge energieprijzen. Het gaat onder meer om een accijnsverlaging van 30 eurocent op benzine en 14 cent op diesel. Nederland en België besloten hier al eerder toe. Lees meer bij de NOS over het Duitse pakket aan maatregelen.
Agroberichten Buitenland staat stil bij Franse maatregelen. Ook hier brandstofkortingen en steun voor gasintensieve bedrijven. Bekijk de maatregelen hier.