De Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) heeft afgelopen week een nieuw jaarlijks rapport uitgebracht met klimaatverwachtingen voor de komende vijf jaar. De verwachte jaarlijkse wereldtemperatuur van 2020 tot en met 2024 ligt 0,91-1,59°C boven de pre-industriële waarde.
Behoefte aan korte termijn verwachtingen van een decennium
Vijf jaar geleden is een werkgroep opgericht die klimaatverwachtingen voor de korte termijn (1 tot 10 jaar) opstelt. Data uit tien verschillende landen worden gestandaardiseerd en samengevoegd door de projectleider, de Britse weerdienst Met Office. Dit project is één van de zogenoemde 'Grote Uitdagingen' van de WMO. Het dicht het gat tussen seizoens- of jaarverwachtingen en klimaatverwachtingen decennia vooruit. Deze korte termijn is onder andere voor beleidsmakers van belang.
Bij een korte termijn verwachting ligt de nadruk op de combinatie van door de mens veroorzaakte klimaatverandering en natuurlijke variaties, typerend voor een tijdsbestek van een of twee decennia. Natuurrampen zoals droogte of overstromingen kunnen bijvoorbeeld samenhangen met de bekende natuurlijke variabiliteit in El Niño en daarmee samenhangende oceaantemperatuur en luchtstromingen. Klimaatmodellen, die ook rekenen met uitstoot van broeikasgassen door de mens, worden gestart met actuele data van oceaan en atmosfeer, net als het weermodel voor morgen.
Tijdelijke overschrijdingen van maximale opwarming
In relatie met de 1,5°C maximale wereldwijde opwarming uit het Parijs-akkoord zijn een aantal verwachtingen opgesteld. Er is 70 procent kans dat deze de komende vijf jaar in een aantal maanden wordt overschreden en 20 procent kans dat een jaargemiddelde temperatuur dit gaat overschrijden. De kans dat alle vijf de jaren meer dan 1,5°C boven pre-industrieel niveau uitkomen, is minder dan 3 procent. Verder krijgt Nederland waarschijnlijk meer te maken met stormen vanaf de Atlantische Oceaan. De modellen berekenen, vergelijkbaar met afgelopen winter, een lagere druk boven de Noordpool (figuur 2) en een iets groter drukverschil boven de noordelijke Atlantische Oceaan, waardoor de kans op een westelijke stroming en aanvoer van stormen in onze regio groter wordt.
Jaar 2020 nog steeds op weg naar top 1 of 2 positie
Het nieuwe rapport kunnen we al vergelijken met de actualiteit. Wat betreft de temperatuurafwijking in het jaar 2020 liggen we nog steeds op de tweede of gedeelde eerste plaats met 2016. Het gemiddelde van januari tot en met juni ligt 1,3°C boven pre-industrieel niveau (figuur 3). Dat ligt 0,1°C boven 2019 en is gelijk aan topjaar 2016. De Amerikaanse weerdienst NOAA rapporteert dat januari tot en met juni 2020 nog 0,05°C onder dat van 2016 zit. Siberië had na de uitzonderlijk zachte winter 19/20 ook een ongewoon warme lente met lokaal meer dan 10 °C boven normaal.
Bron: KNMI