Door alle (terechte) ophef over het coronavirus, zou de teler de permanente dreiging van plantvirussen voor tuinbouwgewassen bijna vergeten. Die virussen zijn nóg hardnekkiger en dat komt door de virusstructuur: non-enveloped of enveloped.
Non-persistente virussen zoals de coronavarianten en tal van minder beruchte virussen zijn ‘enveloped’ (omkapseld), terwijl persistente virussen zoals Komkommerbont, ToBRFv en ToMv ‘non-enveloped’ zijn.
Eiwitomhulling
Enveloped virussen bestaan uit een structuur waarbij het genetisch materiaal van het virus (RNA) wordt beschermd door een kapsel van eiwitten, zo valt te lezen bij Glastuinbouw Waterproof in een bijdrage van Harm Vogels van Intracare en Jan van Staalduinen. Het kapsel is vrij gemakkelijk af te breken met desinfectiemiddelen. Om die reden kunnen mensen zich redelijk tegen een coronabesmetting wapenen door hun handen te wassen met desinfecterende zeep of alcohol en objecten waarmee zij in aanraking komen vooraf te ontsmetten. Daarnaast heeft een enveloped virus een beperkte overlevingskans buiten de gastheer (plant, dier of het menselijk lichaam).
Tobamovirussen zijn lastiger klanten en baren telers terecht grote zorgen. Bij deze non-enveloped virussen ontbreekt het eiwitkapsel, maar dat maakt eliminatie bepaald niet eenvoudiger. De structuur van non-enveloped virussen is dermate sterk, dat desinfectiemiddelen er minder snel vat op krijgen. Hogere doseringen en/of langere contacttijden zijn noodzakelijk om een non-enveloped virus te ‘slopen’.
Virussen en biofilm
Virussen verspreiden zich ook heel gemakkelijk via irrigatiewater. In gesloten irrigatieleidingen ontstaat dikwijls een biofilm. Dit is een slijmlaag gecreëerd door bacteriën, die zich verder opbouwt als vervuiling en hecht aan de binnenkant van de irrigatieleiding. Virussen en schimmels huisvesten zich in deze biofilm, waardoor ze nog moeilijker te bereiken zijn voor desinfectiemiddelen.
Meerdere vliegen in één klap
Om virussen in irrigatiesystemen effectief te kunnen elimineren, moet in de eerste plaats de vorming en aangroei van biofilm worden voorkomen. Een met zilver gestabiliseerde waterstofperoxide, zoals Intra Hydrocare, leent zich daar bijvoorbeeld goed voor. Het reinigt irrigatiesystemen zeer effectief van organische vervuiling en heeft daarnaast een sterke ontsmettende werking.
Een voordeel van gestabiliseerde ten opzichte van niet-gestabiliseerde waterstofperoxide is dat het zijn werking doorgaans langer behoudt en dieper doordringt in het watersysteem. Het verwijdert biofilm tot aan de laatste druppelaar of sproeier, zodat virussen, bacteriën en schimmels daarin geen bescherming meer kunnen vinden. Na reactie met micro-organismen en vervuiling ontleedt Hydrocare in water en zuurstof. Het laat dus geen schadelijke, maar juist vriendelijke residuen achter in het irrigatiewater.
En verder…
Tobamovirussen overleven gemakkelijk in irrigatiewater en blijven door hun ‘harde’ structuur lang besmettelijk. Ook buiten het irrigatiesysteem kan virusoverdracht op verschillende wijzen plaatsvinden. Goede waterhygiëne dient daarom deel uit te maken van een allesomvattend hygiëneprotocol, dat permanent aandacht en zorg verdient.
Bron: Glastuinbouw Waterproof
Voor meer informatie:
Intracare
[email protected]
www.intracare.nl
www.intra-hydrocare.nl