Turkije mag dan te boek staan als strandvakantieland, het kan er ook erg koud worden. Toch wordt ook in de oostelijke regio van het land, waar het zo koud kan worden, geteeld. Sinds 2016 heeft Çaldıran Geothermal een highteck kas in het oosten van het land draaien, waarbij als recordtemperatuur -46 graden Celsius werd genoteerd.
De oostelijke regio van Turkije heeft het grootste deel van het jaar te maken met sneeuw en koud weer. Er kan wel 1,5-2 meter sneeuw vallen. Het kan er Siberisch koud worden in de periode van 20 december tot 20 februari.
De omvang van de hightech kas die met steun van het Ministerie van Land- en Bosbouw is gebouwd, is 34.000 m2 en het heeft ook een 500 m2 grote proefkas. De verwarming gebeurt met water afkomstig uit vijf geothermische putten met een gemiddelde temperatuur van 90 graden Celsius.
Onder het merk Agrovan wordt jaarlijks meer dan 1.000 ton tomaten geteeld. In de kas werken 40 medewerkers, waaronder 30 vrouwen. Er worden tomaten en komkommers geteeld die worden verkocht aan Van en omliggende steden of worden geëxporteerd naar Rusland en Georgië. Agrovan ontving vorig jaar de titel 'Meest prestigieuze merk' van de regio.
Hüseyin KALAY ontvangt de 'Meest prestigieuze merk' award.
+15 is warm
Volgens projectcoördinator Yusuf Taşkın heeft de regio een overvloed aan geothermisch water: "We telen in elke periode van het jaar dankzij de geothermische warmte. We hebben de koudste dagen van het jaar tot nu toe meegemaakt. De luchttemperatuur is buiten min 36-40 graden Celsius en de laagste temperatuur in de kas is plus 15 graden Celsius.
We verkopen de tomaten en komkommers die we telen aan de Van-regio. Er is een zeer grote vraag. Ons land had tot nu toe geen ervaring met het verwarmen van en telen in kassen bij temperaturen die lager zijn dan min 30 graden Celsius. Dit is de koudste plek in Turkije met een temperatuur van min 46 graden Celsius. Dat de kas verwarmd kon worden, was dus een belangrijke ervaring voor de glastuinbouwsector in ons land."
Goede test
Taşkın benadrukte dat ze ook optimaal gebruik maken van technologie. Hij zei tevens dat er een werkgelegenheidsprobleem is in de regio. "De werknemers hier hebben zich ontwikkeld op het gebied van glastuinbouw. In deze regio is het niet gebruikelijk dat vrouwen aan het arbeidsproces deelnemen. Nu dragen vrouwen die hier werken bij aan de gezinseconomie. Het was een enorm risico om een dergelijke investering in deze regio te doen. De ogen van de glastuinbouwwereld waren op ons gericht. We maakten ons zorgen toen de luchttemperatuur daalde en er zware sneeuwval was. Maar ons project was succesvol door de nodige technische berekeningen te maken."
Vrieskou
De consultancy van de kas wordt uitgevoerd door Murat Çiçekli: "Niemand geloofde dat er geteeld kon worden bij min 46 graden Celsius op een hoogte van 2050 meter. Want de Delta T (ΔT) is in deze regio bijna 50-60 graden Celsius (plus 15 graden Celsius en min 46 graden Celsius). Echter, met wat we inmiddels hebben bereikt, werden tros-, cherry- en cocktailtomaten en komkommers in de vrieskou geteeld.
Onze teelt is al drie seizoenen lang succesvol. Dit is ons vierde seizoen. De airconditioning en de teelt in deze klimatologische omstandigheden is een echt succes. Tot nu toe was er geen ervaring met kassen in deze temperaturen in ons land. Daarom is dit een geweldige ervaring voor de Turkse glastuinbouwsector."
Mehmet Emin Beyiş, bestuurslid van de onderneming, benadrukt dat ze bijen gebruiken voor de bestuiving van de gewassen. Hij vertelt ook dat er een biologische slag is gemaakt en dat het gebruik van pesticiden dus is verminderd. Het bedrijf blijft leveren aan de binnenlandse markt en exporteert ook naar landen als Rusland en Engeland onder de merknaam Agrovan, die kwaliteitscertificeringen hebben als GlobalGAP en ITU.
Esmer Özbahçeci, die verantwoordelijk is voor de teelt in de kas: "Het is vooral voor vrouwen een groot voordeel om zo'n project in een plaats als Çaldıran uit te voeren. Normaal gesproken gaan vrouwen hier niet zoveel naar buiten. Omdat er in de omgeving geen werk is, zijn ze altijd thuis. Maar bij dit project zijn de vrouwen hier gaan werken. Ze begonnen hun eigen geld te verdienen. Het is geweldig om zo'n plek te hebben in een koude regio als Çaldıran."
Voor meer informatie:
Agrovan
Çaldıran Jeotermal A.Ş.
Yusuf Taşkın
y.taskin65@gmail.com