Wageningse onderzoekers zien voldoende mogelijkheden voor de bedekte teelt in Nederland in 2050. Het essay ‘De kracht van glas’ geeft inzicht hoe de sector zich kan door ontwikkelen. Aan de hand van gesprekken met deskundigen binnen en buiten de sector en op basis van beschikbare expertise en feiten tekenen de onderzoekers verwachtingen op 'die organisaties en bedrijven in het tuinbouwcluster uitdagen tot het ontwikkelen van eigen toekomstbeelden en onderzoeksvragen'.
Behoefte van de consument gaat veranderen
Onderzoekers verwachten de komende decennia een wereldwijde verandering in het consumentengedrag. Consumenten zullen meer verse of bewerkte groenten gaan eten. Het ‘basisassortiment’ zoals tomaat, paprika en zachtfruit zal blijven, maar producten uit de buitenteelt en zuidelijkere landen zullen het toekomstige productassortiment gaan bepalen.
Klimaatverandering kan positie bedekte teelt versterken
Er worden komende decennia meer weersextremen verwacht. De bedekte teelt kan hier wel op inspelen, zodat teelten minder kwetsbaar zullen zijn. De waterbeschikbaarheid in de landen rond de Middellandse Zee zal onder druk komen te staan, waardoor de productie- en leveringszekerheid in die landen onder druk zal komen te staan.
Externe CO2-voorziening grootste uitdaging
Richting 2050 zal de sector verder moeten verduurzamen om klimaatneutraal te worden, waarbij externe CO2-voorziening voor de bedekte teelt in Nederland de achilleshiel is.
Deze energietransitie die middels ‘Kas als energiebron’ bezig is biedt kansen voor de toekomst van de bedekte teelt in Nederland. In de periode tot 2030 zijn voor energiebesparing en energievoorziening zonder CO2-emissie nog forse inspanningen nodig van de sector en de overheid. en dit maakt samenwerking met partijen buiten de sector noodzakelijk.
Flexibiliteit voorwaarde voor succes
Beslissend voor de verdere ontwikkeling van de bedekte teelt in Nederland is verder het bewerkstelligen van dynamiek in bestaande structuren en instituties ten aanzien van zaken als keten, markt, financiering en samenwerking. Flexibiliteit is een vereiste en draagt bij aan een continue vernieuwing van concepten rond producten, ketens en samenwerking.
Ruimte voor bedrijven met kostprijsfocus en focus op meerwaarde
De bedekte teelt biedt zekerheid voor hoge productkwaliteit, duurzaamheid en jaarrond levering. Het areaal bedekte teelt zal richting 2050 mogelijk dalen. Er zal wel een grotere variatie in kastypen zijn (hightech kasdekken, foliekassen etc.)
Het aantal bedrijven zal daarbij verder afnemen. Er is een redelijk autonome ontwikkeling. Enerzijds wordt een klein aantal maar zeer grote ondernemingen verwacht voor de hoofdproducten (kostprijsfocus). Anderzijds ontstaan er bedrijven die zich op meerwaarde richten en daardoor niet grootschalig hoeven te zijn.
Overheid en tuinbouw crossovers
De overheid is aan de ene kant kader stellend in het ruimtelijk en milieubeleid, maar aan de andere kant kan zij innovaties ondersteunen door het inzetten van instrumenten (procesfaciliteiten, planologisch instrumentarium en financieel instrumentarium). Het programma Kas als Energiebron van overheid en glastuinbouwsector is daar een mooi voorbeeld van. In de toekomst zijn cross-overs met andere sectoren, zoals gezondheidszorg en energie, meer dan nu een voorwaarde om het tuinbouwcluster op een hoog peil te laten presteren.