De Russische overheid heeft aangekondigd dat ze nieuwe kassenprojecten niet langer financieel zullen ondersteunen. Nadat ze de originele vergoeding van 20% al met de helft hadden verminderd, heeft het ministerie van Landbouw nu vorige week ook bevestigd dat de ondersteuning volgend jaar helemaal geschrapt zal worden.
Groei tuinbouwsector
De laatste jaren heeft de Russische overheid de groei van de tuinbouwsector flink ondersteund. In 2014 besloot de overheid om groenten- en fruitimport uit Europese landen te boycotten, nadat de EU het land sancties had opgelegd. Hierna werd een ondersteuningsprogramma opgezet voor nieuwe kassenprojecten, dat het voor investeerders mogelijk maakte om tot 20% aan financiële steun te krijgen voor hun project. De Russische industrie maakte hierdoor een enorme groei door, net als de zelfredzaamheid van het land.
De Nederlandse kassenbouwer Agrotech Didam is zeer betrokken geweest bij de groei van de Russische tuinbouwsector. Zo heeft het bedrijf onder andere meegewerkt aan het grote Agrokultura project, net als Tyumen Agro.
"De laatste jaren hebben we de projecten zien groeien van een paar hectare naar in een keer 30, 40 hectare", vertelt Arthur Mkrtumian van Agrotech Didam. "Natuurlijk wisten we dat deze groeisnelheid niet eindeloos door zou kunnen gaan, net als de overheidssteun. De lokale productie van versproducten is de laatste jaren enorm gegroeid in Rusland. Dit jaar stonden de prijzen van kasgroenten voor het eerst onder druk - het zou dus kunnen dat er bijna een verzadigingspunt bereikt is."
Henk van Tuyl van kassenbouwer KUBO heeft de ontwikkelingen van de Russische markt ook van dichtbij meegemaakt. Het bedrijf heeft verschillende halfgesloten kassen in het land gebouwd. "Voor kassenbouwers en leveranciers is het belang van de omringende landen gegroeid, zoals bijvoorbeeld Kazachstan, Oezbekistan en Azerbeidzjan. Hoewel deze projecten zich op dit moment voornamelijk richten op het exporteren naar de Russische markt, hebben de lokale markten zeker ook potentieel. Vooral wanneer de prijzen van groenten dalen, kan het lokaal verkopen van de producten een optie worden. Hierdoor kunnen deze markten vervolgens ook groeien."
De overheidssteun voor het opzetten en moderniseren van kassen is al gedaald, van 20% in 2017 tot 10% nu. "Op dit moment heeft de overheid al regels opgesteld voor de compensatie. Zo krijgen de investeerders nog maar 10% terug van de werkelijke kosten van de kassenbouw en deze vergoeding is alleen nog geldig in 2018," liet een vertegenwoordiger van het ministerie deze week weten.
De overheidssteun wordt overigens niet helemaal ingetrokken. Vertegenwoordigers lieten weten dat groententelers meer subsidies krijgen voor ontwikkeling door middel van gunstige leningen. Hierdoor kunnen groententelers leningen aangaan met 5% rente. In 2019 zal €92,3 miljoen worden vrijgemaakt voor het verstrekken van deze leningen. In 2018 was dit nog €8 miljoen.
De Russische Nationale Unie van Fruit- en Groententelers heeft het ministerie in een brief verteld over de zorgen die ze hebben over het vervallen van de overheidssteun. Wat de schrijvers betreft, kan het stopzetten van de 20% vergoeding van bouwkosten de gehele sector schaden. "In de huidige omstandigheden...is het verder realiseren van kassenbouwprojecten economisch niet uitvoerbaar", zeggen de telers in de brief.