"In Den Haag is het momenteel geen komkommertijd", zo begon Bleker zijn betoog, refererend aan de ontwikkelingen in het Catshuis. Hij blikte vervolgens kort terug op de EHEC-crisis, waarbij de komkommer, die bekend stond als een mooi, Hollands product onterecht in het verdachtenbankje werd geplaatst, met consumentenwantrouwen, exportstops en prijsdalingen tot gevolg. "Juist in de periode dat het verschil gemaakt moest worden, gebeurde dat niet en daar hebben jullie allemaal tot op heden de gevolgen van ervaren."
Bleker roemde de manier waarop de tuinbouwsector tijdens de EHEC-crisis heeft gereageerd en droeg verschillende oplossingen bij de tuinders aan om het consumentenvertrouwen te herstellen. "U bent sterk in het produceren van een eerlijk en veilig product. Blijf de voedselveiligheid en tracking-and-tracing perfectionaliseren. De consument wil in toenemende mate weten hoe uw product wordt geproduceerd. En houd elkaar intern scherp en spreek de 'bad guys' aan. Eén rommelaar kan de sector vreselijk duur komen te staan als er incidenten voordoen."
"Tuinbouw is één van de negen topsectoren, die het kabinet heeft benoemd als dragers van de Nederlandse economie. We hebben daardoor ook mogelijkheden om de professionalisering mede mogelijk te maken en te ondersteunen. Dat kan zijn voor een product, proces of marktinnovatie, maar hier moet de sector ook zelf geld in stoppen. We moeten dit collectief oppakken", hield Bleker de aanwezige tuinders voor.
Duitsland en Polen
Als tweede oplossing om het consumentenvertrouwen te herstellen, noemde Bleker de focus op de Duitse buren, waar maar liefst 80% van de Hollandse komkommers hun weg naar toe vinden. "En dan kunnen de Beierse komkommers absoluut niet zo goed zijn als de onze, lokaal product heeft daar gewoon iets extra's en daar moeten we rekening mee houden en een antwoord op vinden door met die lokale bedrijven samen te werken. Ook exporteren we nog relatief weinig naar Zuid-Duitsland, terwijl bijvoorbeeld Baden-Württemberg de rijkste deelstaat van Duitsland is."
"De Duitse president Gauck bracht als eerste een bezoek aan Polen. Hij noemde Polen het land van de Europese vrijheid. En u mag best weten dat ik jaloers was op die tekst", vervolgde Bleker. "Denk erom vrienden, onze toekomst heeft te maken met Duitsland, Polen en Scandinavië. Denk daar ook aan in uw omgang met de Poolse medewerkers. Stelt u zich eens voor dat uw familie in Polen werkt en dat u hoort dat ze worden uitgebuit. Hoe zou u dan over het land Polen praten? Als de sector groot wil blijven, hoort een goede omgang er helemaal bij. Natuurlijk is er veel te bereiken met marketing en promotie, maar als deze zaken niet op orde zijn, is het mijns inziens allemaal weggegooid geld."
Bleker hield de tuinders ook voor om trots te zijn op hun product. "Tijdens de EHEC-crisis had ik al snel door dat er niks mis wat met de komkommer. In een radio-interview zei ik toen dat een komkommer met een likje honing mijn favoriete gerecht was. Vervolgens kreeg ik een brief van een vrouw uit Roosendaal die me naar aanleiding van mijn tip schreef dat ze elke week twee komkommers met honing voor haar man mocht klaarmaken."
Aan Brabanders had de staatssecretaris toch goede herinneringen. "Zo was ik in Eindhoven bij een concert van Guus Meeuwis, waar een komkommerteler me namens alle tuinders uit Boekel kwam bedanken voor mijn optreden tijdens de EHEC-crisis. Hij heeft me vervolgens de hele avond van gratis bier voorzien. Nu drink ik zelf geen alcohol, maar mijn groepje heeft er de hele avond van genoten. Alleen merkte ik aan het einde van de avond ook dat hijzelf wel bier dronk..."
Henk Bleker en Nico van Ruiten van LTO Glaskracht
Toch was de serieuze noot aan het einde van de avond. "De gevolgen van de crisis zijn nog niet voorbij. En als er sprake is van structurele overproductie, dan moet je daar als sector, samen met de banken, serieus naar willen kijken. De grootste problemen kunnen wij, als overheid, helaas niet oplossen. Maar als we regelgeving kunnen versimpelen, dan horen we dat graag!"
Op vragen van de komkommertelers of de Nederlandse telers met het noodfonds niet zijn gedupeerd ten opzichte van bijvoorbeeld Spaanse en Poolse telers, antwoordde de staatssecretaris: "Andere landen hebben overvraagd en zijn daarop gekort. Wij hebben het reële bedrag gevraagd en hebben dat gekregen. Wel zijn er bijvoorbeeld komkommers, op weg naar Rusland, verkocht in Polen voor een hele lage prijs en die komen niet in aanmerking voor het noodfonds."
Ook gaf Bleker aan serieus te gaan nadenken over de problemen om hoogopgeleide medewerkers aan te trekken bij bijvoorbeeld de zaadveredelingsbedrijven. Op vraag over de afzetproblematiek gaf hij aan dat er vanuit mededingingsoogpunt meer mogelijk is dan vaak wordt gedacht.
Met een bos bloemen, een kist komkommers en het komkommerboek van Hedy Willems, keerde Bleker vervolgens - op tijd - terug naar zijn vriendin.
Klik hier voor de fotoreportage van het 2012.Komkommerevent
