Weblog Hans van Luijk, Versdirect.nl
"Teler heeft in afzetketen een weinig benijdenswaardige positie"
Dat de teler een weinig benijdenswaardige positie heeft is dagelijks goed te merken. De opbrengstprijzen zijn vaak (te) laag, de inwisselbaarheid met andere leveranciers is groot en de eisen van de grote klanten worden met de dag zwaarder. Vaak ontlaadt dit zich in het uiten van allerlei frustraties. Ongezouten wordt via internetfora en in excursiegroepen collega’s en andere afzetorganisaties de maat genomen. Soms goed onderbouwd maar vaak op de man spelend en onder de gordel. Je bereikt er natuurlijk niets mee maar het lucht wel lekker op!
Wat zouden we moeten doen om deze neerwaartse spiraal te doorbreken? Zonder nu de wijsheid in pacht te hebben kan ik er wel een paar noemen.
Als eerste moeten we de huidige situatie accepteren zoals hij is. We kunnen er gefrustreerd van raken maar dat helpt niets. De macht ligt op dit moment bij de kopende partij, bij de retailer. Zij hebben het contact met de consument en ze hebben de leveranciers voor het uitzoeken. We moeten daarom zelf in beweging komen om voldoende tegenkracht te kunnen ontwikkelen.
Ook het aantal handelspartijen is te groot. Het is niet logisch dat, wanneer het aantal retailers in Europa blijft dalen en ook het aantal groententelers in Nederland al bijna gehalveerd is, het aantal handelsbedrijven gelijk blijft of zelfs iets groeit. Naar mijn verwachting zal ook hier een bepaalde consolidatie gaan plaatsvinden.
Wat ook niet helpt is het, zonder enige vorm van marktverkenning of marketingstrategie, klakkeloos uitbreiden van de teeltoppervlakten van onze producten. Als ik de geluiden moet geloven gaat bijvoorbeeld het areaal tomaten weer met 5 tot 10% groeien. Wie moeten die tomaten gaan opeten?
Omdat we continu in een situatie van overproductie verkeren hebben we de laatste decennia onze marktpositie danig verzwakt (tenzij we natuurlijk een verdrijvingsstrategie hanteren, dan zal de sterkste overleven maar dan moeten we ook niet klagen over onze marktpositie).
Wat wel helpt is het stoppen met klagen en als teler of telersgroep aan de slag gaan met de markt. Ontwikkelingen gaan altijd in golven en als iets een hoogtepunt bereikt is de verandering al ingezet. Alleen moeten we die veranderingen wel zien en bereid zijn er mee aan de slag te gaan. De kansen die onze sector worden geboden zijn legio. De vraag naar 'local for local' en streekproducten, de wens van de consument tot een maatschappelijk verantwoord product, de opkomst van internet als verkoopkanaal, Social Media als communicatiekanaal naar de consument, het groter worden van het aandeel van groenten en fruit in ons voedselpakket. Zo kan ik nog wel even door gaan.
Volop kansen maar dan moeten we ze wel grijpen. Dus niet elkaar de maat nemen maar de handen uit de mouwen en zelf werken aan je toekomst. De kansen zijn er. Laten we zorgen dat we niet te laat wakker worden en de boot missen, dat andere ketenspelers ons weer voor zijn. Want dan rest ons straks alleen nog het introduceren van een Fair Trade logo voor Nederlandse groenten en fruit. En dat lijkt mij onze eer te na. Volgens mij willen we een sector van winnaars zijn.
Bron: Versdirect.nl