De nieuwe boetebeleidsregels passen binnen het high trust beleid van de regering. Hierbij wordt uitgegaan van het vertrouwen dat burgers en bedrijven zich aan de wet houden. Het toezicht wordt meer gericht op die gebieden waar het risico voor overtredingen hoog wordt geacht. Het toezicht richt zich minder op die gebieden waar het risico voor overtredingen juist laag wordt geacht. Om de afschrikwekkende werking van handhaving te behouden is het noodzakelijk om strenger op te treden als het vertrouwen wordt geschonden en de wet wordt overtreden.
De belangrijkste wijzigingen zijn:
- Voor zeer zware overtredingen wordt een toeslag op de basisboete geïntroduceerd. Dit gebeurt om ondernemingen ervan te weerhouden überhaupt dergelijke overtredingen te begaan. Deze toeslag bedraagt ten hoogste 25% van de betrokken omzet in het laatste volledige jaar dat de onderneming heeft deelgenomen aan de overtreding.
- Het maximum van de 'ernstfactor' ('E') is verhoogd van 3 naar 5. Dit is een vermenigvuldigingsfactor die wordt toegepast op de basisboete en houdt rekening met de ernst van de overtreding. De verruiming van de ernstfactor geldt voor alle overtredingen van de Mededingingswet en de energiewetten.
- In geval van recidive wordt de basisboete verdubbeld, tenzij dit gezien de omstandigheden van het geval evident onredelijk zou zijn.