"Russische agf-afzet verschuift steeds meer naar supermarkt"

Vorige maand waren een aantal leden van FresQ met vertegenwoordigers van de Rabobank, Groentenfruit Bureau en het Productschap Tuinbouw een week in Polen en Rusland. Doel van de studiereis was om een indruk te krijgen van de tuinbouw daar en de mogelijke kansen en bedreigingen in die landen voor de Nederlandse tuinbouw.

Kansen in het voorjaar

In Polen is de ontwikkeling hard gegaan de laatste jaren. De economie is sterk gegroeid, maar de kredietcrisis heeft hierop nu grote invloed; de zloty is sterk gedevalueerd (± 35% in een half jaar) en de werkeloosheid neemt snel toe. Verder zijn de rentekosten sterk gestegen, waardoor investeringen in de tuinbouw nog maar mondjesmaat voorkomen. Poolse telers zijn weinig tot niet georganiseerd. Ongeveer 60% van de afzet in Polen vindt plaats via groothandel en regionale markten. Georganiseerde verenigingen kunnen supermarktketens beleveren met grotere partijen producten. Met de verschuiving van de afzet richting supermarkten, zullen de huidige productiebedrijven steeds meer moeite krijgen met hun afzet, tenzij ze zichzelf meer gaan organiseren. De kwaliteit van groenten en fruit bij retailers ziet er over het algemeen goed uit. Er ligt wel Nederlands product, maar Spaanse en Israëlische glasgroenten overheersen. Voor de Nederlandse glastuinbouw liggen in het voorjaar afzetkansen in Polen omdat het teeltseizoen daar later begint. Dat geldt voor paprika’s jaarrond omdat de teelt daarvan nauwelijks voorkomt in Polen.

Importbelemmeringen

De winter in Rusland liep net op zijn einde. Het teeltseizoen hier start dus nog later
dan in Polen. Rusland heeft vanwege de kredietcrisis te maken met een sterk devaluerende Roebel en een stijgende werkeloosheid. Het viel op dat er veel FresQ-product in de supermarkten en op de groothandelsbedrijven lag. De afzet van groenten en fruit in Rusland verschuift steeds meer naar de supermarkten. Bij een bezoek aan een grote hypermarkt viel op hoe druk het hier is en hoe ruim alles is opgezet. Groentes zijn niet mooi gepresenteerd; massa is belangrijker dan uitstraling. De kwaliteit was overigens niet slecht.

De productie in Rusland is al enkele jaren redelijk constant, maar is wel sterk verouderd. Er zijn enkele hele grote bedrijven (één van de bezochte bedrijven is 110 ha groot). Verder is de glastuinbouw versnipperd. Arbeid is erg goedkoop, daarom is er weinig geautomatiseerd. Het meest opvallende is de lage gasprijs, ongeveer 5 cent per m³. Daarbij is het wel zo dat vanwege het klimaat en de oudere kassen er ongeveer 100 m³ gas per vierkante meter door heen gaat. Het probleem voor de afzet van Nederlands product in Rusland is de logistiek; om onduidelijke redenen treden importbelemmeringen op. Zo moeten chauffeurs vaak lang wachten bij het inklaren van goederen. Dit komt de kwaliteit niet ten goede. Ook in Rusland liggen er kansen voor de Nederlandse glastuinbouw mits de groenteteelt in Rusland zich niet verder ontwikkelt én de grenzen open blijven.

Mooie mix

Naast inhoudelijke zaken was er ruimte voor netwerken tussen de deelnemers van de
studiereis en voor het beter leren kennen van elkaar. De mix van kennis opdoen van
de tuinbouw in Polen en Rusland en van de plaatselijke cultuur én de gezelligheid binnen de groep is de deelnemers van de studiereis goed bevallen. Het nuttige en het aangename combineren; dat is voor herhaling vatbaar.

Bron: FresQrant