Tuinbouw en kredietcrisis met liquiditeitsopslag

De tuinbouw maakt zware tijden mee. Al eind 2008 kwamen de eerste signalen van problemen aan het licht en werd de alarmklok geslagen in de groenteteelt. Het jaarverslag van de Greenery meldt een daling van de omzet van 7,5% over 2008 door dalende prijzen, mede veroorzaakt door koersontwikkeling van de Britse Pond. In de sierteelt meldt de fusieveiling Flora Holland een omzetachterstand van maar liefst 20% in de eerste drie maanden van 2009. Gevreesd moet worden dat dit vooral gevolg is van slechtere prijzen zodat de krimp volledig doorwerkt in een verslechterde winst of erger, oplopende verliezen van de telers.

De kredietcrisis legt de financiële gevoeligheid van de tuinbouwsector bloot. De groenteprijzen staan langdurig onder druk omdat de telers en afzetorganisaties het afleggen tegen de macht van de supermarktketens. De sierteelt is getroffen door het wegvallen van Oost-Europa en Rusland als belangrijke exportmarkten en, verscherpt door de gedevalueerde dollar en pond, de VS en het VK. In de (groente)glastuinbouw heeft het afgelopen decennium een grote schaalvergroting plaatsgevonden. Bedrijven met glastuinbouw zijn in deze periode de helft groter geworden en de oppervlakte van bedrijven met glasgroenten steeg zelfs met ruim 80%. Bij de telers van paprika’s verdubbelde de gemiddelde oppervlakte en bij de telers van tomaten was de toename van de gemiddelde oppervlakte, met 120%, nog groter (bron: CBS).

We zien om ons heen dat er in de Greenports megabedrijven ontstaan in paprika’s en tomaten die zijn gefinancierd met veel vreemd vermogen, i.e. bankleningen en leaseconstructies. Deze bedrijven zijn in de kredietcrisis zeer gevoelig geworden voor renteontwikkelingen en beleid van de banken. De kredietcrisis heeft ervoor gezorgd dat de kwekers maar gedeeltelijk profiteren van de dalende rentes. Tegenover de daling van Euribor rente staat de recent ingevoerde liquiditeitsopslag. Deze bedraagt bij de Rabobank 50 basispunten voor bestaande Euribor gekoppelde kredieten en bij ABN-Amro 100 basispunten. Binnenkort zal er bij de klanten van de Rabobanken een brief op de deurmat liggen voor nog eens een verhoging van 60 basispunten liquiditeitsopslag voor bestaande Euribor gekoppelde kredieten. Voor nieuwe kredieten en leningen leert de ervaring bij Credion dat er geen eenduidige lijn valt te ontdekken: liquiditeitsopslagen variëren van 50 basispunten, 100 basispunten tot zelfs 250 basispunten.

De kredietcrisis heeft ervoor gezorgd dat er niet alleen moeilijk aan nieuwe bankleningen is te komen, maar ook dat de markt voor bankfinancieringen ondoorzichtig is geworden. Kwekers weten niet meer waar ze aan toe zijn. Banken verweren dat ze niet meer funden op de goedkope Euribor markt omdat banken elkaar niet meer vertrouwen. Fundingskosten zijn in werkelijkheid hoger dan de genoteerde Euribor rente mede doordat de duurdere spaargelden moeten worden aangesproken. De Euribor rente is een fictieve rente geworden en geen richtsnoer meer van de werkelijke fundingskosten van ‘aan Euribor gekoppelde’ bankleningen en kredieten.

In deze kredietcrisis is de speelruimte voor de bedrijven beperkt. In deze onzekere tijd is shoppen tussen banken heel moeilijk geworden. Maar aan de andere kant zijn er nu maar weinig partijen bereid om een mega glastuinbouwbedrijf te financieren en over te nemen. De speelruimte van de bank is dus ook beperkt. Kennis van de bancaire markt en een goede inschatting van je eigen onderhandelingspositie zijn van cruciaal belang in deze kredietcrisis. Het contractueel laten vastleggen van de liquiditeitsopslag biedt in de toekomst de mogelijkheid de liquididiteitsopslag weer versneld af te schaffen. Ook kun je door middel van het toepassen van goed cash management en derivaten kosten besparen. Credion als onafhankelijk adviseur in bedrijfsfinancieringen kan u hierbij ondersteunen.

Voor meer informatie:
Jan Groot
Credion
Robijnstraat 10a
1812 RB Alkmaar
Tel: 072-8200208
Fax: 072-8200205
www.credion.nl