Tholen - "De consumptie van blauwe bessen is in België de laatste 10 jaar fors gestegen, maar toch merkt de teler hier weinig van. De gemiddelde consument betaalt namelijk minder per kilo, terwijl de productiekosten daarentegen snel zijn gestegen." Dit vertelde Miguel Demaeght van BelOrta op de Studiedag Kleinfruit, georganiseerd door pcfruit.
Op vrijdag 1 maart was in Hasselt de Studiedag Kleinfruit. Deze dag stond voornamelijk in het teken van onderzoek, maar om ook het handelsperspectief te vertellen, was Miguel uitgenodigd te komen spreken. "Aan de ene kant is het heel belangrijk om te kijken naar hoe een product geteeld wordt, maar dat moet vervolgens ook verkocht worden. Dat is hetgeen waar ik mij elke dag op concentreer." Hij ging vervolgens in op de vijf grootste soorten zachtfruit: framboos, braam, stekelbes, rode bes en de blauwe bes. Die laatste sprong er in handelsperspectief tussenuit in de laatste 10 jaar.
"Hierin heb ik eigenlijk naar meerdere factoren gekeken. Naar wie de consument is, wat kopen ze, hoeveel besteedt die eraan en wat is de evolutie in de laatste 20 jaar", vervolgt Miguel. "Een belangrijk gegeven hierin is de consumptie, dat is 1. Die consumptie is eigenlijk in vrijwel alle productgroepen gestegen of redelijk vlak gebleven. Een tweede gegeven is wat de consument uit geeft per kg product. Bij aardbeien is dit tot 2021 redelijk gelijk gebleven, tijdens corona gestegen en daarna weer drie jaar vlak. Framboos ligt alweer 10 jaar op een gelijkwaardig niveau en bramen stijgen lichtelijk. Vervolgens kijk je echter naar wat de gemiddelde consument uitgegeven heeft per kilo aan fruit. De productiekosten zijn namelijk fors gestegen, waardoor je dus ook een stijging in winkelprijzen zou verwachten. We weten dat ook andere factoren meespelen, maar anders wordt de leefbaarheid erg krap. Enkel voor aardbeien en braambessen heeft die marktprijs de productiekost redelijk gevolgd."
Blauwe bessen frappant
"Echter waren de blauwe bessen het frappantst. De consumptie en marktpenetratie is wel gestegen. Waar in 2013 nog 10 procent van de Belgische bevolking eens per jaar blauwe bessen kocht, is dat vandaag de dag 40 procent. Ze geven in totaal ook meer uit aan blauwe bessen, maar de kiloprijs is wel gedaald tussen 2016 en 2021 en nadien niet noemenswaardig meer gestegen. Met de gestegen productiekosten kom je dan in een conflictzone. Als de consument namelijk even veel zou betalen als 8 jaar geleden was het al moeilijk geweest om rendabel te werken. Als de gemiddelde consumentenprijs dan zelfs fors minder worden, is dit zeker niet in het voordeel van een betere prijs voor de producenten. Dan kun je de consumptie wel stimuleren, maar als het minder opbrengt, gaat het koord op een gegeven moment breken."
Reden hiervoor is, zo stelt de ervaren handelaar, de concurrentie met importproduct. "We willen graag lokaal in de kijker zetten. In België willen we blijven in zetten op handgeplukt, kwalitatief hoogwaardig product. Alleen word je altijd geconfronteerd met de prijzen die voor import gehanteerd worden. Heel wat Belgische consumenten willen ook Belgisch product, maar we merken dat de prijzendruk in de winkel ervoor zorgt dat dit Belgische product vaker en vaker (deels) weggeconcurreerd wordt uit het schap. Dit heeft tot gevolg dat we voor 't Belgisch product, vaker dan vroeger, niet meer de correcte prijs kunnen realiseren die nodig is om rendabel en duurzaam te zijn voor onze lokale telers. Dit zie je in andere productgroepen toch minder."
Geen seizoen als andere jaren
"Met bramen en frambozen zijn we in het Belgische seizoen redelijk aanwezig en kunnen we meer die correcte prijzen aanhouden", gaat Miguel verder. "Bij de braam zien we dat de consument de laatste jaren iets meer gaan spenderen is. Bij frambozen is eenzelfde situatie."
"We blijven het onder de aandacht brengen en ook nu het lenteseizoen eraan komt, houden we dat aan. Echter zal het zeker geen seizoen worden als andere jaren. We worden momenteel met zeer veel zaken geconfronteerd. Niet alleen in België en Nederland, maar wereldwijd. Wat doet de geopolitieke situatie? Wat verandert er klimatologisch en wat gaat het watertekort in Zuid-Europa betekenen voor onze markt? Het zijn allemaal factoren die we in de gaten moeten houden, maar dat maakt het ook interessant en boeiend, toch? We hebben er weer zin in", lacht Miguel.
Voor meer informatie:
Miguel Demaeght
BelOrta
Mechelsesteenweg 120
2860 Sint-Katelijne-Waver, België
+32(0)12 670 260
info@belorta.be
www.belorta.be